با وجود روند افزایشی مصرف گاز و تصمیم وزارت نفت برای پلکانی کردن قبوض گاز، هنوز نرخ رسمی جریمه پرمصرفها اعلام نشده که نیازمند تسریع و تعجیل وزارت نفت است.
در روزهای گذشته یکی از اخبار پرتکرار روزهای گذشته خبر جریمه برای مشترکین پرمصرف گاز بوده است. اصلیترین دلیلی که برای اعمال این جریمه گفته شده مصرف افسار گسیخته و بالای گاز در کشور است. به گفته وزیر نفت روز گذشته در بخش خانگی و تجاری و صنایع غیر عمده، بالغ بر ۵۱۷ میلیون متر مکعب بوده که نسبت به روز مشابه سال گذشته، حدود ۲۰ تا ۲۲ درصد افزایش داشته است.
اوجی در همین باره افزود: پنجاه درصد مصرف گاز مربوط به ۲۵ درصد مشترکین است که بایستی با اعمال جریمههای بازدارنده از مصرف بیرویه این مشترکین جلوگیری شود.
لازم به ذکر است که در هفته گذشته مصرف گاز در برههای از مرز ۷۰۰ میلیون مترمکعب نیز گذشت و باعث پیشی گرفتن مصرف از تولید گاز شد. با توجه به اینکه احتمال افزایش مصرف گاز در هفتههای آتی قطعی میباشد، موضوع نگرانیها را بابت تأمین گاز خانگی، که اولویت اول وزارت نفت برای تأمین گاز است بیشتر کرده است. این در شرایطی است که به گفته مسئولین وزارت نفت بسیاری از صنایع سوخت خود را از گاز به نفت گاز تغییر دادهاند تا بار آن به سمت مصارف خانگی و تجاری هدایت شود.
تصمیم به پلکانی کردن مصرف در شرایطی گرفته شد که در تابستان امسال هم به دلیل ناترازی صنعت برق، قبوض برق نیز با تعرفه پلکانی محاسبه شد. در صنعت برق نیز ۱۵ درصد مشترکین مصارف غیرمتعارف و بسیار بالا داشتند که مشمول جریمه شدند و همانطور که مشاهده شد بار مالی بر دوش اکثریت جامعه منتقل نکرد و به گفته مسئولین صنعت برق تأثیر بهسزایی در کاهش مصرف برق گذاشت. همچنین در صنعت برق مصرف ۲۵ درصد مشترکین که مصرف پایینی داشتند، یعنی برق حدود ۱۰ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر رایگان شد که این بایستی این تشویق هم در کنار جریمه پرمصرفها به منظور کاهش مصرف گاز به کار گرفته شود.
از طرفی با وجود مبلغ بالای یارانههای پنهان انرژی که بنا بر گزارش سازمان برنامه و بودجه بالغ بر ۱,۳۰۰ میلیارد تومان است، توزیع عادلانه این مبلغ نیز از وظایف حاکمیت است که به گفته کارشناسان با پلکانی کردن تعرفههای مصرف است که بدون ایجاد بار تورمی این مهم محقق میشود.
باوجود اینکه وزیر نفت تأکید کرده که از آذر ماه مصارف بالا مشمول جریمه میشود ولی هنوز میزان دقیق این جریمه اعلام نشده است. البته در روزهای گذشته جدولی در رسانهها منتشر شد که لازم به ذکر است تعرفههای مذکور مربوط به قیمتهای جدید نیست بلکه تعرفههایی که در تصویر ۲ آورده شده است، قدیمی هستند و از سال ۹۴ تا کنون اعمال میشدند. در شیوه پیشین قبض مشترکین در ۱۲ پله محاسبه میشدند که در بیشترین حالت هم تفاوت محسوسی با نرخ واقعی قیمت گاز داشت. در حال حاضر به طور میانگین قیمت گاز صادراتی کشور به عراق و ترکیه ۳۰ سنت است که اختلاف این رقم با ارقام داخلی به خوبی بیانگر یارانه پنهان است که باید به عادلانهترین شیوه تقسیم شود.
با وجود اینکه وزیر نفت گفته که جریمه مشترکین پرمصرف از آذرماه محاسبه میشود ولی همچنان نرخ دقیق این جریمهها به طور رسمی اعلام نشده است. با توجه به روند افزایشی مصرف گاز، طبیعتاً اگر هدف بازدارنگی برای این دسته از مشترکین باشد بایستی هرچه سریعتر این نرخها اعلام شود تا تأثیر کاهشی خود را بگذارد، در غیر این صورت دردی این روزهای پرتب و تاب صنعت گاز کشور درمان نخواهد کرد.