چند سالی است که سامانه «گنبد آهنین» رژیم صهیونیستی به عنوان افتخار صنعت دفاعی این رژیم علی‌رغم هزینه‌های فراوان با چالش‌های اساسی در رهگیری موشک‌های مقاومت مواجه شده است؛ چالش‌هایی که خود صهیونیست‌ها نیز به آن معترفند و تاکنون راه حل مشخصی برای آن نیافته‌اند.

در جریان جنگ دوم رژیم صهیونیستی علیه لبنان در سال ۲۰۰۶ حزب‌الله حدود ۴ هزار موشک کاتیوشا به سمت اسرائیل شلیک کرد که از بندر حیفا نیز فراتر رفت و به شکل آشکار شکنندگی جبهه شمالی صهیونیست‌ها را نشان می داد.  همزمان با آن ارتش اسرائیل درگیر یک عملیات نظامی علیه غزه بود که موجب شد مقاومت فلسطین ۸ هزار راکت به سمت شهرک‌های نوار غزه پرتاب کند.  پس از آن راکت های مقاومت از شهرک های نوارغزه نیز فراتر رفته و به ۴۰ کیلومتری جبهه داخلی اسرائیل رسید که جبهه صهیونیست‌ها را ناامن کرد.

در این شرایط وزیر جنگ وقت رژیم صهیونیستی دستور آغاز یک پروژه برای مدرن سازی سامانه پدافند هوایی این رژیم را صادر کرد  که نام آن را گنبد آهنین نامید.  این سامانه با کمک اقتصادی ایالات متحده  آغاز به کار کرد و بودجه اولیه آن ۲۵۰ میلیون دلار بود.

در سال 2008 یعنی جنگ اول غزه زمانی که برای نخستین بار موشک‌های مقاومت فلسطین به شهر عسقلان رسید ارتش رژیم صهیونیستی اقدام به مدرن سازی گنبد آهنین کرد و این سامانه در سال 2011 وارد خط عملیاتی شد.

هر پرتابگر این سامانه شامل ۲۰ موشک است که طبق گزارش موسسه‌های اسرائیلی هر یک از این موشک‌ها ۵۰ تا 65 هزار دلار هزینه دارد؛ به این معنا که هر پرتابگر نیاز به حداقل یک میلیون دلار موشک دارد.  به همین علت هزینه بالای  عملکرد گنبد آهنین یکی از مهمترین انتقادات وارد شده به این سامانه بود.

اما در این میان گروه‌های مقاومت مطالعات دقیقی روی کارایی سامانه گنبد آهنین انجام داده و چندین بار موفق شدند آن را دور بزنند.  از سوی دیگر گزارش‌ها نشان می‌دهد که حماس و جنبش جهاد اسلامی دستکم ۱۵ هزار موشک در اختیار دارند که قدرت تخریب آنها بسیار بیشتر از آن چیزی است که موسسات اسرائیلی تخمین می‌زنند و دهها و شاید صدها عدد از این موشک ها برد بیش از ۱۶۰ کیلومتر دارند که به راحتی می توانند تاسیسات اسرائیل و قلب تل‌آویو را نشانه بگیرند، بنابراین روشن است که در این صورت گنبد آهنین نمی تواند راه حل مطمئنی برای محافظت از اسرائیلی‌ها باشد.

اما ضعف گنبد آهنین در رهگیری موشک‌های مقاومت در درگیری‌های اخیر در فلسطین اشغالی مشخص شد و به اعتراف خود صهیونیست‌ها گنبد آهنین از هر 7 موشک تنها یکی را رهگیری می‌کند.

این در شرایطی است که در سایه فناوری‌های پیشرفته گنبد آهنین و بودجه هنگفتی که صرف آن می‌شود، انتظار می‌رفت طبق ادعای ارتش رژیم صهیونیستی این سامانه 90  درصد موشک‌ها را رهگیری کند.

اخیراً مجله فایننشنال تایمز با ابراز تعجب از عملکرد گنبد آهنین در برابر موشک‌های مقاومت تاکید کرد که دست کم برای صرفه جویی در هزینه موشک‌هایی که برای رهگیری موشک های حماس پرتاب می‌شوند باید این موشک‌ها در یک مسیر خاص و عاقلانه شلیک شود.  همچنین این اطلاعات نشان می دهد گنبد آهنین در برابر حملات موشکی برای اهداف کوتاه برد از تاثیر کمی برخوردار است.

این مجله خاطرنشان کرد که توانایی گروه‌های مقاومت و در صدر آنها حماس و جهاد اسلامی برای هدایت حملات گسترده موشکی به اسرائیل از سال ۲۰۱۴ تاکنون رشد زیادی داشته و این جنبش‌ها به طور مداوم با شلیک موشک در مسیرهای پایین با هدف نفوذ بیشتر به شبکه دفاع موشکی ارتش اسرائیل تاکتیک‌های خود را با موفقیت اجرا کرده‌اند.  همچنین حماس و جهاد اسلامی اگر در مدت زمان کوتاهی به میزان کافی  و در یک مکان خاص اقدام به حملات موشکی کنند می‌توانند به خوبی گنبد آهنین را دور زده و خسارت زیادی به زیرساخت های حیاتی و مناطق پرجمعیت اسرائیل وارد کنند.

افزودن باتری های بیشتر به گنبد آهنین ممکن است آسیب پذیری بالقوه امنیتی این سامانه را در کوتاه مدت کاهش دهد اما گروه‌های مقاومت فلسطین می توانند به سادگی با موشک های بیشتر به آن پاسخ دهند.

توسعه صنعت موشکی فلسطین همراه با تاکتیک‌های ویژه برای استفاده از این موشک‌ها در درگیری با دشمن برتری نظامی خاصی به فلسطینیان بخشیده است؛ به طوری که از تونل‌ها به عنوان سکوی پرتاب این موشک‌ها استفاده می‌شود و همین امر موجب شده تا هواپیماهای اسرائیلی قادر به کشف محل این موشک‌ها و بمباران آنها نباشند.  همچنین مقاومت در این مرحله برای فلج کردن سامانه گنبد آهنین از راکت‌های موشکی فشرده و پی در پی استفاده می‌کند.

گروه‌های مقاومت همچنین خیلی کم از سکوهای پرتاب ثابت برای شلیک موشک‌ها استفاده می‌کنند و همین امر تشخیص محل موشک‌ها قبل از پرتاب را برای دشمن دشوار می‌کند. قابل توجه است که این سکوها زیر زمین هستند و گروه‌های مقاومت برای گمراه کردن سامانه دفاعی دشمن اقدام به شلیک رگباری موشک‌ها می‌کنند و هربار 20 تا 30 موشک به یکباره پرتاب می‌شود؛ زیرا یکی از مهمترین نقاط ضعف گنبد آهنین ناتوانی در مقابله با چندین موشک است و فلسطینیان به خوبی این موضوع را دریافته‌اند.

علاوه بر آن هر راکت مقاومت هزینه‌ای بین هزار تا 5 هزار دلار دارد درحالی که هزینه هر موشک تمیر گنبد آهنین برای رهگیری هریک از این راکت‌ها بیش از 60 هزار دلار است.

این موضوع نشان می‌دهد که گروه‌های مقاومت در شناسایی فناوری گنبد آهنین موفق عمل کرده و حتی در صورت ارتقای تکنولوژی آن به راحتی می‌توانند این سامانه را دور بزنند.

منبع: الف