منابع آگاه گفته اند دولت بایدن آماده است برخی از تحریم‌های مهم غیرهسته‌ای را که مانع بهره مندی ایران از مزایای برجام هستند رفع کند
آسوشیتدپرس به نقل از مقامات کنونی و پیشین آمریکا گزارش داد دولت بایدن در حال بررسی لغو برخی از شدیدترین تحریم‌های ایران است که توسط دونالد ترامپ اعلام شده بود تا به این ترتیب راه ایران برای بازگشت به تعهدات توافق هسته‌ای را هموار کند.
در حالی که گفتگو‌های غیرمستقیم این هفته در وین برای بررسی احتمال احیای توافق هسته‌ای ادامه دارد، مقامات آمریکایی تحریم‌هایی را که می‌توانند بردارند به شکل فزاینده‌ای گسترش داده اند.
مقامات آمریکایی از بحث در مورد این که حذف کدام تحریم‌ها مدنظر است، خودداری کردند، اما آن‌ها گفته اند که برای لغو هرگونه تحریم مغایر باتوافق هسته ای آماده اند. به دلیل ماهیت پیچیده معماری تحریم‌ها، این تصمیم می‌تواند شامل تحریم‌های غیر هسته ای، مانند تحریم‌های مرتبط با تروریسم، توسعه موشکی و حقوق بشر هم باشد.
مقامات دولت بایدن می‌گویند که این امر ضروری است چرا که دولت ترامپ عمدا برای جلوگیری از بازگشت به توافق هسته‌ای آن‌ها را وضع کرده است. طبق توافق سال ۲۰۱۵، ایالات متحده موظف شد تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را لغو کند، اما این موضوع شامل تحریم‌های غیرهسته‌ای نمی‌شد.
مقامات دولت بایدن موضوع لغو تمام تحریم‌های غیرهسته‌ای را رد کرده اند، اما روشن نساخته اند که منظورشان از تحریم‌های نامتناسبی که دولت ترامپ عمدا زیر موضوعات تروریسم و … وضع کرده است کدامند.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه، گفت: «هرگونه بازگشت به برجام مستلزم تخفیف تحریم‌ها است، اما ما در حال بررسی هستیم تا فقط تحریم‌هایی را که با برجام مغایرت دارند حذف کنیم. حتی اگر ما به برجام بپیوندیم – که فرضش وجود دارد – تحریم‌های ایران را برای فعالیت‌هایی که تحت پوشش برجام نیستند، از جمله گسترش موشک‌های ایران، حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر، حفظ کرده و ادامه می‌دهیم.»
دونالد ترامپ، پس از خروج از توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۸، نه تنها تحریم‌های هسته‌ای را دوباره اعمال کرد، بلکه بسیاری از نهاد‌های تحت تحریم هسته‌ای را زیر تحریم‌های مرتبط با تروریسم و موضوعات دیگر هم قرار داد. این وضعیت دولت فعلی را در وضعیت نامناسبی قرار داده است.
اما اگر دولت بایدن امتیازاتی فراتر از تحریم‌های ویژه هسته‌ای بگیرد، جمهوری خواهان و دیگر منتقدان برجام، از جمله اسرائیل و کشور‌های عربی حاشیه خلیج فارس، احتمالاً آن‌ها را به عنوان اثبات غرق شدن دولت به ایران مورد استفاده قرار می‌دهند. وزیر خارجه پیشین مایک پمپئو این اتهام را در میان فارغ التحصیلان ترامپ برای تقبیح هرگونه تخفیف تحریم‌ها بر عهده داشته است.
یک مقام ارشد وزارت خارجه که در مذاکرات هسته‌ای مشارکت دارد گفت که دولت مجبور است تک تک تحریم‌ها را بررسی کند تا دریابد که اعمال آن‌ها مشروعیت داشته است یا خیر.
این مقام که نخواست نامش فاش نشود، تایید کرد که ایالات متحده آماده لغو تحریم‌هایی است که دسترسی ایران به مزایای برجام را مسدود می‌کنند، از جمله تحریم‌هایی که دسترسی ایران به نظام مالی بین المللی همچون معاملات بر محور دلار را محدود می‌کنند.
اظهار نظر‌ها حاکی از آن است که تحریم‌های اعمال شده علیه بانک مرکزی ایران، شرکت‌های ملی نفت و کشتیرانی، بخش‌های تولیدی، ساختمانی و مالی آن مدنظر دولت بایدن قرار دارند.
مقامات آمریکایی می‌گویند هنوز تصمیمی اتخاذ نشده است و تا زمانی که همه چیز در مورد تخفیف تحریم‌ها و بازگشت ایران به تعهدات برجامی حل و فصل نشود، در وین هیچ توافقی صورت نخواهد گرفت.
اما منتقدان توافق هسته‌ای می‌ترسند دولت حتی فراتر از آنچه در اظهاراتی مبهم مطرح کرده است، پیش برود.
مارک دوبوویتز، از مخالفان جدی برجام و مدیر «بنیاد دفاع از دموکراسی ها» می‌گوید: «دولت به دنبال آن است که ده‌ها میلیارد دلار به خزانه رژیم [ایران]وارد کند، حتی اگر این به معنای لغو تحریم‌های نهاد‌های مهمی باشد که به خاطر تروریسم و توسعه موشکی در فهرست سیاه قرار گرفته اند.»
او اضافه کرد: «آن‌ها حتی می‌خواهند از طریق نظام مالی آمریکا به رژیم دسترسی غیرمستقیم به دلار آمریکا بدهند تا شرکت‌های بین المللی بتوانند به وسیله دلار با ایران تراکنش داشته باشند.»
باراک اوباما هم برای توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ با مشکل مواجهی مشابه بود و تصمیم گرفت برخی تحریم‌ها را که در زمان خودش و جورج بوش تحت عنوان تروریسم اعمال شده بودند را ذیل تحریم‌های هسته‌ای بازتعریف کند تا براساس برجام رفع شوند.
هم اکنون جمهوری خواهان در کنگره و مخالفان دولت ایران در تلاشند تا با تصویب قوانین جدید موضع تند ترامپ در قبال ایران را قانونی کنند. اگرچه بعید است این تلاش به موفقیت برسد، اما هر دو حزب از قطعنامه‌ای حمایت کردند که دولت را تشویق می‌کند تا موضع سخت تری در قبال ایران اتخاذ کند.