عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران معتقد است کاهش نرخ ارز چند پیشزمینه مهم نیاز دارد و نمیتوان انتظار داشت که قیمت دلار با دستور پایین بیاید.
عباس آرگون اظهار کرد: بر خلاف برخی تصورات، وقتی از ارز صحبت میکنیم، از یک بازار و عرصه اقتصادی حرف میزنیم که قطعا مختصات خاص خود را دارد و مانند هر بازار دیگری از شرایط اقتصادی و تغییرات این حوزه تاثیر میپذیرد.
وی با اشاره به نرخ بالای تورم در اقتصاد ایران، بیان کرد: همانطور که نرخ تورم باعث افزایش قیمت در بسیاری از بازارها میشود و از مسکن و خودرو تا مرغ و تخم مرغ از آن تاثیر میپذیرند، بازار ارز نیز این گونه است. یعنی در شرایطی که اقتصاد ایران تورمی ۴۰ درصدی دارد، نمیتوان انتظار داشت که قیمت ارز ثابت بماند یا کاهش یابد.
عضو اتاق بازرگانی تهران با تاکید بر این موضوع که کاهش نرخ ارز با شیوه دستوری راه به جایی نمیبرد، توضیح داد: ما حد فاصل سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ شاهد سرکوب نرخ ارز بودیم. یعنی با وجود آنکه اقتصاد ایران با تورم مواجه بود و قیمتها افزایش مییافتند، نرخ ارز ثابت بود؛ از اینرو وقتی این سرکوب متوقف شد، با یک شوک ارزی و افزایش جدی قیمتها مواجه شدیم، از اینرو، پایین آوردن دستوری قیمت، تنها به تاخیر در افزایش نرخ و سپس یک شوک جدید منجر خواهد شد.
آرگون با بیان اینکه بازار ارز نیز تابع عرضه و تقاضاست، گفت: در سالهای گذشته با تحریمهای آمریکا مواجه بودیم و همین موضوع دسترسی ما به درآمدهای ارزی را تحت تاثیر قرار داده است. یک سوی این ماجرا دولت است که عملا امکان دسترسی به بخش مهمی از درآمدهای ارزی خود را از دست داده و یک سوی دیگر نیز بخش خصوصی است که هرچند بخش مهمی از ارز حاصل از صادرات خود را به کشور بازگردانده اما از یک سو با توجه به تحریمها مجبور هزینه بیشتری برای تولید و صادرات شده و از سوی دیگر بازگشت ارز را با دشواریهایی فراوان نهایی کرده است.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم نرخ ارز پایین بیاید، از سویی باید برای تحریمها و محدودیتها چارهای پیدا کنیم تا با افزایش عرضه، قیمت کاهش پیدا کند و از سوی دیگر با برطرف کردن مشکلات زیرساختی اقتصاد ایران مانند تورم، افزایش قیمت ارز را نیز مانند دیگر بازارها کند کنیم. در غیر این صورت و با دستور و اجبار قطعا راه به جایی نخواهیم برد.
به گفته آرگون، آنچه در بازار ارز بیشترین اهمیت را دارد، ثبات در نرخ و پیشبینی پذیری آینده است، یعنی سیاستها باید به سمتی برود که از سویی شوک قیمتی محدود شود و از طرف دیگر، برای سرمایهگذار امکان پیشبینی از آینده و تحلیل شرایط ایجاد شود.
پس از آغاز دور جدید تحریمهای آمریکا، نرخ دلار در ایران روندی افزایش به خود گرفت و امروز در کانال ۲۷ و ۲۸ هزار تومان معامله میشود.
دولت برای مدیریت بازار، سه نرخ دولتی، نیمایی و بازار آزاد را تعریف کرد که نرخ نخست برای واردات کالاهای اساسی، نرخ دوم برای معامله میان صادرکننده و واردکننده و نرخ سوم در بازار اجرایی میشود.
هرچند با روی کار آمدن بایدن در امریکا، نرخ ارز در ایران قدری کاهش یافت اما به نظر میرسد بازار فعلا تا زمانی که تکلیف مذاکرات هستهای و احیای برجام روشن نشود، در برابر کاهش قیمت مقاومت میکند.
قیمت دلار آزاد در روز چهارشنبه مرز 28 هزار را از دست داد، اما متوسط قیمت هفتگی بالای 28 هزار تومان و روی بیشترین مقدار سال جاری قرار گرفت، این در حالی بود که عرضه دلار افت محسوسی داشت.
متوسط هفتگی قیمت دلار آزاد در هفته اخیر وارد کانال 28 هزار تومان شد و روی 28 هزار و 52 تومان قرار گرفت. این اتفاق از ابتدای سال جاری سابقه نداشت. البته قیمت دلار در معاملات روز چهارشنبه مرز 28 هزار تومان را مصادف با انتشار خبر انتصاب رئیس جدید بانک مرکزی از دست دارد، با این وجود متوسط هفتگی قیمت دلار آزاد بالای 28 هزار تومان قرار گرفت. همراه با رشد قیمت دلار آزاد، قیمت دلار سنا و متشکل نیز در هفته اخیر رشد کرد. متوسط قیمت دلار سنا از 27 هزار و 477 تومان به 27 هزار و 595 تومان رسید و متوسط قیمت دلار متشکل که در هفته گذشته روی 27 هزار و 44 تومان قرار داشت، در هفته اخیر روی 27 هزار و 336 تومان ایستاد.
حرکت خلاف جهت قیمت یورو سنا
در معاملات هفته اخیر بازار یورو قیمت یورو سنا بر خلاف یورو متشکل و آزاد کاهش یافت. قیمت یورو آزاد از 32 هزار و 547 تومان به 32 هزار و 567 تومان رسید و یورو متشکل که در هفته گذشته روی 31 هزار و 502 تومان قرار داشت در هفته اخیر روی 31 هزار و 709 تومان ایستاد، اما قیمت یورو سنا از 32 هزار و 99 تومان به 31 هزار و 880 تومان رسید و به کانال 31 هزار تومان بازگشت.
عرضه دلار و یورو کاهش یافت
با وجود رکورد زنی قیمت هفتگی دلار آزاد، حجم عرضه دلار در هفته اخیر به طور محسوسی کاهش یافت، البته تعطیلیهای این هفته احتمالا در کاهش عرضه تاثیرگذار بودند. به هر حال حجم عرضه دلار که در هفته گذشته روی 41 میلیون و 694 هزار قرار داشت، در هفته اخیر به 25 میلیون و 220 هزار رسید. روند عرضه هفتگی در بازار یورو نیز نزولی بود و عرضه این ارز در بازار متشکل از 4 میلیون و 104 هزار در هفته گذشته به 2 میلیون و 604 هزار در هفته اخیر افت کرد.