سال تحصیلی جدید امسال نیز در حالی سر می رسد که هنوز نگرانی هایی در میان والدین وجود دارد؛ نگرانی هایی که در نااطمینانی خانواده‌ها به وضعیت سلامتی فرزندانشان ریشه دارد.
یادش بخیر زمانی تابستان که به انتها می‌رسید همه شبکه‌های تلویزیون برای پخش یک ترانه بسیج می‌شدند تا بازگشایی مدرسه را با ترانه «مدرسه‌ها وا شده، همهمه برپا شده» نوید دهند. آنقدر در پخش این ترانه افراط شد که دستمایه سریال‌های طنز همان زمان هم قرار گرفت.این روزها همزمان با بازگشایی مدارس، صداوسیما این ترانه نوستالوژی را کمتر پخش می‌کند.
با این حال اقدام به بازگشایی مجدد مدارس و از سرگیری شیوه آموزش حضوری موجب واکنش‌ها و زمزمه‌هایی در فضای رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی شده است.
تامین واکسن کمکی نسبی به کم شدن دغدغه‌ها
دولت طی هفته‌های اخیر با واردات گسترده واکسن کرونا از کشور چین و تامین بخشی از نیاز واکسن با تولید داخلی توانسته برای دوز اول واکسیناسیون بیش از 60 میلیون نفر شرایط خوبی را فراهم کند. با اخبار نوید بخشی که بابت تامین واکسن در روزهای آتی به گوش می‌رسد به نظر می‌آید برای تامین دوز دوم واکسن در کشور نیز مشکلی وجود نداشته باشد و تامین واکسن دانش آموزان همزمان با شروع فصل آغاز مدرسه از قاعده فوق مستثنی نباشد.
با این حال خود موضوع بازگشایی مدارس برای خانواده‌ها و معلمان خالی از نگرانی نیست، چرا که هنوز بخشی از خانواده‌ها نسبت به تامین واکسن و نسبت به اثربخشی واکسن‌ها در شرایط فعلی مدارس اطمینان کافی ندارند. رعایت فاصله‌های اجتماعی بین دانش آموزان و فشردگی فضاهای آموزشی و کلاس‌های درس نیز دغدغه‌ای است که خانواده‌های مسئولیت‌پذیر نسبت به سلامت فرزندانشان نمی‌توانند نسبت به آن بی تفاوت باشند.
کمبود منابع و مشخص نبودن وزیر آموزش و پرورش
ضدعفونی کردن مستمر مدارس برای جلوگیری از شیوع کرونا در طول سال تحصیلی هم موضوعی است که برای آن نگرانی‌هایی وجود دارد. از نگاه برخی در ابتدای سال تحصیلی ممکن است یکسری اقدامات فوری برای ضدعفونی کل فضای مدرسه‌ها صورت بگیرد اما در ادامه سال تحصیلی تامین مواد شوینده و ضدعفونی با مشکلات بودجه‌ای مدارس (بخوانید تامین نشدن از سوی وزارت آموزش و پرورش) مواجه شود و خانواده‌ها با هزار ترس و لرز مجبور باشند فرزندشان را به مدرسه بفرستند. دولت هم تا امروز وعده‌ای نداده اگر مدیر مدرسه‌ای در اواسط سال تحصیلی برای ضدعفونی نکردن فضای آموزشی بهانه‌جویی کرد خانواده‌ها چه‌کاری باید انجام دهند.
به این موضوعات باید اضافه کرد اگر مدرسه‌ای با مشکلات شیوع کرونایی مواجه شد یا اینکه طی سال تحصیلی شهری قرمز شد تکلیف دانش‌آموزان مدارس آن منطقه چیست و آیا تدبیری برای تبدیل فوری آموزش حضوری و نیمه حضوری به روش کاملا غیر حضوری اندیشیده شده است یا خیر؛ حساسیت این موضوعات زمانی بیشتر می‌شود که هنوز وزارت آموزش و پرورش وزیر خود را نشناخته است و فردی نیست که جامعه او را مسئول و پاسخگوی شرایط سال تحصیلی 1400-1401 بداند.
اطمینان خاطر یافتن خانواده‌ها شرایط بازگشایی را بهتر می‌کند
هرچند آمار دقیقی در دست نیست که مشخص شود چند درصد خانواده‌ها در شرایط کنونی مایل به آموزش حضوری هستند و چند درصد تمایل به روش‌های غیر حضوری و نیمه حضوری دارند اما می‌توان حدس زد هرچقدر شرایط بازگشایی مدارس با اطمینان خاطر خانواده‌ها همراه شود تمایل به شیوه حضوری بیشتر می‌شود.
خوشبختانه دولت بر بازگشایی مدارس به شیوه حضوری از اول مهر اصرار نکرده است و مدیران مدارس مکلف شدند در گام اول زیرساخت‌ها را آماده کنند.
با این حال همین نامعلوم بودن هم می‌تواند در جای خود موجب نگرانی شود. به عنوان مثال موضوع استفاده از استخدام راننده سرویس مدارس در بازگشایی با تاریخ نامعلوم می‌تواند زمینه‌ساز یک نگرانی شود. از سویی اگر مدرسه‌ای نتوانست زیرساخت‌ها را مهیا کند یا برای تمام دانش‌آموزان خود ظرفیت کافی نداشت دولت هنوز مشخص نکرده است که تکلیف چنین مدارسی چیست.
به آموزش ترکیبی به عنوان یک راه‌حل فکر کنید!
برخی از خانواده‌ها در این شرایط شیوه آموزش ترکیبی و شیفت بندی را پیشنهاد می‌دهند که برای این موضوع می‌بایست همزمان زیر ساخت آموزش حضوری و غیر حضوری مهیا باشد و معلمان هم برای مدیریت کلاس در هر دو بستر آماده شوند.
برای مناطق کمتر برخوردار موضوعات قطعی آب و برق هم به عنوان یک مشکل مطرح است و امکان دارد دانش‌آموزان و اولیا مدرسه را در شرایط سخت قرار دهد برای این وضعیت هم وزارت نیرو به طور خاص و دولت هنوز اعلام نکرده چطور شرایط را مدیریت خواهد کرد که سال تحصیلی پیش‌رو عاری از بحران سپری شود.
در همین مناطق که اغلب خانواده‌ها شلوغ‌تر هستند و معیشت خانواده‌ها با تنگنا مواجه است تامین تبلت برای خانوارهای کم بضاعت هم از جمله موضوعات مهم است. در این مناطق اگر مدارس با همه ظرفیت بازگشایی شوند احتمالا کلاس‌ها شرایط مناسب برای رعایت فاصله اجتماعی را ندارد و اگر خانواده‌ها جلوی حضور فرزندانشان در مدرسه را بگیرند ممکن است دانش‌آموز وسیله آموزشی مناسب را نداشته باشد.
به این دغدغه‌های خانواده‌ها و اولیای مدارس بازهم می‌توان افزود. واقعیت این است که چنین دغدغه‌هایی ریشه در نااطمینانی خانواده‌ها نسبت به شرایط دارد و هرچه دولت بتواند شرایط را بهتر مدیریت کند و اعتماد جامعه را جلب کند خانواده‌ها راحت‌تر اقدام به فرستادن فرزندانشان به مدرسه‌ها خواهند کرد.
در پایان باید یک نکته دیگر را هم اشاره کرد، در حال حاضر نسبت بین دانش‌آموزان، کلاس درس و معلمان در همه شهرها نسبت مناسبی نیست و کمبود نیرو حتی به شکل بحرانی محسوس است. به عنوان مثال در استان هرمزگان چنین وضعی را شاهد هستیم. از سویی در همین روزها تعداد زیادی از معلمان حق التدریسی پای ساختمان شهید رجایی وزارت آموزش و پرورش تحصن کرده‌اند.
این معلمان خواستار تعیین تکلیف وضعیت استخدامی‌شان هستند و این موضوع با انکار و نادیده گرفتن قابل حل نیست. از دولت و به ویژه وزیری که در آینده سکان هدایت وزارت آموزش و پرورش را به عهده می‌گیرد انتظار می‌رود به وضعیت چنین معلمانی رسیدگی کند چرا که کمبود معلم حداقل اثرش فشار بر سایر معلمان مدرسه و کلاس‌های متراکم‌تر و تکرار چرخه نگرانی از شیوع کرونا خواهد بود.