«وندی شرمن»، قائممقام وزیر امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری تصریح کرده دموکراتها و جمهوریخواهان اهداف یکسانی را در قبال ایران دنبال میکنند.
«تد کروز»، نماینده جمهوریخواه مجلس سنای آمریکا فیلمی از مباحثه خود در روز سهشنبه با وندی شرمن در صفحه رسمی خود در اینستاگرام منتشر کرده است.
کروز در آن جلسه خطاب به وندی شرمن میگوید «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا در ۶ ماه گذشته در برابر ایران تنها «ضعف و مماشات» نشان داده که این رویکرد باعث افزایش درگیریها و تشدید تنشها میشود.
وندی شرمن در پاسخ گفت: «سناتور، همانطور که خاطرنشان کردید شما و من به طور مداوم درباره بهترین روشها برای حصول اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح هستهای، توقف حمایتش از تروریسم، توقف رفتارهای مخربش و توقف تهدیدآفرینیهایش علیه متحدان و شریکانمان صحبت میکنیم.»
وندی شرمن در ادامه اظهاراتی را که پیش از این هم توسط مقامها و نمایندههای کنگره مطرح شده یادآوری کرد و گفت که او (به عنوان یک سیاستمدار حزب دموکرات) با تد کروز (به عنوان یک سیاستمدار حزب جمهوریخواه) اختلافی بر سر اهداف اصلی در قبال ایران ندارند و اختلافات تنها بر سر روشهای دستیابی به آن اهداف است.
وندی شرمن گفت: «هر دوی ما اهداف یکسانی داریم که عبارت است از اینکه اطمینان حاصل کنیم مردممان و مردم متحدان و شریکانمان ایمن باشند و همچنین اطمینان حاصل کنیم که ایران به سلاح هستهای دست پیدا نمیکند و رفتارهای مخربش را متوقف میکند.»
وی در ادامه تصریح کرد: «بنابراین، ما در خصوص اهداف توافق داریم، اما بر سر روشهای رسیدن به آن اهداف، اختلاف داریم. من با بعضی از مسائلی که شما مطرح کردید مخالف هستم. من معتقدم دولت بایدن، تحریمهای حداکثری [علیه ایران] داشته است.»
بسیاری از کارشناسان روابط بینالملل معتقدند که دو حزب جمهوریخواه و دموکرات، علیرغم پارهای اختلافات بر سر تاکتیکها با یکدیگر اختلافات راهبردی در خصوص ایران ندارند.
طبق این دیدگاه، هدف نهایی هر دو حزب محدود کردن مولفههای قدرت جمهوری اسلامی ایران است، اما هر یک از آنها در برخی برههها از تاکتیکهای متفاوتی برای دسترسی به این هدف استفاده کردهاند.
شرمن در ادامه گفت: «ما به صورت مستمر نهادهای بیشتری را بر اساس اطلاعات مستندی که از آن نهادها در دست داریم به فهرست تحریمها اضافه کردهایم.»
دولت «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینههای لازم برای بازگشت کشورش به توافق هستهای برجام را فراهم کند.
تا کنون ۶ دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرفهای برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است. طرفها میگویند پیشرفتهای ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پارهای اختلافات کماکان باقی است.
یکی از زمینههای اختلاف در این مذاکرات اصرار آمریکا بر حفظ برخی از تحریمهایی است که دولت «دونالد ترامپ» بعد از خروج از برجام علیه ایران اعمال کرده است. مضاف بر این، دولت بایدن اعلام کرده هیچگونه ضمانتی نمیتواند درباره عدم خروج دوباره دولتهای بعدی آمریکا از برجام بدهد.
تد کروز که از سیاستمداران حامی رویکرد «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور سابق آمریکا در قبال ایران است در ادامه از وندی شرمن پرسید آیا به نظر او، راهبرد دولت بایدن کارآمد بوده یا خیر.
تد کروز پرسید: «آیا راهبرد دولت شما جواب داده است؟ الان آنها حملاتشان را متوقف کردهاند یا اینکه آن را تشدید کردهاند؟»
وندی شرمن گفت: «سناتور، هیچ چیز مانع حملات آنها نشده. ترور قاسم سلیمانی هم نتوانست باعث ایجاد بازدارندگی علیه حملات ایران شود.»
دولت آمریکا دیماه سال گذشته در یک اقدام تروریستی سپهبد حاج قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به همراه یارانش در نزدیکی فرودگاه بغداد را به شهادت رساند.
با توجه به اینکه این جلسه سنا برای بررسی ابطال اختیارات جنگی رئیسجمهور آمریکا برگزار میشد تد کروز در ادامه از وندی شرمن پرسید آیا «جو بایدن» به دلیل نداشتن مجوز اقدام نظامی از پاسخ دادن به حملات انجام شده علیه نیروهای آمریکایی در عراق خودداری کرده است یا خیر.
وندی شرمن یادآوری کرد که جو بایدن دو بار به گروههای مقاومت در عراق حمله کرده است.
کمیته روابط خارجی مجلس سنا بعد از این جلسه با لغو ۲ قانونی که به رئیسجمهور آمریکا اختیار آغاز جنگ بدون مشورت با کنگره را میدهد موافقت کرد. نمایندگان مجلس سنای آمریکا گفتهاند با این رأی میخواهند مرجعیت کنگره برای اعلان جنگ را که طی سالهای گذشته از دست رفته بود بازیابی کنند.
دولت بایدن تا کنون دو بار دستور اقدام نظامی علیه گروههای مقاومت در منطقه غرب آسیا را صادر کرده است. او اسفندماه سال گذشته بدون مشورت با کنگره دستور یک عملیات نظامی در شرق سوریه علیه گروههای مقاومت را صادر کرده بود که با انتقادهای قانونگذاران آمریکایی مواجه شد.
بایدن چند هفته پیش هم دستوری برای حمله به مواضع گروههای مقاومت در مرز عراق و سوریه صادر کرد که این اقدام هم با انتقاد قانونگذاران آمریکایی رو به رو شد.
با این حال، او هنگام ارائه توجیه درباره انجام این دو عملیات به اختیاراتش ذیل مصوبه سال ۲۰۰۲ اشاره نکرده است. بایدن، در عوض مدعی شده از اختیاراتش ذیل بند دوم قانون اساسی آمریکا استفاده کرده که به رئیسجمهور اجازه میدهد از نظامیان آمریکا و منافع ملی کلیدی این کشور دفاع کند.
دولت «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور پیشین آمریکا که بر خلاف بایدن از حزب جمهوریخواه بود از همین اختیارات جنگی برای توجیه حمله تروریستی به سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و شماری از همراهانش در بغداد استفاده کرد.
قانونگذاران کنگره میگویند استفاده مکرر روسای جمهور آمریکا از این قانونها به معنای آن است که کنگره مرجعیت قانونی خود را برای اعلان جنگ از دست داده است.
نمایندگان کنگره همچنین تصریح کردهاند که قانون مجوز استفاده از نیروی نظامی علیه عراق، طرحی اشتباه بوده که بر پایه شواهد اطلاعاتی نادرست در خصوص سلاحهای کشتار جمعی عراق اختیارات بیحد و حصری به روسای جمهور برای جنگافروزی اعطا کرده است.
در سال ۲۰۱۱ هم «باراک اوباما»، رئیسجمهور اسبق آمریکا ابتدا دستور خروج نظامیان کشورش از عراق را صادر کرد، اما در سال ۲۰۱۴ به بهانه مقابله با داعش از اختیارات همین قانون برای بازگرداندن نظامیان آمریکایی به خاک عراق استفاده کرد.
«تیم کین»، یک قانونگذار حزب دموکرات در مجلس سنا که طرحی را در این مجلس برای لغو اختیارات جنگی رئیسجمهور آمریکا معرفی کرده اسفند گذشته در بیانیهای درباره دستور بایدن برای حمله به گروههای مقاومت بدون مشورت با کنگره گفته بود: «حمله هوایی هفته گذشته در سوریه نشان میدهد که قوه مجریه، صرفنظر از اینکه کدام حزب قدرت را در دست دارد از اختیارات جنگی خود استفاده خواهد کرد.»
او در ادامه گفته است: «کنگره، علاوه بر اینکه مسئولیت صدور مجوز برای حملات نظامی جدید را دارد مسئول لغو مجوزهای قبلی که دیگر ضرورتی ندارند هم هست.»
تلاشهای پیشین قانونگذاران آمریکایی برای تعدیل اختیارات جنگی روسای جمهور به شکست منجر شده است.
تیم کین در زمانی که ترامپ رئیسجمهور بود طرح مشابهی را معرفی کرده بود که در مجلس سنا تصویب شده بود. مجلس نمایندگان آمریکا هم در آن زمان طرح موازی کین را به تصویب رساند. با وجود این دونالد ترامپ مصوبه کنگره را وتو کرد و قانونگذاران آمریکایی در رأیگیری بعدی برای شکستن وتوی ترامپ ناکام ماندند.