نگرانی واشنتگن از محموله و مأموریت ناو تهران؛
آغاز تنش دریایی ایران و آمریکا

مکران و محموله‌اش

تنها چیزی که درباره محموله و مأموریت مکران می‌توان گفت، ۷ قایق موجود روی عرشه آن است که طول هر کدام تقریباً 57 فوت (17.5 متر) است و با خانواده پیکاپ شناورهای تهاجمی سریع با سایز متوسط و قابلیت شلیک موشک مطابقت دارند. انواع مختلفی از آن‌ها توسط صنایع نظامی ایران تولید شده، اگرچه به طور کلی مشابه هستند.

آخرین نوع Peykaap-II که به شناورهای کلاس «باور» نیز معروف هستند، 57 فوت است و می تواند ۲ موشک ضد کشتی و ۲ اژدر 12.75 اینچی را حمل کند. این موشک‌ها می توانند از نوع کوثر یا نصر باشند که در ساخت آن‌ها از مدل‌های چینی با برد متوسط دریایی (حدود 18 مایل) الگوبرداری شده است.

به ادعای این گزارش، علاوه بر این، مکران می تواند تجهیزات نظامی دیگری را نیز حمل کند که به راحتی در تصاویر مشخص نیست.

مکران که از یک تانکر نفت به شناور جنگی تبدیل شده، جدیدترین و بزرگترین ناو جنگی نیروی دریایی ایران است. نقش آن مانند پایگاه‌های دریایی سیار (ESB: Expeditionary Sea Base)  نیروی دریایی ایالات متحده تعریف شده است.

مانند ESB ها، مکران با طول 755 فوت طراحی شده است تا یک پایگاه دریایی متحرک برای قایق‌های کوچک و هواپیماهایی باشد که قادر به عملیات در هر نقطه از جهان است. با تبدیل این شناور باربری به کشتی نظامی، یک عرشه بزرگ پرواز، ظرفیت حمل قایق‌ها و تجهیزات دیگر بر روی عرشه و جایگاه بارهای اضافی در زیر آن اضافه شد.

نگرانی آمریکا از موشکی شدن کاراکاس

به نوشته این رسانه این نگرانی وجود دارد که ونزوئلا سعی در دستیابی به فناوری موشک‌های بالستیک ایران داشته باشد. برخی از مناطق عرشه هم اکنون تحت پوشش قرار گرفته، و بنابراین ارزیابی کامل از بار و محتوای کشتی امکان پذیر نیست. رژیم ونزوئلا، به رهبری رئیس جمهور نیکولا مادورو ، صریحاً در مورد تمایل به دستیابی به تسلیحات ایرانی صحبت کرده است.

در همین حال، به ادعای این رسانه آمریکایی، برخی گمانه‌زنی‌ها وجود دارد که نیروهای ویژه ایرانی هم‌اکنون در حال همکاری، آموزش و کمک به ارتش ونزوئلا باشند. در صورت تحویل قایق‌ها به ارتش ونزوئلا، ممکن است هسته اصلی یک جنگ نامتقارن در نیروهای مسلح ونزوئلا از جمله در نیروی دریایی این کشور علیه آمریکا در حال شکل‌گیری باشد.

این در حالی است که مسیرهای مهم و پرترافیک حمل و نقل دریایی که از کانال پاناما می‌گذرند، در نزدیکی سواحل ونزوئلا واقع هستند.

مبادله طلای زرد و سیاه

به ادعای این گزارش، نیروی دریایی ونزوئلا طی چند سال گذشته تلاش کرده است تا با دستیابی به قایق‌های تهاجمی سریع السیر، سیستم دفاعی ساحلی خود را تقویت کند تا ادعاهای تملک خود بر دریای کارائیب را اعمال و حفاظت کند.

ایالات متحده به طور متوالی رژیم‌های تحریمی حتی سختگیرانه‌تر از تحریم‌ها علیه ایران را در قبال دولت ونزوئلا اعمال کرده است. ایران یکی از معدود متحدان نزدیک ونزوئلا است.

از آنجایی که بخش پالایش نفت ونزوئلا در سال‌های اخیر در حال سقوط بوده است، ایران چندین تانکر سوخت برای کمک به کمبود فلج‌کننده بنزین، به این کشور فرستاده است. در عوض، دولت ونزوئلا پول نقد و طلای مورد نیاز تهران را تأمین کرده و به وی در ایجاد روابط در آمریکای لاتین کمک کرده است.

بلومبرگ در اکتبر سال گذشته در گزارشی، مدعی شد که سال گذشته ، دولت مادورو 9 تن طلا در ازای کمک به بهبود پالایشگاه‌های نفت خود مبادله کرد. ایران نیز نفت به ونزوئلا ارسال کرده است.

در حالی که مشخص نیست که آیا اساساً مقصد سفر مکران به سوی ونزوئلا است، و یا در صورت صحت این فرض، هدف آن فروش تسلیحات دریایی بوده باشد  یا خیر، بهرحال مقامات آمریکایی در حال رصد کشتی ایرانی هستند که احتمالاً عازم آمریکای جنوبی است و معتقدند همکاری‌های نظامی بین کاراکاس و تهران در حال افزایش است.

آغاز تنش دریایی ایران و آمریکا؟

افشون استوار، متخصص ایران و استاد گروه امنیت ملی دانشکده تحصیلات تکمیلی نیروی دریایی  به USNI News گفت: «فروش FAC‌ها (قایق‌های تهاجمی سریع) به ونزوئلایی‌ها منطقی است. ایران آنها را طراحی و تولید می‌کند. بکارگیری آن‌ها به طرق مختلفی برای مقابله گله‌ای با اهداف مفید است. ایران نمی‌تواند این تولیدات را آن هم در وضعیت تحریم به مشتری‌های زیادی بفروشد، اما ونزوئلا خریدار بالقوه چنین تسلیحاتی است».

 در ماه دسامبر گذشته، دریاسالار کریگ فالر، فرمانده ارشد نیروهای آمریکایی در آمریکای مرکزی و جنوبی،  در گفت‌وگو با وال‌استریت‌ژورنال، بدون ارائه شواهد یا ادله معتبر، مدعی حضور فزاینده نظامی ایران در ونزوئلا شد و آن را “هشداردهنده و نگران‌کننده” توصیف کرد. وی همچنین در ماه مارس به سنا هشدار داد و مدعی شد که که دو کشور در حال گسترش همکاری‌ها برای تجارت مستمر منابع نظامی هستند.

رفت‌وآمد دریایی مناقشه‌برانگیز میان دو نیم‌کره

در همین زمینه خبرگزاری سی‌ان‌ان در گزارشی مدعی شد در شرایطی که طرف‌ها برای پیشبرد دیپلماسی به شدت نیازمند حسن نیت و ایجاد اطمینان هستند، چنین اقدامی به جز دامن زدن به سوءظن‌ها و احتمال سوءتعبیر میان طرفین، امکان سوءاستفاده به بازیگر سوم و فضای مانور به مخالفان داخلی توافق با ایران می‌دهد.

همچنین ورود کشتی‌های جنگی ایران به اقیانوس اطلس، به نوبه خود چالش بزرگی برای ارتش ایالات متحده ایجاد خواهد کرد.

اُرِن لیبرمن، باربارا استار، نیکول گاوته و پاول مورفی، نویسندگان گزارش سی‌ان‌ان نوشته‌اند: مقامات پنتاگون و دیگر سرویس‌های آمریکایی گفته‌اند که در حال حاضر عبور این کشتی‌ها نگران‌کننده نیست اما زیر نظر هستند و جامعه اطلاعاتی آمریکا در حال ارزیابی این است که قصد ایران از اعزام این کشتی‌ها چیست.