«جیم ریش»، عضو ارشد کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا امروز دوشنبه خواستار توقف مذاکرات وین برای مشخص کردن وضعیت اجرای برجام شده است.
جیم ریش مدعی شده منقضی شدن توافق فنی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تمدید نشدن آن از سوی تهران نشان می‌دهد که حکومت ایران قابل اعتماد نیست.
این عضو جمهوری‌خواه مجلس سنای آمریکا در حساب کاربری‌اش در توییتر نوشت: «منقضی شدن توافق با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مصداق دیگری است که نشان می‌دهد چرا نمی‌توان به رژیم اعتماد کرد. ایرانی‌ها باید فوراً با تمدید این توافق موافقت کنند. ادامه گفتگو‌های ایران-آمریکا در بحبوحه چنین مسائلی عقلانی نیست.»
تفاهم ایران-آژانس چیست؟
اشاره قانونگذار آمریکایی به تفاهم فنی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که موعد آن سوم تیرماه به پایان رسید، اما ایران اعلام کرده هنوز به تصمیمی در خصوص تمدید یا عدم تمدید آن نرسیده است.
ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اسفندماه سال گذشته به توافقی برای ارائه دسترسی‌های داوطلبانه از سوی ایران به دو مکان مشخص شده و تسهیل فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس دست یافتند. این توافق چند هفته پیش پیش به مدت یک ماه دیگر (تا تاریخ ۲۴ ژوئن مصادف با سوم تیرماه) تمدید شد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید پروتکل الحاقی به این نهاد بین‌المللی اجازه دسترسی گسترده‌تر به اطلاعات و اماکن موجود در ایران را می‌دهد.
سال گذشته مجلس شورای اسلامی ایران قانونی را به تصویب رساند که دولت را ملزم می‌کند در صورت عدم رفع تحریم‌ها علیه ایران بازرسی‌های آژانس اتمی در ایران را معلق کند.
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه گزارشی درباره تمدید نشدن این تفاهم به شورای حکام این نهاد بین‌المللی ارائه کرد.
موضع ایران درباره تفاهم فنی
جمهوری اسلامی ایران تصریح کرده اقدام این کشور در رسیدن به تفاهم فنی با آژانس اتمی بر مبنای اصول سیاسی حاصل شده و نه بر اساس تعهدات و بنابراین، آژانس حقی برای درخواست از ایران در خصوص تمدید آن نداشته است.
«کاظم غریب آبادی»، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در یک گفت‌وگوی تلویزیونی روز یکشنبه گفت: «بعد از پایان سه ماهه این تفاهم، جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت تفاهم مشترک فنی با آژانس را تمدید نکند، ولی بر مبنای حسن نیت، ایران به ضبط داده‌های دوربین‌های آژانس به مدت یک ماه دیگر ادامه داد.»
وی افزود: «ما هیچ تفاهمی با آژانس برای حتی یک ماه هم انجام ندادیم و دو روز گذشته مهلت یک ماه نیز پایان یافت.»
غریب آبادی به گزارش روز جمعه رافائل گروسی مدیرکل آژانس اشاره و اضافه کرد: «مدیرکل آژانس دیروز گزارشی را به اعضای شورای حکام و شورای امنیت ارسال کرد که این یک ماه تمدید هم از منظر او به معنای تمدید تمام شده و ایران به درخواست‌های آژانس پاسخی نداده که این تفاهم فنی را مجددا ادامه دهد و تمدید کند.»
نماینده ایران در آژانس خاطرنشان کرد: «مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در موقعیتی نبود که از ایران بخواهد فعالیت خودمان را ادامه دهیم. چون تفاهمی که ما با آژانس داشتیم، یک تفاهم بر مبنای اصول سیاسی بود و نه یک تفاهم فنی بر مبنای تعهدات جمهوری اسلامی ایران.»
کشور‌های غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سال‌های گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هسته‌ای این کشور متهم کرده‌اند. ایران قویاً این ادعا‌ها را رد کرده است.
ایران تأکید می‌کند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان‌پی‌تی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هسته‌ای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.
علاوه بر این، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بار‌ها از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کرده‌اند، اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکرده‌اند.