«زلمی خلیلزاد» دیپلمات آمریکایی در اولین مصاحبه خود پس از کنارهگیری از سمت نماینده ویژه کاخ سفید در امور افغانستان، از توافقنامه خروج موسوم به توافق دوحه که وی با طالبان مذاکره کرد و در نهایت به خروج بیبرنامه و غیرمسئولانه آمریکا از افغانستان پس از ۲۰ سال اشغالگری منتهی شد، دفاع کرد.
وی به برنامه «فیس دِ نیشن» شبکه «سیبیاس نیوز» گفت که وی با سمت و سوی سیاست کنونی دولت بایدن در مسئله افغانستان مخالفت کرد.
خلیلزاد در این مصاحبه که در چند بخش پخش خواهد شد، گفت: یکی از دلایلی که من دولت را ترک کردم این است که بحث آنطور که باید بر اساس واقعیتها و حقایق مربوط به آنچه اتفاق افتاده، آنچه در حال رخ دادن است و گزینههای جایگزین، نبود.
نشریه «ویک» به نقل از سیبیاس نیوز گزارش داد مذاکرهکننده ارشد سابق آمریکا با طالبان به طور مستقیم از بایدن انتقاد نکرد، اما تاکید کرد که توافقنامه خروج قرار بود بر اساس شرایط و نه بر اساس تاریخی در تقویم باشد.
دولت بایدن برای توجیه خروج بیبرنامه خود که انتقادات زیادی را برانگیخت، ادعا میکند که برنامههای خروج آمریکا از افغانستان به توافق دوحه که تحت فرمان دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق در فوریه سال ۲۰۲۰ انجام شده بود، وابسته بود.
خلیلزاد در توضیح دلیل استعفای خود اظهار داشت: رئیسجمهور سابق از من خواست تا درباره خروج ما از افغانستان مذاکره کنم و از طالبان (در زمینه) تروریسم تعهد بگیرم. این به دست آمده است.
خلیلزاد در ادامه اذعان داشت «نمیگویم که این خروج منظم بوده است. این مرحله زشت و پایانی بود»، اما در عین حال مدعی شد «بدون شک میتوانست بسیار بدتر باشد.»
وی در خصوص «اشرف غنی» رئیسجمهور سابق و متواری افغانستان هم گفت: میتوانستیم بیشتر بر رئیسجمهور غنی فشار بیاوریم.
خلیلزاد همچنین ادعا کرد که مجموعهای از توافقها که برخی از آنها منتشر نشده با طالبان درباره نحوه برخورد آنها با تروریسم منعقد شده و گفت: ما آنها را در قبال آن توافقها مسئول و پاسخگو نگه میداریم.
خلیلزاد سپس در حالی که انتقادات داخلی زیادی به نحوه خروج آمریکا از افغانستان مطرح شده، استدلال کرد: مردم آمریکا باید راضی باشند. نه به دلیل نحوه انجام مرحله نهایی-همه ما از آن ناراضی هستیم-بلکه جنگ افغانستان برای ایالات متحده به پایان رسیده است.
زلمی خلیلزاد سیاستمدار افغانتبار ۷۰ ساله از سال ۲۰۱۸ از سوی دونالد ترامپ به عنوان نماینده آمریکا در مذاکرات صلح افغانستان منصوب شد و پس از پایان دولت ترامپ همچنان با دولت بایدن بههمکاری خود ادامه داد.
خلیلزاد در نامه استعفایش اذعان کرد که به جنگ آمریکا در افغانستان پایان داده اما صلح در افغانستان تأمین نشده است. وی افزود افغانها نتوانستهاند در مذاکرات خود موفق شوند و تلاشهای صلح نیز موفقیت آمیز نبوده است. وی همچنین گفت که پیروزی طالبان نقطه پایانی برای این کشور نیست.
آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا پیشتر خبر استعفای وی را تایید کرد و گفت که «توماس وست» را به عنوان جانشین وی منصوب کرده است.
پس از اعلام استعفای خلیلزاد، مقامات و شخصیتهای افغانستان از جمله طالبان به این موضوع واکنش نشان دادند.
رهبر حزب کنگره ملی افغانستان در واکنش به استعفای خلیلزاد گفت: «او ماموریتاش را همانگونه انجام داد که آمریکا میخواست. خلیلزاد در نهایت یک مهره کثیف آمریکایی بود که منافع ملی این کشور را مدنظر داشت.»