روند احیای باغات چای فرسوده و راکد در مازندران رو به رشد بوده و بخشی از چای استان به کشورهای اروپایی و فرانسه صادر می شود.
هم اکنون هزار هکتار باغات چای در غرب مازندران وجود دارد و به رغم بی مهری‌ها و کم توجهی‌ها، کشاورزان سالانه ۳ هزار و ۵۰۰ تن برگ سبز چای تولید می‌کنند و بخشی از تولیدات استان در کشورهای دیگر از جمله آلمان و فرانسه صادر و تبدیل به چای می‌شود.
رکود بازار چای، نبود تشکل‌های قوی، حمایت‌ها و سیاست‌های ضعیف سبب شده تا بخش قابل توجهی از مزارع چای در مازندران تغییر کاربری داده شود.
نبود حمایت‌های مناسب و اصولی از چایکاران سبب تسریع در روند تغییرکاربری باغات چای در مازندران شده و بخش قابل توجهی از مزارع چای استان طی سال‌های اخیر راکد و غیرفعال شده است.
بهروز غلام‌نژاد چایکار تنکابنی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه ۴۰ سال به چایکاری مشغول است، گفت: این حرفه آبا و اجداد من بوده و من نیز به تبعیت از آنان در تمام این سال‌ها باغ چای خود را حفظ کردم.
وی با اشاره به رکود چند ساله چای در کشور افزود: حاصل این رکود، آسیب جدی به بوته‌های چای بوده و هنوز هم این آسیب ادامه داشته و سبب شده تا به کیفیت اصلی برگ سبز چای نرسیم.
غلام‌نژاد که سه سال به عنوان چایکار و کشاورز نمونه انتخاب شده است، اضافه کرد: در این سال‌ها اگرچه خرید تضمینی برگ سبز چای موجب رونق آن شده اما به دلیل نبود یک شرکت تعاونی قوی در منطقه نتوانستیم آن طور که باید این محصول را با نرخ واقعی آن عرضه کنیم.
این چایکار تنکابنی با بیان اینکه حمایت دولت از باغداران ضعیف است، خاطرنشان کرد: آبیاری مکانیزه و به موقع دادن کود به چایکاران دو مقوله مهمی است که می‌تواند به بهبود تولید و کیفیت برگ سبز چای کمک کند.
فرانسه و آلمان مقصد چای شمال/ تغییر کاربری بلای جان باغات
وی ادامه داد: به هر حال سیاست‌های ضعیف متولیان امر کشاورزی و باغداری در سال‌های اخیر سبب شده تا بیشتر کشاورزان اراضی خود را تغییر کاربری داده و به ساخت و ساز بپردازند و این موضوع مهمی است که اگر تداوم یابد، دیگر باغ و مزرعه‌ای باقی نمی‌ماند.
غلام نژاد همچنین به نبود بازار فروش مناسب برای چای و دیگر محصولات کشاورزی هم اشاره و تصریح کرد: ما کشاورزان معمولاً در فصل برداشت مشکل داریم زیرا بازار فروش محصولات بسیار ضعیف است.
بهرام نصیر شعیبی یکی دیگر از چایکاران تنکابنی هم در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر برگ سبز چای درجه یک با قیمت شش هزار و ۹۰۰ تومان از باغدار خریداری می‌شود که قیمت نسبتاً خوبی است.
وی افزود: اما به طور کلی باغداری و کشاورزی در کشور مقرون به صرفه نیست زیرا قیمت نهاده‌ها و تجهیزات آن مانند کود و ماشین‌های مکانیزه برای کشت چای گران بوده و ما برای تهیه تجهیزات مشکل اقتصادی داریم.
نصیر شعیبی با بیان اینکه سهمیه کود به بیشتر باغداران نمی‌رسد و باید آزاد خریداری کنیم، خاطرنشان کرد: ما برای مکانیزه کردن باغات چای نیازمند حمایت دولت هستیم.
۶ هزار هکتار باغات چای کشور غیرفعال هستند
فرهاد سازنده سرپرست معاونت بهبود سازمان چای کشور هم در حاشیه بازدید از کارخانه چای تنکابن در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه حدود ۲۵ هزار هکتار از اراضی کشور زیر کشت چای قرار دارد، گفت: ۵۵ هزار بهره بردار در این باغات به کشت و تولید برگ سبز چای مشغول هستند.
وی افزود: حدود ۶ هزار هکتار سطح باغات چای در کشور غیر فعال هستند که با هدف گذاری سازمان چای کشور، این باغات هم به چرخه تولید باز می‌گردند.
سازنده با تاکید بر اینکه در حال حاضر صنعت چای در کشور در مرحله رونق و جهش اقتصادی قرار دارد، اظهار داشت: می‌توانیم با قاطعیت بگوییم که در سال‌های اخیر با توجه به پرداخت تسهیلات ارزان قیمت به باغداران و چای کاران و احیای باغ‌های فرسوده و رهاسازی شده، امید در دل چایکاران زنده شده و چای به رونق خود بازگشته است.
فرانسه و آلمان مقصد چای شمال/ تغییر کاربری بلای جان باغات
سرپرست معاونت بهبود سازمان چای کشور ادامه داد: اعطای تسهیلات با سود ۴ درصد و بازپرداخت چهار ساله از جمله سیاست‌های تشویقی است که ما برای احیای باغ‌های غیر فعال به چایکاران پرداخت می‌کنیم.
این مسئول درباره حمایت از کارخانجات غیرفعال هم بیان داشت: سازمان چای برای احیای کارخانجات غیر فعال، بهداشتی کردن و تجهیز دستگاه‌ها تا سقف ۶۰۰ میلیون تومان با سود ۸ درصد تسهیلات به چایکار ان واگذار می‌کند.
وی افزود: سازمان چای کشور همچنین برنامه پنج ساله مدونی را برای احیای باغات غیر فعال تدوین کرده و در قالب این برنامه برای هر هکتار ۲۵ میلیون تومان تسهیلات در نظر گرفته است تا این اراضی هم به چرخه تولید بازگردند.
سازنده ادامه داد: برای آبیاری مکانیزه باغات چای نیز تسهیلات ارزان قیمت قابل توجهی به چایکاران پرداخت می‌شود.
صادرات ۱۵ هزار تن چای از ایران
این مسئول خاطر نشان کرد: سالانه بیش از ۱۵ هزار تن چای از ایران به کشورهای دیگر صادر می‌شود و در سال‌های اخیر هم به دلیل اعمال سیاست‌های تشویقی و اعطای تسهیلات ارزان قیمت به چایکاران سطح باغات چای کشور افزایش یافته است.
سیاسرنژاد رئیس اداره چای تنکابن هم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در شهرستان تنکابن حدود هزار هکتار اراضی فعال و غیرفعال داریم که زیرکشت چای قرار دارد.
وی افزود: سالانه حدود ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار و۶۰۰ تن برگ سبز چای از باغات چای تنکابن برداشت شده و پیش بینی می‌شود که در سال جاری این میزان افزایش داشته باشد.
رئیس اداره چای تنکابن ادامه داد: خوشبختانه در سال‌های اخیر با اعمال سیاست‌های تشویقی و اعطای تسهیلات به چایکاران، رغبت بیشتری به تولید برگ سبز چای ایجاد شد و به منظور تأمین بازار فروش مناسب بخشی از چای تولید شده در تنکابن به کشورهای فرانسه و آلمان صادر می‌شود.
چایکاری در شهرستان‌های تنکابن و رامسر در غرب مازندران انجام می‌شود و اعمال سیاست‌های تشویقی و حمایت‌های مناسب از بهره‌برداران و احیای باغات فرسوده و راکد، می‌تواند دوباره چای شمال را در ایران و جهان سرآمد کند.
سهیلا محمدی