ناسپاسی؟!

پس از بدعهدی شرکت های کره ای سامسونگ و ال جی، شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا در سال 1397 مصوبه ای را تصویب و به اجرا گذاشت که واردات لوازم خانگی خارجی را حتی بعد از لغو یا کاهش تحریم ها نیز محدود می کرد. با توجه به تلاش برخی شرکت های ذی نفوذ وارد کننده، این امکان وجود داشت که پس از پایان تاریخ اعتبار این مصوبه، واردات لوازم خانگی مجدداًذ آزاد شود. این امر می توانست صنعت جوان لوازم خانگی در کشور را با بحرانی جدی و یا حتی مرگ زودرس مواجه نمایید.

تولید کنندگان این حوزه دست به دامن مقام معظم رهبری شدند و ایشان قاطعانه دستور داد که منافع ملی و تولید کننده داخلی قربانی، واردات نشود. این دستور همچنین از این لحاظ اهمیت داشت که رهبر انقلاب در خرج کردن اعتبار خود برای مردم و تولید داخلی، ذره ای تردید نکردند، با این همه متاسفانه هستند مدیران اقتصادی و صنعتی میانی که جایگاهی هم ندارند اما، به بهانه اینکه ممکن است چالشی پیش بیاید از حمایت از تولید داخلی شانه خالی می‌کنند. در جهت تشویق بیشتر تولید کنندگان داخلی، برای شرکت‌های واردات‌کننده لوازم خانگی مشوّق‌هایی در نظر گرفته شد تا ایشان از واردات سی‌کی‌دی (CKD) به سمت اس‌کی‌دی (SKD)متمایل شوند.

با این همه علی رغم تمام حمایت های صورت گرفته، به نظر می رسد که برخی تولید کنندگان لوازم خانگی تنبلی می کنند و به گفته برخی کارشناسان هنوز درصد قابل توجهی از مواد و قطعات مورد نیاز را از خارج از کشور وارد می کنند.

بررسی صورت های مالی یک گروه تولید کننده لوازم خانگی نشان داد که آنها در یک بازه زمانی مالی شش ماهه، از 5 هزار میلیارد تومانی که صرف تهیه مواد و قطعات کرده اند، بیش از 4 هزار میلیارد تومان آن را از خارج از کشور تامین کرده اند، در حالی که به سادگی می توانستند با حمایت از برخی شرکت های فناور، این قطعات را در داخل بومی سازی کنند و به تولید انبوه برسانند.

دیگر چالش موجود در این صنعت، افزایش غیر منطقی قیمت برخی لوازم خانگی در کشور است. برای نمونه یک یخچال معمولی با قیمت 57 میلیون تومان در داخل به فروش رسید. این در حالی است که قطعات و مواد اولیه داخلی به نرخ دولتی به این کارخانه فروخته می شود و همچنین این گروه صنعتی قطعات مورد نیازش را غالباً با دلار 4200 وارد می کند. به همین دلیل، لزوم تعیین مرزی میان حمایت و انحصار، یکی از مسائلی است که به تازگی از سوی برخی کارشناسان صنعت و اقتصاد در مورد لوازم خانگی گوشزد شده است.

در سال 1399 بیش از15 میلیون دستگاه لوازم‌خانگی در کشور تولید شد. کارشناسان اشتغال مستقیم در این حوزه را 300 هزار نفر و گردش مالی سالیانه در صنعت لوازم‌خانگی کشورمان را 6 میلیارد دلار عنوان می‌کنند. این اعداد به درستی، صحت سیاست های حمایت از تولید داخلی را نشان می دهد.

کشور ما نه تنها در زمینه لوازم خانگی از کره ای ها، بی نیاز شده است، بلکه پتانسیل صادرات را نیز پیدا کرده است. در صنعت لوازم خانگی در حال حاضر برای تولید 20 میلیون دستگاه ظرفیت وجود دارد، اما حدود 15 میلیون دستگاه تولید می شود.

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق می گوید: «بین 500 تا 600 بازیگر تولیدکننده و مونتاژکار در این صنعت وجود دارند.» هرچند ممکن است برخی شیطنت های موردی مانند گرانفروشی یا تنبلی در بومی سازی قطعات مورد نیاز وجود داشته باشد، اما حمایت از صنعت لوازم خانگی، امری درست و غیر قابل انتقاد است.

با این همه وزارت صمت و نهادهایی مانند شورای رقابت وظیفه دارند، ضمن رصد دقیق بازار، از طریق ازدیاد مجوزهای تولید، هم تولید ملی را افزایش دهند و هم از به وجود آمدن انحصار در بازار جلوگیری کنند.

افزایش کمی تولید کنندگان همچنین باعث می شود که قیمت ها در داخل خود به خود تعدیل شود و مازاد تولید به سمت صادرات میل نمایید.

نظرات (0)
افزودن نظر