۳۸ مسافر ایرانی پس از سه شبانه‌روز بلاتکلیفی و سرگردانی در فرودگاه روسیه به کشور بازگردانده شدند.
این مسافران با مجوز «Fan ID» و بلیت بازی‌های جام ملت‌های اروپا به روسیه سفر کرده بودند، اما در فرودگاه «شرمیتووا»ی روسیه از ورود آن‌ها به خاک این کشور جلوگیری شد. درحالی که سایر مسافران ایرانی که با همان مجوزها به روسیه سفر کرده بودند اجازه ورود پیدا کردند، ۳۸ مسافر دیگر با این ظن که اسناد و مجوزهای آن‌ها برای ورود به روسیه جعلی بوده است، از صبح روز پنجشنبه ۲۷ خردادماه تا بامداد روز یکشبنه ۳۰ خردادماه در سالن ترانزیت همان فرودگاه بدون امکانات نگه داشته شدند و سرانجام با پرواز صبح روز یکشنبه (۳۰ خردادماه) به ایران بازگردانده شدند.
سفارت روسیه در تهران مدعی شده اسناد این مسافران جعلی بوده و هدف سفر آن‌ها واقعی نبوده است. در اطلاعیه‌ای که این سفارتخانه منتشر کرد، آمده «اخیراً موارد صدور غیرقانونی مجوزهای ورود به فدراسیون روسیه با استفاده از گذرنامه‌های جعلی طرفدار فن آیدی و بلیت مسابقه به بهانه تماشای فوتبال (یورو ۲۰۲۰) به سن پترزبورگ توسط برخی از شرکت‌های ایرانی افزایش یافته است.
سفارت توجه را به این نکته جلب می‌کند که مدارک مذکور حق ورود به فدراسیون روسیه را نمی‌دهند. در صورت پرواز اتباع خارجی به روسیه با این اسناد جعلی از عبور آن‌ها از مرز جلوگیری می‌شود و دیپورت خواهند شد.
همچنین این نکته را خاطرنشان می‌سازیم که هدف واقعی سفر اتباع ایرانی به روسیه با هدف درخواستی آن‌ها غالباً مطابقت ندارد. تلاش برای سفر به روسیه برای عبور غیرقانونی متعاقب از مرز کشورهای اروپایی را نیز خاطرنشان می‌سازیم که نقض قانون است و مسئولیت کیفری به همراه دارد.
خاطرنشان می‌شویم که به خاطر شیوع عفونت ویروسی کرونا سفر اتباع ایرانی طبق مصوبه دولت فدراسیون روسیه به شماره ۶۳۵-р طبق گذشته محدود است. در صورت تغییر نظام جاری متعاقبا سفارت فدراسیون روسیه در جمهوری اسلامی ایران اطلاع‌رسانی خواهد کرد.
سفارت ایران در روسیه نیز پس از سرگردانی این مسافران، در بیانیه‌ای شرح داد که از حدود ۲۵۰ مسافر ایرانی که با پرواز شرکت هواپیمایی ایرفلوت روز پنجشنبه ۲۷ خردادماه وارد مسکو شدند، برخی از مدارک ارائه‌شده از سوی ۳۸ نفر از مسافران مورد تایید مسئولین پلیس مرزی روسیه قرار نگرفته و همچنین اظهارات این مسافران نیز مغایر با هدف سفر آن‌ها بوده است. همان‌طور که در خبر منتشرشده نیر ذکر شده تعدادی از این شهروندان کودکان خردسال و افراد مسن و بیمار هستند که سفر آن‌ها به روسیه با فن آیدی از سوی پلیس مرزی روسیه توجیه منطقی نداشته و آنان نیز در اظهارات خود به اهداف دیگری غیر از تماشای مسابقات فوتبال از جمله گذراندن ماه عسل و یا دیدار برخی اقوام و نزدیکان اشاره کرده‌اند که این موضوع برخلاف قوانین و مقررات کشور روسیه است. این در حالی است که شرکت‌های مسافری که از سابقه گردشگری با روسیه برخوردارند ملزم به اطلاع و رعایت قوانین و مقررات بوده و باید خود را مکلف به رعایت این قوانین و مقررات بدانند و همزمان مسافرین خود را از این مقررات آگاه کنند.
این سفارتخانه در دو بیانیه مجزا به مسافرانی که قصد سفر به روسیه را دارند توصیه کرد ضمن اطمینان از اعتبار و تجربه آژانس مسافرتی و مدارک لازم برای سفر، از قوانین و مقررات ورود به روسیه به‌طور کامل مطلع و نسبت به نوع ویزا و هدف سفر خود توجیه باشند.
با این وجود، حرمت‌الله رفیعی ـ رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران ـ ادعاهای مطرح‌شده درباره جعلی بودن اسناد این مسافران را رد کرد و درباره این‌که «فن آیدی» حق ورود به فدراسیون روسیه را نمی‌دهد، به ایسنا گفت: مرز روسیه به خاطر کرونا مدت‌هاست به روی پاکستان، افغانستان، هند و ایران بسته است. تمام مسافران با Fan ID به روسیه می‌روند که قابل استعلام است و غیرقانونی نیست. تا همین دیروز (یکشنبه ۳۰ خرداد) مسافران این مسیر همچنان با فن آیدی سفر کردند و وارد روسیه شدند.
او افزود: اگر شائبه مهاجرت غیرقانونی این افراد از روسیه با Fan ID وجود دارد، این سوال مطرح است که مگر با ویزا نمی‌شود از روسیه مهاجرت غیرقانونی داشت؟ روسیه خود این Fan Id و بلیت بازی‌های جام اروپا را در دسترس قرار داده و هر مسافری می‌تواند آن را تهیه کند، چرا با شهروند ایرانی این برخورد شده است؟ همه آن‌ها طبق مقرراتی سفر کرده‌اند که روسیه مجاز دانسته است و سفارت ایران باید از حقوق آن‌ها دفاع می‌کرد.
ایران و روسیه به تازگی برنامه اقدام مشترک لغو روادید برای سفرهای گروهی شهروندان دو کشور را امضا کرده‌اند. برخی آژانس‌های ایرانی این نگرانی را مطرح کرده‌اند که برخی سوء‌رفتارها سبب سنگ‌اندازی در اجرای توافق دو کشور در آینده شود.
مصطفی سروی ـ فعال گردشگری در بازار روسیه و عضو جامعه تورگردانان ایران ـ پیش‌تر و قبل از برخورد روسیه با این ۳۸ مسافر، گفته بود: احتمال می‌دهم همین ویزایی که تازه امضا شده، به‌زودی مسدود شود، چون دولت روسیه با فروش «فن آیدی» فرصت یک‌ماهه به کسانی داده که می‌خواهند بازی‌های ملت اروپا را ببینند. برخی این بلیت‌های گران را خریداری کرده‌اند. نمی‌دانم چند نفر از مرز رد شده‌اند، اما می‌دانم تا کنون سه نفر را در مرز فنلاند گرفته‌اند. صربستان هم وقتی ویزایش را برداشت، آن‌قدر ایرانی‌ها درخواست پناهندگی دادند و در مرزها دچار مشکل شدند که بعد از سه ماه، صربستان امکان لغو ویزا را برداشت. بعید نیست این اتفاق در روسیه هم بیفتد، چون مرزهای دریایی و خشکی دارد. گرفتن ویزای روسیه هم سخت نیست. به همین دلیل خیلی‌ها را مشتاق خواهد کرد تا به اروپا پناهنده شوند. همین الان هم اگر شرکت‌های مسافرتی درخواست ویزا کنند، ولی مسافران‌شان به ایران برنگردند، لایسنس ویزای‌شان را می‌بندند. بنابراین در ادامه این طرح، ممکن است چنین مشکلاتی نیز به وجود بیاید.