با گذشت نزدیک به یک سال از امضای نخستین توافق عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی با امارات که پس از آن توافقنامه‌های مشابهی میان این رژیم با بحرین، سودان و مغرب امضا شد، رسانه‌ها و مراکز تجزیه و تحلیل اسرائیلی، اقدام به ارزیابی این توافقها کردند.
امارات در سپتامبر سال۲۰۲۰، نخستین کشوری بود که با وساطت دولت وقت آمریکا به ریاست دونالد ترامپ، توافقنامه سازش با رژیم اشغالگر قدس موسوم به «توافق‌های آبراهام» را امضاء و رسماً با تل‌آویو روابط دیپلماتیک برقرار کرد و پس از آن چندین توافق همکاری با اسرائیل امضا کرد.پس از امارات، کشورهای بحرین، مغرب و سودان نیز با وساطت ترامپ و امضای توافق سازش رسماً با رژیم صهیونیستی روابط دیپلماتیک برقرار کردند.
روزنامه «العربی الجدید»، امروز (چهارشنبه – ۱۸ آگوست) با انتشار یادداشتی در این خصوص نوشت که برآوردهای صورت گرفته بیانگر ناکامی اسرائیل است، زیرا این توافقنامه‌ها، موجب ایجاد تغییرات استراتژیک به نفع آن نشد.
در تحلیلی که امروز در روزنامه صهیونیستی «هاآرتص» منتشر شد، «عاموس هرئیل» تحلیلگر نظامی صهیونیست تصریح کرد: «آرمان بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق اسرائیل و دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا که برای دستیابی به این توافقها تلاش کردند، محقق نشد. آن‌ها به دنبال ایجاد ائتلاف‌های استراتژیک بین اسرائیل و کشورهای منطقه برای مقابله با ایران بودند».
هرئیل با اشاره به این‌که توافقات عادی‌سازی روابط، به بهبود روابط اقتصادی بین اسرائیل و کشورهای امضاکننده این توافق منجر شد، افزود: «همکاری‌های امنیتی بین ابوظبی و تل آویو از زمان امضای توافقنامه شاهد پیشرفت بزرگی بوده است. با این حال، جهت‌گیری دولت «جو بایدن» برای خروج از منطقه، محیطی مناسب برای توسعه و گسترش توافقنامه‌های عادی سازی بین اسرائیل و کشورهای عربی را فراهم نمی کند».
اما مرکز پژوهشهای امنیت قومی اسرائیل می‌نویسد: «انرژی و پتانسیل بالقوه موجود در توافقنامه‌های عادی‌سازی تمام نشده است. بنابراین در بهبود موقعیت استراتژیک اسرائیل و کنترل و مهار چالش‌هایی که با آن روبرو است، سهیم است».
در ارزیابی صورت گرفته از سوی «یوئیل جوزنسکی» رئیس بخش پژوهشهای خلیج فارس در این مرکز و ژنرال «اودی دیکل»، آمده است: «اگرچه تهدید ایران، منبع تهدید مشترکی است که به توافق‌های عادی‌سازی منجر شده است، اما وضعیت این ملاحظات به دلیل تغییر روند سیاست خارجی ایالات متحده در دوران بایدن به شدت تضعیف شده است».
به اعتقاد این دو محقق، «توافقنامه های عادی‌سازی در نهایت بر واقعیت استراتژیک منطقه تأثیر نمی‌گذارد. زیرا دولت بایدن به عقب‌نشینی از منطقه تمایل دارد و علاقه‌ای به اعطای امتیازات امنیتی و اقتصادی به کشورهایی که روابط خود را با اسرائیل عادی کرده‌اند، ندارد».
گفته می‌شود دولت کنونی آمریکا از اجرای توافق‌های آبراهام (توافق عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی) و توسعه آن استقبال می‌کند اما بیشتر بر بُعد دیپلماتیک این توافقها متمرکز است. به همین دلیل نیز گزارش‌هایی در دست است که نشان می‌دهد، از زمان به قدرت رسیدن جو بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا در بیستم ماه ژانویه پیش، فعالیت‌های صندوق آبراهام همزمان با استعفای «آرییه لایتستون» مدیر این صندوق به حال تعلیق درآمده است.این صندوق در دوران «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور پیشین آمریکا به منظور سرمایه‌گذاری در فلسطین اشغالی و کشورهای سازشگر افتتاح شد،
این تحلیلگران توصیه کردند که رژیم صهیونیستی «با لغو محدودیتهای بروکراتیکی که مانع پیشرفت توافقنامه‌های عادی‌سازی می‌شود، اطمینان حاصل کند که کشورهای توافق‌کننده، از “ثمرات صلح” برخوردار می‌شوند و برای جذب بازرگانان و متقاعد کردن آن‌ها به شروع طرح‌های ابتکاری و پروژه‌های اقتصادی با همکاری کشورهای امضاء‌کننده این توافقها، تلاش کند. اقدامی که به “رونق و شکوفایی” این کشورها کمک می کند».
اما «لیعاد اوسمون» روزنامه‌نگار اسرائیلی در تحلیلی که امروز در روزنامه یدیعوت منتشر شد، از وجود تفاوت‌هایی در سطح همکاری کشورهایی که با اسرائیل توافق عادی‌سازی روابط امضا کرده‌اند با یکدیگر نوشت و تصریح کرد که عادی‌سازی روابط با امارات به «صلحی داغ» تبدیل شده است. تاجایی که ده‌ها هزار اسرائیلی به این کشور سفر کرده‌اند، تجار دو کشور شروع به ایجاد روابط بین خود کرده‌اند و تبادل بورسیه های تحصیلی از سال تحصیلی جدید میان دو طرف شروع می‌شود.
وی افزود: «اما سرعت عادی‌سازی با بحرین در مقایسه با امارات متحده عربی کمتر است . دلیل آن، این است که اکثر شهروندان بحرینی، روند عادی‌سازی روابط با تل آویو را رد می کنند. هرچند که بحرین در سطح رسمی تلاش می‌کند با سازماندهی سفرهای رسمی مقامات خود به تل آویو، عادی‌سازی را انجام دهد. در همین راستا خط هوایی بحرین “Gulf Air”، پروازهای مستقیم خود را به فرودگاه بن گوریون به زودی آغاز می‌کند».
اوسمون در خصوص سودان گفت: «اختلاف نظر بین حلقه‌های حاکم در خارطوم بر سرعت پیشرفت روند عادی‌سازی با آن تأثیر می‌گذارد. تاکنون هیچ پیشرفت قابل توجهی در مسیر روابط بین دو طرف رخ نداده است. اسرائیل منتظر ثبات اوضاع سیاسی در سودان است تا بر توسعه روند عادی‌سازی روابط با این کشور ادامه دهد».
در خصوص مغرب، این روزنامه‌نگار با اشاره به این‌که همواره سطحی از روابط میان تل‌آویو و رباط از پیش از امضای توافقنامه عادی‌سازی وجود داشته، می‌نویسد: « در حال حاضر، دو طرف بر توسعه روابط دیپلماتیک و افتتاح سفارتخانه‌ها به صورت متقابل تمرکز دارند.مدتها قبل از امضای توافقنامه عادی سازی روابط بین تل آویو و رباط وجود داشت.
پیشتر، «ایلان باروخ» سفیر سابق رژیم صهیونیستی در آفریقای جنوبی نیز با اشاره به نابسامانی روابط این رژیم با اروپا در دوره «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر سابق اسرائیل، گفته بود که رابطه با امارات نیز کمکی به خروج این رژیم از انزوای بین‌المللی نمی‌کند.
باروخ که عضو هیأت مدیره اندیشکده برابری و حقوق بشر «زولات» است، نوشت که پس از امضای توافق‌های آبراهام این اندیشکده گزارش تحلیلی تحت عنوان «صلح توهمی» منتشر کرد که در آن آمده بود اسرائیل با سران کشورهای حوزه خلیج فارس روابط دیپلماتیک، تجاری و فرهنگی برقرار می‌کند با وجود آنکه در وضعیت جنگ با این کشورها نیست.
این تحلیلگر اسرائیلی همچنین نوشت: اینها توافقنامه صلح نیستند بلکه توافقنامه‌های عادی‌سازی روابط هستند که به دستور «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا با هدف حذف فلسطینیان از دستور کار، امضا شدند.
وی تأکید کرد که اسرائیل هرگز آزاد نخواهد بود و تا زمانی که حقوق بشر در این رژیم نقض می‌شود، دموکراسی آن نیز متضرر خواهد شد؛ زیرا میلیون‌ها فلسطینی تحت سیطره حکومتی هستند که آن را انتخاب نکرده‌اند.
انتهای پیام/م