در میان آمارهای اقتصاد کلان درآمد ملی از موضوعیت مهمی برخوردار است. تغییرات این متغیر بیان کننده میزان تغییرات رفاه در کشور بوده و سطح آن نشان می دهد در هر مقطع چه میزان درآمد از مجموع بنگاه های جاری درکشور ایجاد شده است؟
به بیان ساده تر درآمد ملی میزان درآمد یک ملت است عموما در بازه ای یکساله.
روش به دست آوردن آن درمحاسبات بانک مرکزی از یک عملیات جبری به دست می آید. جمع تولید ناخالص داخلی و خالص درآمد عوامل تولید در خارج منهای استهلاک و مالیات های غیر مستقیم.
در نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی ستونی به درآمد ملی اختصاص دارد که آخرین موعد انتشار این گزارش مربوط به سال 99 بوده است.
به طور کلی هر کدام از متغیر های اقتصاد کلان در گزارش های بانک مرکزی دو عدد برایشان ثبت شده است. یکی به قیمت ثابت و دیگری به قیمت جاری.قیمت ثابت یعنی یک سالی به عنوان سال پایه در نظر گرفته می شود و قیمتها را با توجه به آن سال مورد ارزیابی قرار می دهند. با این کار اثر تورمی درآمد ملی حذف شده و در نهایت مقایسه این متغیر در سالهای مختلف بدون احتساب رشد قیمت ها خواهدبود. این محاسبه گونه دقیق تری از بررسی درآمد ملی در هر منطقه است.
کاهش 14.5 درصدی درآمد ملی در دولت دوازدهم
درآمد ملی به قیمت های ثابت در سال 99 طبق برآورد بانک مرکزی با 2.8 درصد افزایش نسبت به سال قبل به 405 هزار میلیارد تومان رسیده است. در بررسی دهه 90 این دومین رکورد در خصوص کمترین درآمد ملی بوده است.
تقسیم درآمدملی بر جمعیت در هر سال رادرآمد سرانه می گوییم. این متغیر رفاه افراد جامعه را به صورت میانگین فردی در سالهای مختلف مقایسه می کند.
درآمد سرانه یا رفاه ایجاد شده در سال 99 به قیمت های ثابت معادل با 4 میلیون و 820 هزارتومان بوده است. این رقم بااین که نسبت به سال قبل 1.6 درصد افزایش پیدا کرده اما همچنان پس از سال 98 در رده دوم کمترین درآمد ملی ایران قرار گرفته است.
البته در بررسی درآمدملی کشور مشاهده می شود بیشترین کاهش در آمد در سال 94 رخ داده که معادل با 11.1 درصد بوده است به طور کلی طبق محاسبات بانک مرکزی رفاه درآمدی اشخاص در مسیری نزولی قرار گرفته است. در همین خصوص در دولت دوزادهم یعنی از سال 96 تا پایان سال 99 درآمد ملی 8.2 درصد افت پیدا کرده است. با توجه به رشد جمعیت در ایران و توزیع درآمد محاسبه میشود این افت در درآمد سرانه در این مدت برابر با 14.5 درصد بوده و تقریبا یک هفتم میزان خود درسال 95 را از دست داده است.