در چند روز اخیر شاهد قطعی مکرر برق در نقاط مختلف کشور هستیم. این اتفاق به نارضایتی عمومی منجر شده و به بسیاری از صنایع و کسب و کارها نیز لطمه زده است. بسیاری از مردم نگران هستند که قطعی برق در ماه های آینده نیز تکرار شود و کالای مهم دیگری دیگر به سبد آرزوهای مردم اضافه شود!
قعطی پراکنده برق در نقاط مختلف کشور، مشقت زیادی را به مردم تحمیل کرده، طوری که حتی سیستم ارائه خدمات درمانی به بیماران مبتلا به کرونا هم دچار اختلال شده است. حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم در نامه ای به وزیر نیرو، انتقاد کرده است: «حسب گزارشات دریافتی، قطع جریان برق در برخی از مراکز درمانی و در ایام سخت مواجهه با کرونا مشکل زا بوده و بعضا در روند درمان بیماران مبتلا به کرونا نیز موجب اخلال شده است، طوری که بیمارستان ها و کادر پزشکی و پرستاری را با چالش جدی مواجه کرده است.»
از سوی دیگر، برخی مردم شکایت کرده اند که وسایل الکترونیکی آنها به دلیل قطعی برق سوخته است. بسیاری از کسب و کارها نیز که از کرونا ضربه خورده بودند، حالا این بار با قطعی برق، چندین ساعت از کار مفید خود را از دست داده اند. در مناطق جنوبی کشور هم که شاهد افزایش چشمگیر دما هستیم، قطعی برق و از کار افتادن وسایل سرمایشی به قفل شدن روند عادی زندگی تبدیل شده است. سیستم آموزشی و ارائه خدمات در ادارات و نهادهای رسمی نیز با قطعی مکرر برق دچار اختلال جدی شده است.
حتی چند نفر از بازیکنان مطرح تیم ملی شطرنج ایران نیز که در مسابقات بین المللی شرکت کرده بودند، به دلیل قطعی برق در حین انجام بازی به عنوان بازنده معرفی شدند.
استخراج کننده «رمز ارز» لو بدهید، جایزه بگیرید!
این روزها برخی از مسئولان مرتبط با تامین برق کشور، استخراج رمزارزها را به عنوان یکی از عوامل مهم قطع برق در کشور می دانند. حتی برخی مسئولان از مردم درخواست کرده اند که استخراج کننده رمز ارزها را لو بدهند و جایزه بگیرند. البته برخی کارشناسان می گویند این اقدامات نمایشی و حتی مضحک که مردم را به تجسس در زندگی خصوصی دیگران تشویق می کند، تاثیری در حل بنیادی مشکل تولید برق ندارد.
مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق هم درباره دلایل قطعی مکرر برق، توضیح داده است: «شرایط بسیار سختی را در حال تجربه هستیم که یکی از مهم‌ترین دلایل آن شیوع استخراج غیرمجاز ارز دیجیتال است. مقابله با رمز ارزهای غیر مجاز به تامین برق پایدار کمک می‌کند که در این راستا تا ۲۰ میلیون تومان به معرفی کنندگان مراکز غیرمجاز، جایزه داده می‌شود. همچنین با توجه به کاهش بارندگی‌ها امسال در تولید برق از نیروگاه‌های برق آبی نیز با کمبود مواجه هستیم.»
او به اقدامات مسئولان برای جبران ضرر و زیان مردم هم اشاره کرده و گفته است: «شرکت‌های برق موظف شدند خاموشی‌های احتمالی را از طریق سامانه “برق من” اطلاع‌رسانی کنند. علاوه بر این برای مشترکان تهرانی پیامک هم ارسال خواهد شد. مشترکان نیز می‌توانند آسیب به وسایل برقی خود را از طریق برنامه موبایلی برق من، به اطلاع شرکت‌های برق برسانند و مستندات خود را بارگذاری کنند.»
چند هفته قبل نیز رضا اردکانیان، وزیر نیرو اعلام کرده بود که «وزارت نیرو تلاش و برنامه ریزی‌هایی خود را از پاییز سال ۱۳۹۹ به منظور جلوگیری از قطع برق در تمامی استان‌ها به کار گرفته است. امسال نیز با برنامه ریزی های وزارت نیرو، قطعی برق در سراسر کشور نخواهیم داشت.» اما به نظر می رسد که با قطعی مکرر برق در سراسر کشور، این حرف ها در حد وعده باقی مانده است.
همچنین وزیر نیرو در واکنش به اظهارات رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ مبنی براینکه به دلیل خاموشی شبکه معابر تهران در بهمن سال گذشته ۲۶ نفر جان خود را در بزرگراه‌ها و خیابان‌ها از دست داده‌اند، گفت: «من چنین آماری را ندیدم، اما این موضوع را پیگیری می‌کنم. در حال حاضر چنین مشکلی وجود ندارد. امسال نیز قطعی برق در معابر شهری بزرگراه‌ها و خیابان‌ها نخواهیم داشت.»
نادیده گرفتن انرژی‌های نو برای تولید برق
مردم گلایه دارند که حتی اطلاعات جدول قطعی برق هم درست نیست. یعنی دقیقا نمی دانند که چه زمانی برق قطع می شود، در حالی که این کف حقوق شهروندی است که مردم حداقل از بازه زمانی قطع برق به درستی مطلع شوند. این در حالی است که در تهران سایت اینترنتی معرفی شده تحت عنوان شبکه هوشمند اطلاع رسانی خاموشی برق تهران بزرگ نیز عملا با ورود اطلاعات خواسته شده (منطقه و شناسه قبض) از کار افتاده و قادر به بارگزاری نیست.
ایمان میاندشتی، مهندس برق که سال ها در پروژه های برق رسانی به مناطق محروم فعالیت داشته است، به الف می گوید: «در زمستان سال گذشته هم با قطعی برق مواجه شدیم که در نوع خودش بی سابقه بود. در آن زمان اعلام کردند که قطعی برق به دلیل کمبود سوخت اتفاق افتاده است. حالا نیز وقتی قطعی برق در خرداد ماه آغاز می شود، می توان اینطور برداشت کرد که قطعی برق در تابستان که به اوج مصرف می رسیم، به مراتب گسترده تر خواهد بود.»
او تاکید می کند: «معمولا وقتی بار مصرفی روزانه برق از 50 هزار مگاوات بیشتر شود، به دلیل فشاری که به سیستم برق رسانی وارد می شود، با قطعی پراکنده برق تلاش می کنند که این مشکل را جبران کنند، اما این سیاست نمی تواند برای همیشه جواب بدهد، زیرا با نارضایتی گسترده مردم روبرو می شود. راهکار اصلی این است که تولید روزانه برق حداقل در روزهای گرم سال افزایش پیدا کند.»
میاندشتی خاطرنشان می کند: «وزارت نیرو، کمبود بارش ها را به عنوان یکی از عوامل قطعی برق می داند، در حالی که نباید تولید برق تا این حد به بارش ها مرتبط باشد. حتی استخراج جسته و گریخته رمزارزها به شکل غیرقانونی هم نباید کل سیستم تولید و توزیع برق را مختل کند. در همه جای جهان، این تخلف ها اتفاق می افتد و فقط مختص ایران نیست. باید سازوکاری قانونی و شفاف اعلام شود که استخراج کننده رمز ارز، هزینه این کار را بپردازد و همین هزینه به سیستم تولید برق، تزریق شود.»
او با اشاره به راه حل اصلی رفع مشکل قطعی برق، عنوان می کند: «ما می توانیم مثل بسیاری از کشورها از راه های جایگزین برای تولید برق بهره ببریم. مثلا احداث نیروگاه‌های انرژی‌های نو، خورشیدی، بادی و زمین گرمایی، نادیده گرفته شده است. احداث نیروگاه‌های زباله‌سوز، نیروگاه های بادی و نیروگاه های خورشیدی در کشور می توانند ظرفیت تولید برق را به حدی افزایش دهند که نیاز به قطعی برق نباشد. ما از خیلی از این ظرفیت های تولید برق غافل شده ایم و به روش سنتی، همچنان منتظر افزایش بارش ها هستیم.»
او تصریح می کند: «البته راه اندازی این نیروگاه های جدید، منوط به این است که از بخش خصوصی حمایت شود تا این بخش حاضر به سرمایه گذاری کلان در حوزه تولید برق شود. نیاز داریم که دولت در این زمینه فقط به عنوان ناظر عمل کند و از توان بخش خصوصی بهره ببرد. نباید تولید برق در انحصار کامل دولت باشد. تجربه کشورهای موفق در این عرصه نشان داده است که افزایش تولید برق با مشارکت همزمان دولت و بخش خصوصی محقق می شود.»
در شرایطی که وزارت نیرو از مردم درخواست کرده است که در مصرف برق صرفه جویی کنند، اما بسیاری از کارشناسان می گویند که حل اساسی مشکل قطعی برق با اینگونه درخواست ها از مردم عادی که مصرف معمولی برق دارند حل نمی شود، بلکه چاره این مشکل به مدیریت اصولی تولید و توزیع برق برمی گردد.
منبع: الف
