افغانستان طی 24 ساعت گذشته شاهد فرار اشرف غنی از این کشور و تسلط طالبان بر ارگ بوده است و برخی کشورهای اعلام کردند که سفارت خود را در این کشور تعطیل می‌کنند.
تحولات افغانستان طی هفته گذشته وارد مرحله جدیدی از تاریخ پر فراز و نشیب این سرزمین کهن شد.
آمریکا پس از 20 سال و با قبول شکست اعلام کرد که تمام نیروهای خارجی تا پیش از 11 سپتامبر خاک افغانستان را ترک کرده و به جنگ طولانی مدت این کشور و همزمان با افزایش ناامنی و بی ثباتی گسترده خارج خواهند شد.
ارگ افغانستان در تصاحب طالبان
پس از ترک اشرف غنی، طالبان که پیش از این اعلام کرده بود که کابل را با تصرف نظامی درنخواهد آورد و در این زمینه در حال گفتگو انتقال مسالمت آمیز قدرت است، به افراد خود دستور داد که وارد کابل شوند و ارگانهای اصلی این کشور از جمله ارگ ریاست جمهور افغانستان را تصاحب کردند.
طالبان پس از ورود به ارگ اعلام کرد که جنگ در افغانستان پایان یافته است.
اشرف غنی وارد ازبکستان شد
گزارش شده است، اشرف غنی که عصر روز یک شنبه کابل را به مقصد تاجیکستان ترک کرده بود از آنجا به ازبکستان رفته است.
اشرف غنی رئیس جمهور پیشین افغانستان که عصر روز یک شنبه تصمیم به خروج از کابل گرفته بود وارد ازبکستان شد.
پیش از این گفته شده بود که اشرف غنی، حمدالله محب، مشاور امنیت ملی و فضل‌محمود فضلی، رییس اداره‌ی امور ریاست‌جمهوری از کابل به دوشنبه پایتخت تاجیکستان رفته اما مقصد نهایی آنها تاجیکستان نیست.
هنوز مشخص نیست که آیا اشرف غنی در ازبکستان خواهد ماند یا از آنجا عازم کشور دیگری خواهد شد.
وی پس از خروج از افغانستان گفت که از آن رو که طالبان قصد داشته به کابل حمله کند، او برای پیشگیری از خون‌ریزی استعفا کرده است.
شورای هماهنگی با عضویت کرزی، عبدالله و حکمتیار تشکیل شد
دفتر حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان اعلام کرد که در پی خروج اشرف غنی و مقامات مسوول از این کشور، شورای هماهنگی با عضویت عبدالله عبدالله، گلبدین حکمتیار و حامد کرزی تشکیل شده است.
هدف از تشکیل این شورا، جلوگیری از هرج و مرج و کاهش درد و رنج مردم و اداره هرچه بهتر امور مربوط صلح و انتقال مسالمت‌آمیز قدرت خوانده شده است.
این شورا از نیروهای امنیتی حکومت و نیروهای امنیتی تحریک اسلامی طالبان خواسته است که با حفظ خویشتنداری جلو درگیری‌ها، هرج و مرج و تحریکات افراد غیرمسوول و غیرمرتبط را قاطعانه بگیرند.
عربستان سعودی سفارتش در کابل را تخلیه کرد
شبکه الحدث اعلام کرد که کارکنان دیپلماتیک عربستان سعودی را به دلیل آنچه که بی ثباتی در افغانستان خوانده از کابل تخلیه میکند.
این گزارش افزود: همه دیپلماتهای عربستان سعودی از کابل خارج و وار ریاض شده‌اند.
پیش از این برخی از کشورها مثل ترکیه نیز اعلام کردند سفارت خود را تعطیل می‌کنند. برخی کشورها مثل آمریکا نیز در حال خروج دیپلماتهای خود از کابل هستند.
به نوشته روزنامه «دیلی صباح» «رجب سویلو» مسئول بخش خاورمیانه وزارت خارجه ترکیه، روز یکشنبه گفت که آنکارا قصد دارد سفارت خود را در کابل تخلیه کند، اما هنوز تصمیمی برای این کار نگرفته است.
این درحالیست که «سهیل شاهین» یک سخنگوی اداره سیاسی طالبان به خبرگزاری تاس گفته، سیاست عمومی ما در مجموع تامین امنیت فعالیتهای سفارتخانه‌های خارجی است.
آمریکا 1000 نیروی نظامی دیگر به افغانستان می‌فرستد
برخی منابع آمریکایی میگویند که پنتاگون قصد دارد 1000 نیروی نظامی دیگر برای تضمین خروج امن پرسنل دیپلماتیک و شهروندان آمریکایی که در همچنان در کابل حضور دارند به افغانستان اعزام کند.
خبرگزاری رویترز حضور این نظامیان در کابل را برای کمک به خروج هر چه سریعتر اتباع آمریکایی از افغانستان اعلام کرده است.
با استقرار این هزار نظامی، شمار نظامیان آمریکایی که هم اکنون در افغانستان مستقر هستند به شش هزار نفر افزایش خواهد یافت.
«جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا روز شنبه اعلام کرده بود که با استقرار ۵ هزار نیروی نظامی در کابل برای تسهیل خروج اتباع آمریکایی از افغانستان، موافقت کرده است.
شبکه آمریکایی «سی ان ان» به نقل از دو منبع آگاه گزارش کرد که ایالات متحده ظرف ۷۲ ساعت آینده، به طور کامل تمامی کارکنان خود را از سفارتخانه‌اش در کابل خارج خواهد کرد.
طالبان کنترل تلویزیون افغانستان را در اختیار گرفت
خبرگزاری اسپوتنیک روسیه گزارش داد که گروه طالبان کنترل تلویزیون ملی افغانستان(RTA) را نیر در اختیار گرفته است.
طالبان در اولین پیام خود از این تلویزیون خطاب به مردم افغانستان اعلام کرده است که آرامش خود را حفظ کنند.
سی‌ان‌ان: پرچم آمریکا در سفارت این کشور در کابل پایین کشیده شد
سی‌ان‌ان گزارش داد که پرچم آمریکا در سفارت این کشور در کابل به عنوان آخرین گام برای تخلیه آن، پایین کشیده شد.
بر اساس گزارش این شبکه خبری، اغلب کارمندان سفارت نیز به فرودگاه کابل منتقل شده‌اند. همچنین گزارش‌ها حاکی از هرج و مرج و آشفتگی در فرودگاه کابل است.
برخی منابع خبری نیز از آتش سوزی در فرودگاه کابل خبر می‌دهند. العربیه نیز خبر داد که صدای تیراندازی در فرودگاه کابل شنیده شده است.
وضعیت پنج نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در افغانستان
«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امشب (یکشنبه) در پاسخ به سؤال خبرنگاران در خصوص وضعیت نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در افغانستان اظهار داشت: در مورد وضعیت نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در افغانستان شرایط اینگونه است که از پنج نمایندگی کشورمان در افغانستان شامل کابل، مزار شریف، جلال آباد، هرات و قندهار، همکاران ما از مدتی قبل از سه نمایندگی شامل مزار شریف، جلال آباد و قندهار خارج شده بودند و فعالیتهای خود را از کابل پیگیری می‌کردند.
وی یادآور شد:البته به دلایلی جمع بندی این بود که تعطیلی این نمایندگی‌ها اعلام نشود و در حال حاضر در این سه نمایندگی تنها نگهبان و چند نفر از کارکنان محلی حضور دارند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه افزود: در مورد سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل تقلیل نیروها صورت گرفته و تا جایی که فعالیتهای ضروری سفارت مختل نشود، همکاران برگشته‌اند.
* وضعیت سرکنسولگری در هرات
خطیب‌زاده در مورد سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در هرات نیز اظهار داشت: دیپلماتهای ما در سلامت بوده و مشکلی برای رفت و آمد به ایران ندارند، اما به جهت اطمینان ترجیح داده شده که فعلا در محل نمایندگی باقی بمانند.
هجوم مردم افغانستان به فرودگاه کابل
شمار زیادی از مردم افغانستان و شهروندان خارجی با رفتن به فرودگاه کابل به دنبال ترک افغانستان هستند.
نیروهای آمریکایی مستقر در فرودگاه کابل برای مقابله با هجوم مردم شلیک هوایی کردند.
فرودگاه کابل هنوز در کنترل طالبان نیست.
اجازه خروج شهروندان افغان و دیگر ملیت ها از افغانستان داده شود
آمریکا و بیش از ۶۰ کشور دیگر، در بیانیه ای مشترک از افراد در راس قدرت در افغانستان خواستند که اجازه خروج شهروندان افغان و دیگر ملیت ها را از خاک این کشور بدهند.
به گزارش رویترز، وزارت امور خارجه آمریکا شامگاه یکشنبه (به وقت محلی) در اطلاعیه ای مدعی شد که بیش از ۶۰ کشور در بیانیه ای مشترک تاکید کرده اند که باید به افغان ها و شهروندان دیگر کشورها که قصد دارند از افغانستان خارج شوند، اجازه داده شود که آنجا را ترک کنند.
این وزارتخانه همچنین اضافه کرد که فرودگاه ها و گذرگاه های مرزی باید باز بماند.
دولت آمریکا و کشورهایی از قبیل استرالیا، کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، کره جنوبی، قطر و انگلیس در این بیانیه گفتند: کسانی که در سراسر افغانستان در جایگاه قدرت واقتدار قرار دارند، مسئول و پاسخگو جهت محافظت از جان و مال انسان ها و بازگرداندن سریع امنیت و نظم عمومی هستند.
این بیانیه می افزاید: مردم افغانستان سزاوار زندگی کردن در ایمنی، امنیت و عزت هستند. ما در جامعه بین المللی آماده کمک به آنها هستیم.
بیانیه فوق در حالی صادر شده است که پیشتر وزارت خارجه و وزارت دفاع ایالات متحده در بیانیه ای مشترک از اعزام یک هزار نیروی نظامی بیشتر به شهر کابل جهت تسهیل روند خروج کارکنان سفارت آمریکا از پایتخت افغانستان خبر دادند.
وزارتخانه های دفاع و امور خارجه آمریکا در ادامه مدعی شدند که ایالات متحده «حضور امنیتی خود را به حدود ۶ هزار نیرو افزایش داده است و مأموریت این نیروها صرفاً بر تسهیل این تلاش‌ها (خروج کارکنان سفارت) متمرکز بوده و [آنها] کنترل ترافیک هوایی را در دست خواهند گرفت».
گزارش رسانه‌های آمریکایی حاکی ازآن است که تصمیم لحظه آخری دولت بایدن برای اعزام نیروهای بیشتر به کابل نشان دهنده وضعیت «بی نهایت نگران کننده امنیتی» در افغانستان است.
«محمد نعیم» سخنگوی دفتر سیاسی طالبان شامگاه یکشنبه در گفتگو با خبرگزاری الجزیره با ادعای اینکه جنگ در افغانستان «به پایان رسیده است»، تأکید کرد که این گروه به احدی اجازه نخواهد داد که از سرزمین افغانستان برای هدف قرار دادن طرف دیگری استفاده کند و همچنین طالبان نمی خواهد به هیچکس آسیب برساند.
رسانه‌های خبری شامگاه یکشنبه از وقوع دو انفجار مهیب در نزدیکی سفارت ایالات متحده و همچنین ارگ ریاست جمهوری افغانستان در شهر کابل خبر دادند.
سخنگوی طالبان اندکی پس از وقوع دو انفجار مهیب در پایتخت افغانستان تأکید کرد که سفارت‌خانه ها و هیأت های دیپلماتیک خارجی واقع در شهر کابل را هیچ خطری تهدید نمی‌کند.
آمریکا هزار نیروی نظامی دیگر به افغانستان اعزام می کند
وزارت خارجه و وزارت دفاع ایالات متحده در بیانیه ای مشترک از اعزام هزار نیروی نظامی بیشتر به شهر کابل جهت تسهیل روند خروج کارکنان سفارت آمریکا از پایتخت افغانستان خبر دادند.
به گزارش آناتولی، وزارت خارجه و وزارت دفاع ایالات متحده در یک بیانیه مشترک اعلام کردند: «در حال حاضر، ما در حال تکمیل یک سری گام‌ها برای تأمین امنیت فرودگاه بین المللی حامد کرزای جهت خروج امن پرسنل آمریکایی و [کشورهای] متحد از افغانستان از طریق پروازهای غیرنظامی و نظامی هستیم».
این دو وزارتخانه در ادامه اعلام کردند که ایالات متحده «حضور امنیتی خود را به حدود ۶ هزار نیرو افزایش داده است و مأموریت این نیروها صرفاً بر تسهیل این تلاش‌ها (خروج کارکنان سفارت) متمرکز بوده و [آنها] کنترل ترافیک هوایی را در دست خواهند گرفت».
طبق این بیانیه، «ظرف فردا (دوشنبه) و روزهای آینده، ایالات متحده هزاران شهروند آمریکایی را که ساکن افغانستان هستند و همچنین کارکنان محلی هیأت [دیپلماتیک] ایالات متحده در کابل و خانواده‌های آنان و سایر شهروندان افغانی در معرض آسیب را به خارج از این کشور منتقل خواهد کرد».
این بیانیه در ادامه تأکید میکند: «و ما روند خروج هزاران افغان واجد شرایط برای دریافت روادید ویژه مهاجرت را که حدود ۲ هزار تن از آنان ظرف دو هفته گذشته وارد خاک ایالات متحده شده اند، تسریع خواهیم کرد».
بنا بر گزارش رسانه‌های آمریکایی، تصمیم لحظه آخری دولت بایدن برای اعزام نیروهای بیشتر به کابل نشاندهنده وضعیت «بی نهایت نگران کننده امنیتی» در افغانستان است.
این در حالی است که سخنگوی طالبان اندکی شامگاه یکشنبه پس از وقوع دو انفجار مهیب در پایتخت افغانستان تأکید کرد که سفارت‌خانه ها و هیأتهای دیپلماتیک خارجی واقع در شهر کابل را هیچ خطری تهدید نمی‌کند.
سخنگوی طالبان: جنگ در افغانستان پایان یافت
سخنگوی دفتر سیاسی طالبان شامگاه یکشنبه در گفتگویی مدعی شد که جنگ در افغانستان به پایان رسیده است.
به گزارش اسپوتنیک، «محمد نعیم» سخنگوی دفتر سیاسی طالبان شامگاه یکشنبه در گفتگو با خبرگزاری الجزیره با ادعای اینکه جنگ در افغانستان «به پایان رسیده است»، گفت: «ما برای گفتگو با تمام شخصیت‌های افغان آماده هستیم و به آنها محافظت لازم را تضمین می دهیم».
وی در ادامه افزود: «ما تصور نمی‌کنیم که نیروهای خارجی تجربه ناموفق خود در افغانستان را بار دیگر تکرار کنند».
این سخنگوی دفتر سیاسی طالبان همچنین تأکید کرد که این گروه «به احدی اجازه نخواهد داد که از سرزمین افغانستان برای هدف قرار دادن طرف دیگری استفاده کند» و خاطر نشان کرد که این گروه «نمی خواهد به هیچکسی آسیب برساند».
محمد نعیم در ادامه افزود: «ما به آنچه که طالب آن بودیم، آزادی کشورمان و استقلال ملت خود، دست یافته ایم».
گفتنی است که همزمان با کنترل طالبان بر پایتخت افغانستان، شماری از کشورهای خارجی کارکنان سفارتخانه‌های خود را از افغانستان خارج کردند.
نعیم همچنین در مورد سفارتخانه‌ها و هیأتهای دیپلماتیک خارجی گفت که تمام این نهادها و افراد در کابل در امان هستند و از تمام افراد در شهر کابل خواست که «آرامش خود را حفظ کنند».
چرا آمریکا دو دستی افغانستان را تقدیم طالبان کرد؟
یک کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار کرد: برای دولت آمریکا در حال حاضر چندان مهم نیست که چه کسی درافغانستان مسئولیت را برعهده می گیرد یا وضعیت حقوق بشر و زنان در این کشور چگونه باشد بلکه برایشان این مهم است که افغانستان کانونی برای حمله به آمریکا و پرورش تروریست‌ها برای ضربه زدن به این کشور نباشد.
امیر علی ابوالفتح در پاسخ به این سوال که چرا آمریکا همچنان اصرار دارد که نیروهای این کشور هر چه سریعتر از افغانستان خارج شوند در حالی که طالبان بخش های زیادی از افغانستان را تحت تصرف خود قرار داده‌اند و با این تحولات به نوعی دستاوردهای ادعایی حضور ۲۰ ساله آمریکا در افغانستان زیر سوال رفته است، گفت: اتفاقی که در حال حاضر در افغانستان رخ داده یک شکست محض برای سیاست خارجی آمریکا است که مقصر آن بایدن نیست گرچه وقوع آن همزمان با دولت بایدن شده است.
وی ادامه داد: این نتیجه سیاستی است که ۴۰ سال پیش آمریکا شروع کرد و اگر به صورت مشخص تر بخواهیم بگوییم این سیاست از زمان دولت رونالد ریگان جمهوری خواه شروع شد و اکنون ماحصل آن را در دولت بایدن دموکرات مشاهده می کنیم و اگر بخواهیم بررسی کنیم که چرا این تحولات رخ داده است باید بگوییم که این موضوع به خاطر اشتباهات راهبردی است که از سوی آمریکا از زمان اشغال افغانستان، توسط شوروی رخ داده است. زمانی آمریکایی ها به نیروهای القاعده و …پر و بال دادند.
این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: آمریکایی ها ۲۰ سال فرصت داشتند که اقداماتی انجام دهند که اکنون شاهد این آبروریزی و بی حیثیتی نباشند ولی متاسفانه آنها به شرایط اجتماعی، فرهنگی و تاریخی افغانستان توجهی نداشتند و تلاش نکردند که دیگر گروههای ذی نفع را نیز در روند تحولات افغانستان مشارکت دهند و سعی کردند که خودشان به تنهایی یک پروژه بزرگ را انجام دهند ولی در این زمینه موفق نبودند.
ابوالفتح با بیان این که آمریکا یک امپراطوری پرخرج در عرصه بین المللی به وجود آورده و اگر بخواهد این گونه ادامه دهد از درون دچار فروپاشی می شود گفت: درست است که اقتصاد آمریکا بزرگ است، شرکت های بزرگی در آمریکا هستند، افراد ثروتمند زیادی در این کشور حضور دارند و رفاه زیادی حاکم است ولی آمریکا با مشکلات اقتصادی زیادی روبرو است و ادامه این رفاه در آمریکا با ادامه فعالیت این امپراطوری پرخرج امکان پذیر نیست و در واقع عقلای آمریکایی از دو جریان جمهوری خواه و دموکرات به این نتیجه رسیده اند که باید این امپراطوری را تا جایی که امکان دارد سبک تر و چابک تر کنند تا بتوانند با قدرتهای جدیدی در عرصه بین الملل از جمله چین و روسیه مقابله کنند در همین رابطه آنها در حال خروج از خاورمیانه از جمله عراق و افغانستان هستند و در آینده نزدیک نیز از خلیج فارس خارج می شوند واقعیت این است که آمریکا دیگر توان ادامه این امپراطوری را ندارد و اگر بخواهد این روند را ادامه دهد دچار مشکل می شود بنابراین می خواهد هزینه این امپراطوری را کاهش دهد و از درون خود را بازسازی کند.
وی با بیان این که کلید خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در زمان ترامپ جمهوری خواه زده شد و اکنون بایدن نیز آن را دنبال می کند، تصریح کرد : آمریکایی ها می دانند که نجات کنونی آمریکا منوط به هرس کردن و دور انداختن بارهای اضافی است. آمریکایی ها از افغانستان بیرون آمدند چون چاره ای نداشتند ، از قبل نیز می دانستند که باید از افغانستان خارج شوند ولی در برابر این موضوع مقاومت کردند و اکنون هزینه این اشتباه و مقاومت آنقدر سنگین شده که آنها به این نتیجه رسیده اند که آبروی خود را زیر پا بگذارد و به هر نحوی که شده از افغانستان خارج شود و اکنون این آبروریزی به حدی است که طالبان برای تسلط سلطه خود حتی صبر نکرد که تمام نیروهای آمریکایی از افغانستان خارج شود و سپس پیشروی های خود را انجام دهد.
این کارشناس مسائل بین الملل در پایان با بیان این که در حال حاضر برای آمریکایی ها چندان مهم نیست که چه گروهی در افغانستان مسئولیت را بر عهده می گیرد و وضعیت زنان و حقوق بشر در این کشور چگونه خواهد بود، چرا که در حال حاضر افغانستان موقعیت استراتژیکی برای آمریکا ندارد گرچه ممکن بود ۲۰ سال پیش برایش مهم باشد، افزود: آنچه که اکنون برای آمریکایی ها مهم است این است که افغانستان، کانونی برای حمله به آمریکا و پرورش تروریست ها نباشد و گویی طالبان در این زمینه قول هایی را به آمریکا دادند و باید دید که طالبان در آینده به چه میزان به این قول‌ها متعهد خواهد بود.