ظاهر شدن سرکرده القاعده با لباس سنتی عربستان در یک کلیپ ویدئویی در سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر هم‌زمان با بروز تنش‌های بی‌سابقه در مناسبات ریاض و واشنگتن سوالاتی درباره اهداف پشت پرده این اقدام به وجود می‌آورد.
اخیرا هم‌زمان با بیستمین سالگرد حملات 11 سپتامبر یک کلیپ ویدویی منتشر شد که «ایمن الظواهری» سرکرده گروه تروریستی-تکفیری القاعده که در سال 2011 جانشین «اسامه بن لادن» شد در آن صحبت می‌کرد تا به برخی شایعات درباره مرگ خود پایان دهد. یک روز پیش از انتشار ویدئوی ایمن الظواهری، شاخه رسانه‌ای القاعده یک کتاب ۸۵۲ صفحه‌ای را منتشر کرده که ظاهرا توسط الظواهری نوشته شده است.
او در این کلیپ اقدامات تروریستی القاعده را ستود تا بار دیگر در میان التهابات خاورمیانه و جهان و به ویژه حوادث افغانستان بعد از خروج نظامیان واشنگتن از این کشور توجهات را به سمت این گروه تکفیری و حضور آن جلب کند.
با این وجود ویدئوی منتشر شده از ایمن الظواهری یک کلیپ یک ساعته بود که وی در آن به برخی مسائل قدیمی پرداخته بود و صحبتی از مسائل روز به میان نیامد. همچنین سرکرده القاعده درحالی که به خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بعد از 20 سال اشاره می‌کرد؛ اما حرفی از تحولات صحنه افغانستان و تسلط طالبان بر این کشور به میان نیاورد. به همین دلیل برخی معتقدند که ممکن است این کلیپ قدیمی بوده باشد و عناصر القاعده به شکل عامدانه آن را در سالروز حملات 11 سپتامبر منتشر کرده‌اند؛ به ویژه اینکه اخیرا «لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا درباره ظهور دوباره این گروه تکفیری-تروریستی در افغانستان هشدار داده است.
به هرحال حدس و گمان‌های متعددی در خصوص زمان گرفته شدن این فیلم از ایمن الظواهری وجود دارد، اما آنچه که بیشتر موجب جلب توجه رسانه‌ها شده ظاهر شدن سرکرده القاعده در این ویدئو با لباس سنتی عربستان بود.
لازم به ذکر است که ظاهر شدن ایمن الظواهری با پوشش سنتی عربستان درحالی صورت گرفته که اخیرا تنش‌های بی‌سابقه‌ای در روابط آمریکا و عربستان بعد از خروج سامانه‌های دفاع موشکی ایالات متحده از خاک سعودی به وجود آمده و حتی «سطام بن خالد آل سعود» یکی از شاهزادگان سعودی با انتشار توییت تندی ضد آمریکا گفت که عربستان زیر بار دیکته‌های کسی نمی‌رود. «ترکی الفیصل» رئیس اسبق دستگاه اطلاعات عربستان نیز از این اقدام آمریکا انتقاد کرد و بعد از آن تعویق یا لغو سفر وزیر دفاع ایالات متحده هم زمان با استقبال سعودی‌ها از رئیس امور بین‌الملل پارلمان روسیه (دوما) در دوما بود که یک هشدار مستقیم برای واشنگتن به شمار می‌رود.
علاوه بر آن حدود یک هفته قبل دفتر «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که به زودی بخشی از اسناد محرمانه مربوط به حملات 11 سپتامبر و مشارکت‌کنندگان در آن فاش خواهد شد. این اعلامیه دولت آمریکا مستقیما دولت عربستان را هدف گرفته که بارها در محافل مختلف بین‌المللی بر نقش پررنگ آن در حملات 11 سپتامبر و همکاری پیوسته با القاعده تاکید شده است.
آمریکا که 20 سال با همین کارت و گروکشی برای مخفی نگه داشتن اسناد حملات 11 سپتامبر از عربستان باج گرفته، در صورتی که تهدید خود را عملی و این اسناد را منتشر کند شرایط فاجعه‌باری برای سعودی‌ها در دادگاه‌های ایالات متحده رقم می‌خورد و شاید مجبور باشند تریلیون‌ها دلار به خانواده‌های قربانیان حملات 11 سپتامبر بپردازند. اگر این اتفاق بیفتد به معنای پایان اتحاد استراتژیک و پایدار ریاض و واشنگتن از 80 سال گذشته تاکنون خواهد بود.
اما دقیقا مشخص نیست که ایمن الظواهری با چه هدفی با لباس سنتی عربستان در این فیلم ظاهر شده، اما این اقدام موجب خشم سعودی‌ها گشته و تاکید کردند که وی عامدانه این لباس را به تن کرده تا در بحبوحه تحرکات ایالات متحده برای انتشار اسناد حملات 11 سپتامبر چهره عربستان را مخدوش کند.
برخی نیز معتقدند که در میان التهابات مناسبات عربستان و آمریکا، این رفتار ایمن الظواهری می‌تواند به مثابه هشداری به واشنگتن در این خصوص که القاعده می‌تواند بار دیگر با چراغ سبز عربستان در هرکجا که بخواهد خودنمایی کند، تعبیر شود؛ چرا که گروه تروریستی القاعده و خانواده حاکم در عربستان روابط ریشه‌ای دارند.
این امر به ویژه در سایه اوضاع پرتنش اخیر افغانستان بیش از قبل مورد توجه قرار می‌گیرد و گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر اینکه امکان بازگشت القاعده به افغانستان وجود دارد مطرح می‌گردد.
علاوه بر آن برخی تحلیلگران ظاهر شدن سرکرده القاعده با لباس عربستان را در قالب هشداری برای آمریکا دانسته اند که اگر واشنگتن به تنش‌های خود با ریاض ادامه دهد حوادثی مانند 11 سپتامبر می‌تواند تکرار شود یا منافع آمریکا در کشورهای مختلف و به ویژه خاورمیانه مورد هدف قرار بگیرد.
در هر صورت اینکه فیلم منتشر شده از ایمن الظواهری در چه زمانی تهیه شده و هدف او از پوشیدن لباس سنتی عربستان چه بوده، این حرکت می‌تواند به التهابات موجود در مناسبات ریاض و واشنگتن دامن بزند.
