دبیر انجمن متخصصین عفونی کشور ، در پاسخ به این سوال که چرا با وجود انجام واکسیناسیون آمار کرونا در ایران دوباره در حال صعودی شدن است؟، گفت: تنها با انجام واکسیناسیون نمی‌توانیم به طور کامل جلوی پیک بعدی را بگیریم و از حدود ۲ ماه قبل هم عنوان می‌شد که احتمالا در مهر و آبان با پیک ششم این بیماری مواجه هستیم.
فقط این واکسن کرونا نیاز به تزریق دُز سوم ندارد
آمیتیس رمضانی، ضمن اشاره به اینکه بر اساس آنچه بیماری کووید از خود نشان داده است ما هر دو ماه انتظار وقوع یک پیک جدید را داریم، ادامه داد: عواملی نظیر انجام واکسیناسیون این روند را کند می‌کند و می‌تواند از شدت پیک و افزایش ناگهانی آمار جلوگیری کند.
دبیر انجمن متخصصین عفونی کشور با بیان اینکه مسائل متعددی در خصوص افزایش آمار کرونا وجود دارد که یکی از آنها سفرهایی است که میزانشان در چند وقت اخیر افزایش پیدا کرده است، متذکر شد: افزایش سفرها موجب می‌شود که ما دوباره به سمت پیک بعدی حرکت کنیم و اینگونه نیست که با انجام واکسیناسیون با خیال راحت به سفر برویم چرا که واکسن‌ها نمی‌توانند به مقدار زیاد مانع از ابتلای ما به کرونا شوند و بیشتر جلوی درگیری شدید را می‌گیرند.
این متخصص بیماری‌های عفونی توضیح داد: بنا بر این ما هر دو ماه یک بار با یک پیک جدید مواجه هستیم و همچنین هنگامی که موارد ابتلا به کرونا تا حدی کاهش پیدا می‌کند، افراد احساس امنیت بیشتری پیدا می‌کنند و میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بین آنها کاهش پیدا می‌کند و این مسئله موجب حرکت به سمت شروع پیک بعدی می‌شود، اما به وجود واکسیناسیون انتظار ما این است که اگر مردم همکاری کنند این موج به شدت موج‌های چهارم و پنجم نباشد چرا که متاسفانه آمار ابتلا و مرگ‌ومیر کرونا در دو پیک آخر به ویژه پیک پنجم بسیار بالا بود.
اپیدمی در پیک پنجم به سراشیبی رسید
ویروس شناس و رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر لزوم برنامه ریزی بدون عجله برای بازگشایی‌ها و سرعت بخشیدن به واکسیناسیون، گفت: همچنان باید به هوش باشیم. در هر صورت تا زمانیکه واکسیناسیون ما به وضعیت و درصد مناسب پوشش‌دهی نرسد، همچنان خیزهایی را خواهیم داشت. ما دو پیک سهمگین را تحمل کردیم و همچنان هم می‌بینیم که گردش ویروس و میزان بروز بیماری در کشور بالاست.
دکتر علیرضا ناجی درباره وضعیت اپیدمی کووید ۱۹ در کشور، گفت: اپیدمی در ایران در پیک پنجم به سراشیبی خودش رسیده و امیدوارم که مسافرت‌های تابستانی و مراسماتی که برگزار شد و همچنین شتاب‌زدگی که در بازگشایی‌ها اعم از مشاغل، مدارس، دانشگاه‌ها و… داریم، باعث نشود که ما با پیک و خیز دیگری مواجه شویم.
اُفت پیک پنجم
وی با بیان اینکه خطر خیزهای مجدد همیشه وجود دارد، گفت: در حال حاضر موارد بیماری را در افرادی که در مراسم اربعین رفتند، داریم می‌بینیم یا در افرادی که مسافرت‌های داخلی یا خارجی می‌روند. علی‌رغم همه هشدارهایی که وجود داشت، باز هم این مسائل وجود دارد. با این حال طبق نمودارها آنچه که مشاهده می‌شود، یک روند رو به اُفتی را در پیک پنجم شاهدیم و رنگ اکثر مراکز کشور هم از قرمز به نارنجی و زرد تبدیل شده است.
ناجی تاکید کرد: با این حال همچنان باید به هوش باشیم. در هر صورت تا زمانیکه واکسیناسیون ما به وضعیت و درصد مناسب پوشش‌دهی نرسد، همچنان خیزهایی را خواهیم داشت و در همه جای دنیا هم به همین صورت است. به هر حال ما دو پیک سهمگین را در پیک چهارم و پنجم تحمل کردیم و همچنان هم می‌بینیم که گردش ویروس در کشور بالاست و همچنان میزان بروز بیماری در کشور بالاست. به طوری که روزانه ۱۲ تا ۱۳ هزار موارد مثبت شناسایی می‌کنیم که البته ممکن است این آمار خیلی دقیق نباشد. در عین حال همچنان هم تعداد کشته‌های ما بالای ۲۰۰ نفر است.
لزوم کاهش موارد مثبت روزانه به زیر ۵۰۰۰ نفر
وی گفت: تازمانیکه تعداد موارد شناسایی روزانه به زیر چهار تا پنج هزار نفر نرسد، خطر گردش بالای ویروس همچنان وجود دارد و بر همین اساس همچنان اقدامات غیر درمانی بسیار مهم است. انتظار ما این بود که در زمانیکه پیک پنجم بسیار بدی را تحمل کردیم و تعداد زیادی ضایعه به کشور وارد شد، مقداری درباره مراسم‌ها و مسافرت‌هایی که انجام می‌شود، تدابیر بهتری انجام شود. در عین حال درباره بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها و … باید با طمانینه بیشتری اقدام کنیم.
پوشش 70 درصدی واکسیناسیون برای دلتا کارا نیست
ناجی افزود: در شرایط فعلی که روند ورود واکسن مناسب شده و نسبت به قبل واکسن بیشتری در دسترس داریم، باید سعی کنیم که ابتدا اجازه دهیم از نظر درصد تزریق واکسن به جای مناسبی برسیم، بعد با اطمینان بیشتری برای بازگشایی‌ها اقدام کنیم.
وی درباره درصد واکسیناسیون مورد نیاز برای رسیدن به ایمنی جمعی در کشور، گفت: واقعیت این است که پوشش واکسیناسون ۷۰ درصدی با توجه به واریانت دلتا دیگر کارا نیست. با توجه به اینکه ضریب سرایت واریانت دلتا بالاست، درصد پوشش واکسیناسیون بالای ۸۰ درصد است. حال اگر ضریب مربوط به کارایی واکسن را هم در نظر بگیرید، شاید برای اینکه به ایمنی جمعی مناسب برسیم، باید نزدیک به ۹۰ درصد جامعه ما واکسن را دریافت کنند. حداقل می‌توان گفت که بالای ۸۰ درصد جامعه باید واکسن تزریق کنند تا به ایمنی جمعی برسیم. این موضوع هم به این معناست که حتما هم در طیف گروه سنی بزرگسالان و هم در جوانان، نوجوانان و کودکان باید در این واکسیناسیون وارد شوند. البته برنامه‌ریزی برای محصلان ما انجام شده و امیدواریم به خوبی پیش رود.
کشورهایی که با پوشش واکسیناسیون ۶۰ درصدی، به دام دلتا افتادند
ناجی با تاکید بر اینکه باید به اعداد و ارقام ۸۰ درصدی در زمینه پوشش واکسیناسیون نزدیک شویم تا بتوانیم جامعه را باز کنیم، گفت: کشورهایی که تجربه پوشش واکسیناسیون بالای ۶۰ درصدی و نزدیک به ۷۰ درصدی داشته‌اند، مانند چین، انگلستان و رژیم صهیونیستی با تاکید بر واکسیناسیون در گروه سنی بالای ۴۰ سال و همچنین بازگشایی‌های زودهنگام و باعجله درباره مدارس و… خیز بسیار بدی از دلتا را در کشورشان دیدند. بنابراین کشورهایی که فکر می‌کنیم در کنترل کووید موفق هستند، این نقطه ضعف‌ها را دارند و چقدر خوب است که ما از این موارد درس بگیریم و مقداری با طمانینه بیشتری هم برای واکسیناسیون با سرعت بالاتر و هم برای بازگشایی‌ها برنامه‌ریزی کنیم.
وی تاکید کرد: حتی در کشورهایی که درصد بالایی واکسیناسیون داشتند، محدودیت‌هایی را دارند. مثلا در آمریکا و انگلستان علی‌رغم واکسیناسیون بالا، جامعه را مقداری باز کردند و به نوعی اشتباه کردند. وقتی شیوع را مجددا دیدند، برخی محدودیت‌ها را بازگرداندند. ما باید به اعداد بسیار بالای واکسیناسیون با دو دز برسیم و اگر تا آن زمان کووید حرکتی از خودش نشان ندهد و تغییراتی نکند، می‌توانیم با واکسن وضعیت را بهتر کنیم. هرچقدر واکسیناسیون را به تعویق انداخته، با سرعت کم انجام دهیم و مردم نسبت به رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی توجه نداشته باشند، محیط گردش ویروس فراهم است و با گردش ویروس احتمال خطر تغییرات بسیاری در ویروس وجود دارد و می‌تواند تمام تلاش‌هایمان را از بین ببرد.
چگونه برای بازگشایی‌ها برنامه‌ریزی کنیم؟
وی در ارزیابی از بازگشایی‌ها در این مقطع زمانی و با توجه به شرایط موجود، گفت: در هر صورت هم کودکان، نوجوانان و محصلین ما و این گروه سنی از منابع پخش ویروس هم محسوب می‌شوند. در عین حال با توجه به ظهور واریانت‌هایی مانند دلتا، بیشتر هم تحت تاثیر قرار می‌گیرند و حتی این گروه سنی به بیماری شدید مبتلا شده، در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند و حتی احتمال مرگ‌ومیرشان هم وجود دارد. در عین حال اگر زیاد به واکسیناسیون بزرگسالان اصرار کنیم و گروه سنی پایین را فراموش کنیم و مردم هم در این زمینه مشارکت لازم را نداشته باشند، خواه ناخواه وقتی در گروه‌های سنی بالا واکسیناسیون را انجام می‌دهید، کووید به سمت گروه‌های سنی پایین‌تر تغییر مسیر می‌دهد. در عین حال تصور رعایت دقیق شیوه‌نامه‌های بهداشتی از سوی کودکان در فضاهای آموزشی، مقداری سخت است. باید به این موارد توجه شود و واکسیناسیون گروه سنی بزرگسال و جوان باید به صورت پایاپای انجام شود و اگر نمی‌توانیم به این زودی این اقدام را انجام دهیم، باید مقداری زمان دهیم تا در جامعه کنترل ویروس اتفاق افتد. هنوز هم روزانه ۱۲ تا ۱۳ هزار موارد مثبت جدید داریم و حداقل باید اقدامات غیردرمانی‌مان تاثیر بگذارد، واکسیناسیون‌مان جلو رود و مقداری سرعت گردش ویروس کاهش یابد و بعد برای بازگشایی‌ها با خیال راحت‌تر اقدام کنیم.
چه کنیم که غائله کرونا خاتمه یابد؟
ناجی با بیان اینکه فعلا درصد واکسیناسیون دو دز در کشور تقریبا بیش از ۲۰ درصد است، درباره ضمانت اجرایی محدودیت‌های بعد از واکسیناسیون، اظهار کرد: واقعیت این است که ما باید مردم را آگاه کرده و در رعایت پروتکل‌ها آنها را کمک کنیم. در حال حاضر در برخی استان‌ها شیوع و موارد افزایشی را می‌بینیم که مربوط به این است که مردم هنوز شیوه‌نامه‌های بهداشتی را به خوبی رعایت نمی‌کنند. ماسک زدن، رعایت فاصله‌گذاری، عدم شرکت در تجمعات و مراسمات و… مواردی است که باید مورد توجه باشد. این موضوع جدیت می‌خواهد و دولت باید با مردم صحبت کند و خودش هم در رعایت این مسائل به مردم کمک کرده و به واکسیناسیون سرعت بخشد تا زودتر این غائله خاتمه یابد.
وی ادامه داد: البته اینکه اقدامات فقط منجر به جریمه شود، مانند همین سفرها می‌شود که خانواده‌ها می‌گویند جریمه را می‌دهیم و به سفر می‌رویم. در کنار جریمه باید قاطعیت وجود داشته باشد و نظارت شود. وقتی اعلام کردیم اگر افراد به مناطق قرمز سفر کنند، یک میلیون تومان جریمه می‌شوند، اما می‌بینیم که مردم جریمه را به جان خریده و تمام جاده‌ها به دلیل شلوغی بسته می‌شود، نشان می‌دهد که این اقدامات و روش، روش درستی نیست و باید تدابیر دیگری را در پیش بگیریم و در عین حال به واکسیناسیون سرعت بخشیم.
چرا واکسن برکت در مطالعه «مرکز تحقیقات سیاست‌گذاری سلامت» نبود؟
وزیر اسبق بهداشت گفت: در شرایط شیوع واریانت دلتا واکسن سینوفارم شانس مرگ و میر و شانس بستری شدن را تا حد قابل قبولی کاهش داده است.
کامران باقری لنکرانی وزیر اسبق بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی شیراز درخصوص نامه منتشر شده از سوی مرکز تحقیقات سیاست‌گذاری سلامت اظهار داشت: این پژوهش از سوی مرکز تحقیقات سیاست‌گذاری سلامت بر روی 388 هزار نفر در استان فارس برای مقایسه بین دریافت کنندگان دو دز واکسن کرونا و افرادی که واکسن دریافت نکرده‌اند انجام شده است.
وی ادامه داد: همزمانی ورودی‌های این تحقیق یکسان نبوده است به طور مثال تحقیق روی واکسن اسپوتنیک زمانی صورت گرفت که هنوز واریانت دلتا وارد کشور نشده بوده است و مطالعه واکسن سینوفارم برای زمانی است که واریانت دلتا وارد کشور شده است. به همین دلیل از این نظر در شرایط یکسانی نبوده‌اند.
لنکرانی در پاسخ به سوالی درباره چرایی نبود واکسن برکت در این مطالعه اظهار داشت: در آن زمان تعداد دریافت کنندگان واکسن برکت اندک بوده و قابلیت تحقیق بر روی آن وجود نداشته است. چیزی که در این مطالعه مهم است هر سه نوع واکسن شانس مرگ و میر و بستری شدن را به حد قابل قبولی کاهش می‌دهند و نکته ارزشمند این مطالعه همین موضوع است.
وزیر اسبق بهداشت ادامه داد: در این مطالعه مشخص شد حتی در شرایط شیوع واریانت دلتا که در ماه‌های اخیر بوده واکسن سینوفارم شانس مرگ و میر و شانس بستری شدن را تا حد قابل قبولی کاهش داده است.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز تصریح کرد: آنچه در بیماری‌های عفونی اهمیت دارد صرفا ابتلا نیست بلکه بستری شدن و مرگ و میر ناشی از بیماری است که واکسن سینوفارم در کاهش این موارد موثر است.
لنکرانی با بیان اینکه هنوز مطالعات درباره تزریق دز سوم سینوفارم محدود است افزود: در اغلب کشورها تزریق دز سوم برای گروه‌های پرخطر توصیه شده است و تزریق آن را شش ماه بعد از تزریق دز دوم قرار داده‌اند.
وی گفت: واکسن پاستور سه دزه طراحی شده است و باید سه دز دریافت شود، نتایج تزریق سه دز این واکسن چشمگیر بوده است و برای سایر واکسن‌ها توصیه مستندی برای دریافت دز سوم به صورت عمومی وجود ندارد، بلکه بعد از شش ماه از گذشت دز دوم افراد در معرض خطر مثل بیماران سرطانی و کادر درمان دز سوم را دریافت می‌کنند که در کشور ما نیز همین روند آغاز شده است.