کریدور ترانزیتی امارات-ترکیه از طریق ایران با عبور اولین محموله افتتاح شد؛طی این مسیر پیش از این از بندر شارجه تا بندر مرسین ترکیه ۲۰ روز طولمی کشید و به واسطه ایران به ۸ روز کاهش یافت.
موقعیت جغرافیایی ایران قابلیت اتصال کشورها و مناطق مختلف جهان را داشته و میتواند نقش ترانزیتی ویژه ای در تجارت بینالمللی ایفا کند.
در قرنهای گذشته این موقعیت و عبور کالاهای تجاری کشورها از ایران موجب قدرت آفرینی برای کشور بوده، اما در دهههای گذشته این نقش روز به روز کمرنگتر شد. در زمان حاضر مجدداً موقعیت برای احیای ترانزیت ایران فراهم شده و فرصت بازیابی اثرگذاری اقتصادی-راهبردی کشور در اقتصاد جهانی محیا است. عبور کالای تجاری سایر کشورها از ایران میتواند عوائد اقتصادی و راهبردی متعددی به همراه داشته باشد.
با وجود مشکلات متعدد در مسیر ترانزیت از خاک ایران، هم اکنون نیز برخی کریدورها به صورت محدود فعالیت میکنند. در این بین افغانستان و عراق جزو کشورهای اصلی طرف ترانزیت ایران هستند. سایر کشورها مانند ترکیه، امارات، ترکمنستان، سایر کشورهای آسیای میانه و … نیز مشتریان ترانزیت ایران را تشکیل میدهند. در این بین توسعه ترانزیت ایران و راه اندازی کریدورهای جدید کار بزرگی است که در ماههای اخیر سرعت بیشتری نسبت به قبل گرفته است.
در تابستان گذشته اولین محموله صادراتی کاغذ که به صورت ریلی از فنلاند راهی هند شده بود از ایران عبور کرد. همچنین ماه گذشته دو کامیون پاکستانی کالای صادراتی پاکستان به ترکیه را از طریق ایران ترانزیت کردند. این کریدور که موسوم به ITI است ظرفیت بالایی برای نقش آفرینی در ترانزیت منطقه دارد. این محموله که حاوی لاستیک دوچرخه و منسوجات بود مسیر یک ماهه از طریق دریا را به واسطه ایران در حدود ۱۰ روز طی کرد. با این وجود رویههای دست و پاگیر پایانههای مرزی ایران باعث بوجود آمدن مشکلاتی برای این دو کامیون شد که با وساطت مستقیم مسئولان بلندپایه گمرک مرتفع گردید.
پس از افتتاح دو مسیر یاد شده، در روزهای گذشته مسیر جادهای امارات به ترکیه نیز از مسیر ایران افتتاح شد.
محمدحسین رضائیان، کارشناس حوزه ترانزیت در گفتگو با خبرنگار مهر درباره جزئیات این موضوع گفت: این محموله از مبدا امارات وارد بندر شهید رجایی شده و از مرز بازرگان به ترکیه رسید. زمان طی این مسیر که پیش از این از بندر شارجه امارات تا بندر مرسین ترکیه طی میشد به واسطه ایران به ۸ روز کاهش یافته است. این در حالی است که مسیر دریایی که مستلزم عبور از تنگه باب المندب، دریای سرخ و کانال سوئز بود ۲۰ روز به طول میانجامید.
در موقعیت کنونی افزایش چشمگیر نرخ جهانی ترانزیت دریایی و قیمت اجاره کانتینر فرصت جدیدی را برای ترانزیت زمینی بوجود آورده است. این موقعیت فرصتی کم نظیر برای ارتقای ترانزیت ایران است.
در این راستا لازم است تا نهادهای ذیربط در داخل کشور اقدام به زدودن هرچه بیشتر فرآیندهای دست و پاگیر داخلی ترانزیت و همچنین انعقاد تفاهمهای دو و چندجانبه ترانزیتی با سایر کشورهای منطقه و فرامنطقه ای کنند.