به گزارش باطن، هنگامی که جو بایدن رئیسجمهور آمریکا در یک کنفرانس خبری در روز پنجشنبه مورد سوال قرار گرفت که آیا هیچگونه شباهتی بین عقبنشینی از افغانستان و عقبنشینی تحقیرآمیز یک قرن قبل از ویتنام وجود دارد، پاسخ او صریح بود: هیچ شباهتی. صفر.
براساس گزارش فارن پالیسی، بایدن ادامه داد که در اوائل دهه۱۹۷۰ در حالی که جنگ ویتنام رو به پایان بود، نیروهای ویتنام شمالی بسیار قدرتمندتر از طالبان امروز بودند. او گفت: آنها از نظر توانایی قابل مقایسه نیستند. هیچ مشکلی نخواهد بود وقتی شما ببینی مردم در حال بالا رفتن از سقف سفارت آمریکا در افغانستان هستند.
او افزود: نیروهای امنیتی افغان تحت حمایت ایالات متحده ۳۰۰هزار نفر هستند و مانند هر ارتش جهان مجهز هستند. یک نیروی هوایی هم علیه حدود ۷۵هزار طالبان دارند. سقوط دولت افغانستان مانند دولت ویتنام جنوبی اجتنابناپذیر نیست.
بایدن در تاریخ جنگ ویتنام فرو رفته است. او بهعنوان سناتور جوان در سال۱۹۷۵ علیه هرگونه کمک برای فروپاشی دولت ویتنام جنوبی رای داد. اما برخلاف گرهگشایی سریع ویتنام جنوبی، بسیاری از کارشناسان انتظار دارند یک جنگ داخلی در افغانستان آغاز شود، جنگی که احتمالا برای چند سال نهایی نخواهد شد. حتی اگر طالبان کشور را اشغال کند، بدون شک رئیسجمهور آمریکا امیدوار است که تا آن زمان جنگ از سرخط خبرها عقبنشینی کند و وی در انتخابات۲۰۲۴ پیروز شود.
آیا بایدن در مقایسه با ویتنام خیلی سریع از خیر افغانستان گذشته است؟ علیرغم مجهز بودن بهتر از طالبان، نیروهای ملی ضعیف افغان طی تقریبا ۳ماه گذشته بخشهای وسیعی از کشور را تسلیم کردهاند. و اگر خونریزی در افغانستان پس از خروج نهایی آمریکا در ۳۱آگوست شدت یابد -همانطور که تقریبا همه ناظران انتظار دارند- ویتنام بایدن میتواند بهراحتی پیش از ۲۰۲۴ یا حتی در میاندورههای ۲۰۲۲ به یک عبارت مهم تبدیل شود، زیرا جمهوریخواهان دنبال نقطه ضعف در زرهپوش بایدن هستند.
حتی امروز بسیاری از مفسران محافظهکار معتقدند که خروج ناگهانی ایالات متحده از ویتنام باعث شد این کشور در اولین جنگ خود شکست بخورد و این همان خط حمله است که میتواند بایدن را آزار دهد. در جلسه دادرسی کمیته خدمات مسلح مجلس در ماه می گری کانلی نماینده دموکرات ویرجینیا گفت که خروج افغانستان برخی شباهتهای عجیب به ویتنام دارد. او گفت: به نظر میرسد که بازی آمریکا کاهش ضررهای خود است، افغانستان را ترک میکند و به بهترین چیزها امیدوار است نه مسئله ما.
بایدن روز پنجشنبه به شدت مخالفت کرد و گفت که در اواخر ماه گذشته در اجلاس کاخ سفید به اشرف غنی رئیسجمهور افغانستان اطمینان داده است که ایالات متحده کمکهای اساسی و نظامی «بالاتر از افق» – به معنی نیرویی که از داخل افغانستان منشا نمیگیرد و بیشتر شامل پهپادها و انواع دیگر حملات هوایی میشود- را دریغ نخواهد کرد؛ «من میخواهم آنچه را که برای غنی روشن کردم بگویم: اینکه ما نمیخواهیم فقط دور شویم و توانایی آنها برای حفظ این نیرو را مراقبت نکنیم. ما هستیم.»
برخی دستیاران دیرین بایدن گفتند او هرگز از رای خود در سال۱۹۷۵ درباره ویتنام پشیمان نبوده است. جونا بلانک مشاور افغانستان بایدن هنگامی که دموکرات دلور(Delaware) و رئیس کمیته روابط خارجی سنا بود در یک ایمیل نوشت «من به یاد نمیآورم بایدن تابهحال درباره افغانستان به ویتنام مراجعه کرده باشد.»
مایکل هالتزل دستیار قدیمی دیگر سنا نیز موافق با همین نظر میگوید «تمرکز همیشه بر ضدتروریسم بود و اینکه فضایی ایجاد شود که افغانستان بتواند در امنیت به خودکفایی برسد و دولت بتواند مسئولیت وظایف ضد تروریسم را بهتنهایی بهعهده بگیرد. ویتنام واقعا چارچوب این کار نبود.» به گفته هالتزل «در هر دو مورد آرای سیاست خارجی و داخلی بهویژه هنگام مسافرت او گاهی در مورد رایهایی صحبت میکرد که ممکن است متفاوت انجام داده باشد. من واقعا به یاد نمیآورم که یکی را مطرح کرده باشد.»
متن جلسه ۱۴آوریل۱۹۷۵ ملاقات سناتورها با جرالد فورد رئیسجمهور آمریکا در دفتر بیضی نشان میدهد که بایدن آن زمان سناتور ۳۲ساله تازه واردی بود که دربرابر هرگونه درگیری مداوم در ویتنام مقاوم بود و او حتی نمیخواست پولی را تایید کند که به خروج متحدان سابق ایالات متحده در ویتنام کمک میکرد. او گفت «من مطمئن نیستم که بتوانم به مبلغی رای دهم که سربازان آمریکایی برای یک تا۶ماه نیاز دارند تا از ویتنام خارج شوند. من به هر مبلغی برای خروج آمریکاییها رای میدهم. من نمیخواهم این قضیه با خروج آمریکا از ویتنام تلاقی کند.» در ۲۵آوریل۱۹۷۵ بایدن به قانون عملی احتمالی ویتنام رای مخالف داد که به موجب آن بودجههای امدادی اضطراری به ویتنام جنوبی ارسال میشد تا برای تخلیه مورد استفاده قرار گیرد. (با این حال یک ماه بعد بایدن به نفع قطعنامه غیرالزامآور «ابراز احساس سنا برای استقبال از آخرین پناهندگان ویتنام جنوبی و کامبوج به آمریکا» رای داد و بعد از اسکان مجدد در ایالات متحده حمایت کرد.)
محافظهکاران بایدن را بهدلیل سابقه رای دادن در ویتنام مورد انتقاد قرار دادهاند. دونالد رامسفلد که در آوریل۱۹۷۵ رئیس ستاد کاخ سفید فورد بود در کتاب۲۰۱۸ خود با نام «جرالد فورد و نجات ریاستجمهوری آمریکا» بایدن را بهعنوان یکی از سناتورهای مانع از تحقق هدف فورد در مسئولیت اخلاقیاش برای کمک به پناهندگان فراری معرفی کرد.