سویه جدید کرونا ویروس، این بار از قاره آفریقا آمده و دوباره دنیا را نگران شدت گرفتن بیماری نموده است، مخصوصا که گفته میشود از قدرت و بیماریزایی بیشتری نسبت به ویروس دلتا برخوردار است.
سر و صدای سویه جدید کرونا ویروس حکایت از به صدا در آمدن زنگ خطر بیماری در دنیا دارد. شاید اگر این جهش از راه نمیرسید، میشد روزهای آرام کرونایی را تصور کرد. اما، حالا با آمدن این مهمان ناخوانده، دوباره باید حالت آمادهباش گرفت و مراقبتها را شدت بخشید. زیرا، آن طور که گفته میشود، این سویه جدید از جهشهای قبلی هم خطرناکتر است و چه بسا به افراد واکسن زده هم رحم نکند.
حمیدرضا جماعتی دبیر کمیته کشوری کووید ۱۹، در واکنش به نگرانیهایی که بابت سویه آفریقایی ایجاد شده است، گفت: شروع این جهش ویروس از کشورهای آفریقای جنوبی بود و اکنون متأسفانه در کشورهای اروپایی و آسیایی هم گزارش شده است. بنابراین نگرانی آن است که امکان دارد نوع جدید و جهش یافته ویروس باعث به وجود آمدن پیکهایی در کشورهای مختلف و از جمله کشور ما شود.
وی افزود: البته در کشورهای آفریقای جنوبی که شروع سویه جدید از آنجا بوده، میزان واکسیناسیون علیه کرونا زیر ۴۰ درصد بوده است. بنابراین با توجه به نگرانی از ویروس جدید برای کشورهای مختلف و از جمله کشور ما، در جلسه امروز کمیته علمی توصیه بر این شد که افراد واکسن نزده، برای انجام واکسیناسیون تشویق شوند؛ چراکه حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد افراد جامعه هنوز واکسیناسیون دز اول و دوم را انجام ندادهاند. بنابراین لازم است حتماً این افراد برای واکسیناسیون تشویق شوند یا اگر نیاز است به وسیله ستاد کرونای وزارت کشور که اجراییات را انجام میدهند، محدودیتهایی برای واکسینه نشدهها در نظر گرفته شود.
محمدمهدی گویا رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، در واکنش به قدرت سرایت و بیماریزایی سویه جدید، گفت: موضوعی که الان خیلی جای نگرانی دارد، این است که این سویه جدید با جهشهای زیاد است. اما، باید صبر کنیم و ببینیم وضعیت بیمارانی که به این سویه جدید مبتلا شدهاند، چگونه رقم خواهد خورد و چه تعداد از این بیماران بستری میشوند و به مراقبتهای ویژه نیاز پیدا میکنند.
وی افزود: اما، شواهد امر نشان میدهد قدرت و شدت بیماریزایی این سویه جدید از سویه های قبلی حتی ویروس دلتا، باشد.
علیرضا ناجی استاد تمام ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه سازمان بهداشت جهانی سویه B.۱.۱.۵۲۹ کروناویروس را بهعنوان سویه نگرانکننده طبقهبندی کرد و آن را امیکرون (Omicron) نامیده اظهار کرد: در طبقهبندی انواع کرونا ویروس نوعی که با افزایش قابلیت انتقال، عفونت یا مقاومت در برابر واکسنها همراه باشد در گروه سویههای نگرانکننده قرار میگیرد.
وی با اشاره به اینکه نوع B.۱.۱.۵۲۹ اولین بار در ۲۴ نوامبر ۲۰۲۱ در آفریقای جنوبی شناسایی شد افزود: وضعیت اپیدمیولوژیک این منطقه با سه پیک مشخص شده است که آخرین آنها عمدتاً نوع دلتا بود.
ناجی با بیان اینکه این نوع (B.۱.۱.۵۲۹) دارای تعداد زیادی جهش است که برخی از آنها نگرانکننده هستند افزود: به نظر میرسد تعداد موارد ابتلاء به نوع اومیکرون تقریباً در تمام مناطق آفریقای جنوبی در حال افزایش است.
استاد تمام ویروس شناسی با بیان این موضوع که مقایسه قطعی و قدرت سرایت پذیری وزینت اومیکرون با دلتا زمان بر خواهد بود، تاکید کرد: به نظر میرسد با توجه به چرخش سریع این ورینت در مدت زمان کوتاه، از قدرت سرایت پذیری بالایی برخوردار باشد.
ناجی با اشاره به اینکه محققان هنوز هیچ مدرکی مبنی بر ایجاد بیماری شدید این نوع(Omicron) پیدا نکردهاند ادامه داد: هنوز خیلی زود است که بگوییم نوع جدید کووید -۱۹ چگونه رفتار خواهد کرد.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه سویه جدید هدف شرکتهای داروساز برای واکسن مؤثر است، خاطرنشان کرد: تولید واکسنی با ترکیب جدید به شکلی که واریانت های omicron را تحت پوشش قرار دهد ضروری است.
ناجی با بیان این مهم که تاکنون پنج کشور omicron را گزارش کردهاند، ادامه داد: بوتسوانا، آفریقای جنوبی، آلمان، انگلستان، اسرائیل، هنگ کنگ، ایتالیا و بلژیک از جمله این کشورهاست که این گونه جدید را گزارش کردهاند ولی نکته اینجاست که بیشترین موارد مربوط به آفریقای جنوبی است.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه آمار و میزان شیوع گونههای جدید کرونا تماماً وابسته به سیستمهای ردیابی، نظارتی و پایش ژنتیکی کشورهاست توصیه کرد: برای کاهش خطر ابتلاء به جهشهای جدی کرونا بهتر است تا کاهش قطع زنجیره کووید -۱۹ پروتکلهای بهداشتی و از همه مهمتر واکسیناسیون به بالاترین حد خود نزدیک شود.
وی، توزیع عادلانه واکسن کرونا در جهان را نکته بسیار مهمی توصیف کرد و ادامه داد: تا زمانیکه توزیع واکسن در دنیا ناعادلانه باشد کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی به طور کامل واکسینه نشوند، همچنان باید منتظر جهشهای بیشتر کرونا باشیم.
به گفته ناجی، ورینت omicron شاخصههای گریز از سیستم ایمنی را داراست.
وی، تجربه بازگشایی و کاهش محدودیت عجولانه در برخی از کشورهای اروپایی را تجربه تلخی توصیف کرد و پرهیز از بازگشاییهای عجولانه و رفع محدودیتها تا رسیدن به حداقل زنجیره انتقال را خواستار شد.
ناجی با بیان اینکه سویه جدید یک تهدید جدی است، پوشش حداکثری واکسیناسیون علیه کرونا را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: به نظر میرسد گستردگی این نوع جهش یافته کرونا نشان میدهد که ظرفیت بیشتری برای فرار از مصونیت واکسنها دارد بنابراین کنترل کرونا در گرو سطح پوشش بالای واکسیناسیون علیه این بیماری است.
کمال حیدری معاون بهداشت وزارت بهداشت، در پاسخ به این سوال که مسافران ورودی به کشور از مبدا کشورهای آفریقایی چگونه کنترل میشوند، گفت: یکی از شرایط ورود به کشور کارت واکسن است و طبیعتاً مراجعه به کشور از کشورهای آلوده حساسیت بیشتری برای ما دارد و اگر فرد علائم داشته باشد بررسی شده و از او تست گرفته میشود و وزارت راه مکانی برای قرنطینه افراد آلوده در نظر گرفته است و اگر مجدداً تست فرد منفی شود میتواند از قرنطینه خارج شود.