به گزارش باطن، سعید نمکی،وزیر بهداشت در مراسم اختتامیه روز جهانی ایمنی غذا، گفت: ما دل به خدا بستیم و برای سلامت این مردم آمدیم. به هیچ حزب و گروه و دستهای هم وابسته نبودیم. بر همین اساس در نمایش ناشیانه دیروز هم از راست خوردیم و هم از چپ که این هم استقلال ما را نشان می‌داد که ما زیر بیرق جریان و جناحی نیستیم، بلکه افراد مستقلی هستیم و دل در گرو عشق مردم و رضایت خداوند داریم.
وی با اشاره به بحث ایمنی غذایی، گفت: غذا مقوله بسیار پر اهمیتی است که به عنوان یک عنصر و موضوع چند وجهی باید به آن نگاه کرد. اعتقاد دارم متولی گری در مقوله غذا تنها به دلیل اینکه ما در وزارت بهداشت سازمانی به نام غذا و دارو داریم، تنها با ما نیست.
نمکی افزود: گرچه ممکن است که ما به عنوان یکی از عناصر موثر در سیاست‌گذاری و اصلاح رویه‌های تامین غذای سالم می‌توانیم نقش‌آفرینی کنیم، اما بخش‌های متعددی از حکومت باید در زمینه امنیت غذایی گام بردارد. امروز دنیا به دلیل بی عدالتی از یک سو و به دلیل فقر فرهنگی و جهل نسبت به آنچه که اسمش را غذای سالم می‌گذاریم و از سوی دیگر به دلیل آلاینده‌های زیست محیطی، صنعتی شدن و عدم استفاده درست از ابزار صنعتی و به دلیل توسعه بی رویه ناپایدار، دارد تمام زیرساخت‌هایی که به آن به عنوان ابزار کافی برای تهیه غذای سالم و امنیت غذایی صحبت می‌کنیم، لگدمال می‌کند.
وزیر بهداشت یادآور شد: امروز ما از ظرفیت سرزمین به خصوص در کشورهای در حال توسعه، چند برابر استفاده می‌کنیم. خاک، آب، زمین حاصلخیز و هوای سالم از مسائل مهمی است که امنیت غذایی کشورهای در حال توسعه را به شدت تهدید می‌کند.
نمکی با اشاره به مباحث مرتبط با سلامت که در مناظره روز گذشته کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری مطرح شد، واکنش نشان داد و گفت: در نمایش ناشیانه دیروز هم از راست خوردیم و هم از چپ که این هم استقلال ما را نشان می‌داد که ما زیر بیرق جریان و جناحی نیستیم، بلکه افراد مستقلی هستیم و دل در گرو عشق مردم و رضایت خداوند داریم.
وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: من چند روز پیش استان گیلان بودم که در آنجا دو رودخانه داریم. این دو رودخانه 17 کیلومتر سم را به تالاب انزلی می‌برد که زیستگاه زمان تخمگذاری ماهیان است. اطراف این تالاب زمین‌های کشاورزی و شالیزارهاست و ما مقدار زیادی کود شیمیایی در این شالیزارها به کار می‌بریم و نیترات و نیتریتی است که وارد این تالاب می‌شود، غیر از حوضچه‌های آب زیرزمینی که از این باقی مانده نیترات و نیتریت سرشار می‌شوند و اثراتی که در مواد غذایی ما می‌گذارند.
وی گفت: ایستگاه زباله سراوان را داریم که در شرایط خشک چهار لیتر در ثانیه و در شرایط بارندگی 24 لیتر در ثانیه شیرابه زباله‌ها را به سمت تالاب انزلی می‌برد. حال ما به مردم توصیه می‌کنیم که ماهی بیشتر بخورند. اوضاع ما در خلیج فارس و آب‌های ساحلی آنجا هم به دلیل فاضلاب‌های صنعتی که ایجاد کردیم، بهتر از این نیست. نوع سم‌پاشی‌ها و … هم چه در گندمزار، چه در باغ و شالیزار ما و… جدی است. باید بدانیم که باقی مانده سموم یکی از تهدید کننده‌های جدی است.
نمکی تصریح کرد: ما مردم را به خوردن سبزی توصیه می‌کنیم، اما آبی که از باقی مانده فلزات سنگین می‌رود و سبزی را سیاه می‌کند، ماحصلش چیزی است که باید توصیه کنیم مردم بخورند. بنابراین اگر کمیت را با کیفیت مناسب ارزیابی نکنیم، امنیت غذایی هیچگاه تامین نخواهد شد و برعکس مردم باید هزینه‌های سنگینی را برای درمان بیماری‌ها، سرطان‌ها و… بپردازند. گاهی اوقات نخوردن، از غذای مسموم بهتر است.
وزیر بهداشت اظهار کرد: سازمان غذا و دارو یکی از نقش آفرین ترین دستگاه هایی است که در امر نظارت بر کیفیت غذا کار می‌کند و من خواهشم این است که در طرحی که برای ردیابی غذا از مزرعه تا سفره دارند، این را تشدید کنند و به عنوان حرکتی بسیار اساسی و ملی دنبال کنند.
وی گفت: نکته دیگر در زمینه امنیت غذایی همکاری بین بخشی است. تقویت همکاری بین بخشی در قالب شورای عالی غذا و تغذیه یکی از رسالت‌های اصلی ما در وزارت بهداشت است. اگر سازمان محیط زیست، وزارت صمت، وزارت جهاد کشاورزی و …. کمک نکنند، کامیابی درستی در بحث امنیت غذایی کشور حاصل نمی‌شود.
نمکی ابراز داشت: به هر حال مقدار زیادی از موادی که در برخی سوپرمارکت‌ها است از رنگ‌های غیر مجاز و… از موضوعاتی است که حتما باید از سوی سازمان غذا و دارو دنبال شود. در عین حال همکاری بین بخشی در بحث قاچاق در اختیار ما نیست. ما فقط گزارش و نظارت می‌کنیم، این حجم انبوهی که هم بر تولید داخلی و هم بر سلامت مردم اثر سوء می‌گذارد، از حیطه مسئولیت و اقتدار ما خارج است و باید به شدت بحث همکاری بین‌بخشی را پیگیری و دنبال کنیم.
وی گفت: موضوع مهم دیگر بحث آموزش است. آموزش نه فقط برای کادر خودمان، بلکه آموزش برای همه گروه‌های هدف. شیوه تغذیه ما شیوه غلطی است. به نظر من باید از مدرسه شروع کرد. آن برش اجتماعی که می‌توان در آن حرف‌هایی را زد که ماندگار بمانند، مدرسه است. ما طرح کوچ را که مبارزه با اضافه وزن و چاقی در مدرسه است، با آموزش و پرورش شروع کردیم و بسیار هم کار خوبی بود. ما باید آموزش تغذیه را از مدرسه آغاز کنیم.
وزیر بهداشت اضافه کرد: البته یادمان نرود که ما همیشه گرفتار بحثی به اسم چاقی نیستیم. این سرزمین، سرزمین گسترده‌ای است که در آن هرگز نمی‌توانیم بگوییم که یک استان یک الگوی واحد در زمینه تغذیه دارد. نمی‌توان با یک الگو با این سرزمین برخورد کرد. به همان نسبت که گستردگی اقلیم و تنوع آب و هوا داریم، تفاوت فرهنگ و خرده فرهنگ داریم.
نمکی افزود: ما در جاهایی بچه‌های چاق داریم و در همانجا کودکانی داریم که از گرسنگی و فقر دنده‌هایشان بیرون زده و دارند ضعف می‌کنند. می‌شناسم نقاطی از این سرزمین را که خانواده ها به سختی قوت کودکان‌شان را تامین می‌کنند. باید این تصور را تقویت کنیم که در نقاطی که چاقی مشکلمان است، لکه‌هایی ناشی از سوءتغذیه ناشی از کمبود مواد غذایی هم داریم و در جاهایی هم که می‌گوییم استانی است که از نظر امنیت غذایی رتبه پایینی دارد، همانجا هم کودکان چاق داریم.
وی ادامه داد: آنچه که امروز در آموزش‌های ما رتبه اول را دارد، استفاده درست از مواد غذایی است. سوءتغذیه همیشه مشکلش نبود مواد غذایی نیست، بلکه هله هوله خوردن و پرهیزهای غذایی هم می‌تواند عامل سوءتغذیه باشد. به هر حال آموزش اصلی‌ترین رکن امنیت غذایی است. بسیاری که مواد غذایی را در اختیار دارند، خراب می‌کنند. آموزش برای همه گروه‌های هدف، آن هم با زبان قابل فهم برای آنها، یکی از رسالت‌های بزرگ ما است. در مدرسه هم بهترین جایی است که باید آموزش دهیم.
وزیر بهداشت افزود: در سال نزدیک 385 هزار مرگ غیر کووید داریم که در این مرگ‌ها 313 هزار مرگ به دلیل بیماری‌های غیرواگیر و حدود 100 هزار موردش به دلیل فشار خون بالا یا عوارض ناشی از فشار خون بالا است که به دلیل مصرف بی رویه نمک، سبک زندگی غلط عامل اصلی این مرگ‌های خاموشی است که از آن خبر نداریم. بنابراین شیوه درست زندگی، تغذیه مناسب، استفاده درست از مواد غذایی، آموزش خانم خانواده برای طبخ مناسب غذا بسیار نکته مهمی است.
نمکی ادامه داد: امروز با توجه به امکان آموزش از راه دور و آموزش از طریق موبایل، تهیه این پکیج کار ما است و من هزینه‌های آن را قبول می‌کنم. اینکه چطور به گروه‌های هدف متفاوت، آموزش تغذیه درست دهیم و چگونه در مدارس حضور یابیم و به بچه‌هایی که در بهترین مقطع زندگی برای آموزش تغذیه مناسب و سبک زندگی درست دارند، ارائه دهیم.
وزیر بهداشت گفت: یکی دیگر از نکاتی که می‌خواهم کارشناسان این حوزه دنبال کند، جلب مشارکت سایر دستگاه‌ها در هدف‌دهی به امنیت غذایی در کشور است. در سیاست‌گذاری باید کمک کنیم. زیرا خیلی‌ها نمی‌دانند. وقتی می‌گویم باید گروه‌های هدف را در حوزه آموزش مشخص کنیم، در سیاست‌گذاری در تولید محصول اگر یک کشاورز از یک هکتار زمین 2.5 تن گندم برداشت کند یا 10 تن، هم در افزایش بهره‌وری زندگی خودش موثر است هم در تامین کالاهای اساسی برای مردم.
نمکی متذکر شد: ما باید از وزارت جهاد کشاورزی بخواهیم که چگونه می‌شود ظرفیت شیلات را افزایش داد و دامپروری را افزایش داد. آیا در دامپروری باید به سمت پرورش بیشتر گوسفند یا گوساله رویم؟. باید مقدار آب و علوفه مصرفی را مشخص کنیم و بررسی کنیم که چگونه می‌توانیم بهره‌وری را در تولید اقلام غذایی کشور بالا بریم. باید در بخش‌های دیگر کشور تاثیر بگذاریم.
وی ادامه داد: نهایتا هم بحثی که برای ردیابی محصول از مزرعه تا سفره مردم وجود دارد را باید دنبال کنیم تا به نقطه‌ای قابل تشخیص برسیم.
نمکی با اشاره به مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و انتقادشان به وزارت بهداشت، گفت: مدت‌ها قبل به همکارانم نوشتم که خواهشم این است که در بحث‌های انتخابات ورود نکنید. از روزی که آمدم همه تلاشم این است که وزارت بهداشت را از سیاست‌زدگی عاری کنم و بارها اعلام کردم که من وزیر بهداشت تمام مردمان این سرزمین هستم؛ اعم از شیعه، سنی، کلیمی، مسیحی، زرتشتی، بی دین، اصولگرا، اصلاح طلب، بی خط و حتی زندانی محکوم به اعدام. مردم باید بپذیرند که وزیر بهداشت سیاسی نیست.
وی افزود: برخی ناشیانه ابراز ارادت و علاقه مرا به مقام معظم رهبری تفسیر خطی کردند، بسیار اشتباه فکر کردند. رهبری برای همه ملت ایران و برای همه خطوط است. ایشان پدر خانواده عظیمی است به نام ملت ایران. بنده به هیچ جریان سیاسی وابسته نیستم و نخواهم بود؛ زیرا همشهری من سهراب گفت که من قطاری دیدم که سیاست می‌برد و چه خالی می‌رفت.
وزیر بهداشت با بیان اینکه من اصلا سوار این قطار نمی‌شوم، تاکید کرد:گرچه سیاست بلدم، گرچه اجزایش را از آنها که ادعا می‌کنند، ماهرانه‌تر می‌دانم، اما به این وادی ورود نکردم. زیرا ورود به این وادی انسان‌ها را کلیشه‌ای بار می‌آورد و جزم‌اندیشی را به آدم تحمیل می‌کند و صداقت و رفتار صادقانه را از آدم می‌گیرد. بنابراین از دوستانم خواستم که به این عرصه ورود نکنند و اگر هم کسی چیزی گفت، نرنجند.
نمکی گفت: این عزیزان دل‌شان می‌سوزد و دل‌شان می‌شکند. زیرا در طول این 16 ماه گذشته با دستهای خالی و بسته، اما با چشم‌های باز و دل‌هایی مالامال از عشق، لحظه‌ای درنگ نکردند. کرونا نشانی از لیاقت و بی لیاقتی مدیریت کشورها خواهد بود و در آینده کشورها را به این گونه تعریف می‌کنند که هر کشور چگونه این پاندمی را مدیریت کرد.
وی با بیان اینکه با دست خالی، با خزانه تهی و بانک مرکزی بی پول، فقط با ایثار و گذشت این بچه‌ها ایستادند، ابراز داشت: من کوچکترین سرباز این گروه بودم. فرماندهان اصلی آنها بودند که شهید شدند. آنهایی بودند که روزهایی که ماسک نداشتیم، تن بر آتش زدند و خودشان را به طوفان بلا سپردند.