ارومیه-سردشت نخستین شهر دنیا بود که بعد از جنگ جهانی اول و تصویب کنوانسیون منع سلاح‌های شیمیایی مورد حمله شیمیایی قرار گرفت و مردم این دیار ۳۴ سال با تاول و خردل زندگی می‌گذرانند.
سردشت بعدازظهر روز هفتم تیر ماه سال ۱۳۶۶ در حالی که جنگ ایران و عراق در اوج خود بود، توسط حزب بعث عراق، بمباران شیمیایی شد و طی آن ۱۰۹ نفر بلافاصله جان خود را از دست دادند و هزاران نفر از مردم این شهر شیمیایی شدند.
در همان روزهای اولیه وقوع این حادثه تلخ و پس از بررسی‌های صورت گرفته، مشخص شد که نزدیک به ۸ هزار نفر از جمعیت ۱۲ هزاری شهرستان سردشت در معرض گازهای سمی قرار گرفتند و به شدت مصدوم شدند.
امروز ۳۴ سال است هر روز هفتم تیر در سردشت تکرار می‌شود بوی سیر و لیموی روز هفتم تیر سال ۱۳۶۶ دیگر جزئی از زندگی هر روز مردم این شهر شده است، متأسفانه سه نسل و شاید بیشتر مردم این دیار به دلیل ماندگاری ۱۵۰ ساله گاز خردل با درد و رنج حاصل از آثار سلاح‌های شیمیایی، صبوری پیشه کنند و سال‌های سال با زخم‌هایی که تمدن بیمار بر پیکر آنها زده باید بسوزند و بسازند.
کمبود امکانات درمانی مناسب همانند بیمارستان‌های مجهز و دارای امکانات پزشکی کافی، محرومیت شهرستان سردشت، فراهم نبودن زیرساخت‌ها به خصوص در زمینه عمران شهری و جاده‌های مواصلاتی و از سویی نیز رسیدگی‌های جسته و گریخته بنیادهای مسئول همچنان مشکلات و مسائل مردم این منطقه از کشور را به شکل ثابت نگاه داشته است و هنوز مردم شهرستان سردشت درگیر رنج و درد مضاعفی هستند.
هنوز با گذشت ۳۴ سال با وجود وعده‌های مکرر که مسئولان سیاسی استان و کشور برای انجام اقدامات زیرساختی و بنیادی در مسیر حل مشکلات مردم شهر سردشت و به ویژه مردم آسیب دیده بر زبان راندند، احداث بیمارستان‌های فوق تخصصی ایجاد امکانات رفاهی ورزشی و درمانی، راه‌های مواصلاتی، فضای سبز و… به خود رنگ واقعیت نگرفته و همچنان یکی از مطالبات بر زمین مانده مردم به شمار می‌روند.
عزم راسخی برای حل مشکلات مردم سردشت وجود ندارد
عضو هیئت رئیسه انجمن دفاع از مصدومان شیمیایی سردشت در خصوص آخرین وضعیت مردم این شهرستان مرزی به خبرنگار مهر گفت: شهرستان مرزی سردشت به دلیل تحمل رنج و درد ناشی از حملات شیمیایی رژیم بعث در جنگ نابرابر تحمیلی علیه کشورمان نیازها و شرایط ویژه ای نسبت به سایر شهرهای استان حتی کشور دارد.
صالح عزیزپور با بیان اینکه امروز ۳۴ سال از حادثه و فاجعه انسانی بمباران شیمیایی سردشت نخستین شهر شیمیایی شده جهان می‌گذرد در تمام این مدت مردم به عنوان مرزداران غیور حافظ امنیت کشور بوده‌اند، اظهار کرد: به‌طور طبیعی هر ایرانی توقع دارد بهترین خدمات به قربانیان بی‌دفاع حملات شیمیایی به سردشت ارائه شود ولی افسوس که حداقل امکانات برای مردم این شهر از سوی دستگاه‌ها ارائه شده است.
وی ادامه داد: کلینیک بدون پزشک، بیکاری، آسیب‌های اجتماعی، کم توجهی مسئولان مربوطه به افرادی که مدرکی برای اثبات مصدومیت خود ندارند، مشکلات خدمات شهری و حمل و نقل، نداشتن گمرک، بازارچه‌های مرزی پویا، راه نامناسب و همه و همه موجب شده تا آلام و دردهای مردم این منطقه هر روز بیشتر و بیشتر شود.
عزیزپور با انتقاد جدی از وعده‌های مکرر مسئولان برای حل مشکلات مردم سردشت افزود: کارهای زیادی در طول ۳۴ سال در سردشت انجام شده اما این اقدامات مختص مردم سردشت نبوده در همه شهرهای استان و کشور شاهد خدمات رسانی از جمله گاز رسانی و آبرسانی و… هستیم اما نیازهای مردم این منطقه با سایر شهرها متفاوت است.
عضو هیئت مدیره انجمن دفاع از مصدومان شیمیایی سردشت خاطرنشان کرد: سردشت نیازمند انجام کارهای زیربنایی است قاچاق کالا از یکسو و تولیدات مواد مخدر صنعتی از سویی دیگر، بیکاری، نبود فضای سبز، نبود امکانات بهداشتی و پزشکی مورد نیاز همه و همه این شهر را تهدید می‌کند، وقتی در شهر سردشت قدم می‌زنیم، آثار چندانی از توسعه نیست.
راه‌های مواصلاتی سردشت مربوط به دهه ۴۰ بوده و هنوز یک متر بازسازی نشده است
عزیزپور با بیان اینکه این شهر یک متر فضای سبز ندارد گفت: آیا سزاوار است بعد از ۳۴ سال حملات شیمیایی امروز مردم این شهر در حسرت یک متر فضای سبز باشند، متأسفانه هر سال همزمان با سالروز بمباران شیمیایی سردشت به سر تیتر رسانه‌ها تبدیل می‌شود و بعد از آن مطالبات چندین ساله مردم به فراموشی سپرده می‌شود.
وی با بیان اینکه راه‌های مواصلاتی سردشت مربوط به دهه ۴۰ هست عنوان کرد: متأسفانه یک کیلومتر از این راه‌های مواصلاتی تاکنون بازسازی نشده است، راه‌های مواصلاتی این شهرستان با مشکلات اساسی مواجه است، خدمات رسانی به سردشت تنها گازرسانی و برق رسانی نیست که برای این خدمات مردم هزینه پرداخت می‌کنند این شهر نیازمند توجه جدی برای زیرساخت هاست.
عزیزپور با بیان اینکه در طول هفته اخیر ۵ نفر در راه‌های مواصلاتی سردشت تصادف کرده و جان باخته‌اند، افزود: تصور کنید هشت هزار مصدوم و جانباز شیمیایی هر روز برای تأمین نیازهای دارویی و پزشکی و نیز کارهای اداری از این جاده‌های نامناسب تردد می‌کنند چقدر رنج و درد مضاعف را متحمل می‌شوند.
عضو هیئت رئیسه انجمن دفاع از مصدومان شیمیایی سردشت خاطرنشان کرد: آنقدر در خصوص مطالبات و مشکلات مردم سردشت در این سال‌ها حرف زده‌ایم خودمان خسته شده‌ایم مردم این شهرستان بیشتر از حرف و وعده به اقدامات عملی نیاز دارد.
کلینیک سردشت تنها یک ساختمان با چهارچوب کلیشه‌ای برای مردم سردشت است
عزیزپور در خصوص خدمات درمانی و مشکلات تنها کلینیک مصدومان شیمیایی سردشت گفت: امروز تنها کلینیک مصدومان شیمیایی سردشت تنها یک ساختمان با چهارچوب کلیشه‌ای کارایی دیگری برای مردم سردشت ندارد این در حالی که قرار بود این کلینیک اهدایی مقام معظم رهبری به بزرگترین کلینیک درمان خاورمیانه برای مصدومان شیمیایی سردشت تبدیل شود.
وی با بیان اینکه از برکت حضور مقام معظم رهبری در آذربایجان‌غربی شهر سردشت ۱۹ سال قبل صاحب کلینیک تخصصی شد ولی این کلینیک رنگ پزشک متخصص را به خود ندیده است، قرار بود این کلینیک مجهزترین کلینیک تخصصی خاورمیانه شود ولی امروز پس از گذشت نزدیک دو دهه پزشک متخصص ندارد.
عزیزپور اظهار کرد: حالا پس از گذشت ۳۴ سال از حمله شیمیایی به این شهر مرزی جانباز شیمیایی ۲۴۰ کیلومتر را باید طی کند تا خودش را از جاده‌های پرپیچ و خم و صعب‌العبور به ارومیه برساند، در کنار مشکلات درمانی کمبود دارو نیز از دیگر مشکلات مردم این شهرستان است.
وی با بیان اینکه داروهایی که جانبازان شیمیایی تهیه می‌کنند داروی خارجی را نمی‌توانند پیدا کنند اگر هم پیدا شده باید هزینه گزافی پرداخت کنند و متأسفانه پول داروها به جانبازان خیلی دیر یا اصلاً پرداخت نمیشود گفت: بیمه‌ای که مصدومان شیمیایی سردشت را بیمه کرده نیز برخی داروها نسخه بیماران را تقبل نمی‌کند.
عضو هیئت رئیسه انجمن دفاع از مصدومان شیمیایی سردشت در خصوص پزشکان متخصص نیز گفت: پزشکان به صورت دوره‌ای به شهر می آیند که به دلیل دور بودن و کمبود امکانات چندان تمایلی به حضور در سردشت ندارند و هم اکنون کمبود پزشک متخصص از نیازهای ضروری مردم منطقه است.
۱۵۱۸ جانباز شیمیایی در سردشت تحت پوشش قرار دارند
وی با اشاره مشکل تملک کلینیک توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران و وزارت بهداشت عنوان کرد: سالهاست در خصوص مالکیت این کلینیک بین بنیاد شهید و امور ایثارگران و وزارت بهداشت سالهاست اختلاف ایجاد شده اگر این مرکز توسط وزارت بهداشت تملک شود بسیاری از مشکلات درمانی مردم این شهر حل می‌شود.
صحبت‌های عضو هیئت رئیسه انجمن دفاع از مصدومان شیمیایی سردشت در حالی مطرح می‌شود که فرماندار سردشت مدعی است اقدامات زیادی برای حل مشکلات مردم این منطقه انجام شده است.
اقصی نخشی پور در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: سردشت اولین شهر شیمیایی شده دنیا نماد مظلومیت ملت ایران تنها نیست بلکه نماد برخورد دوگانه مجامع بین المللی در جهت تأمین منافع ابرقدرت‌ها و مستکبرین نیز هست.
وی با بیان اینکه در ۷ تیرماه سال ۶۶ برابر گزارش‌ها، بیش از ۴۰۰ شرکت تولیدکننده مواد شیمیایی از عراق برای تجهیز شیمیایی حمایت کردند که بیشترین آنها از آلمان و انگلیس بودند، افزود: این در شرایطی است که آلمان به عنوان تنها کشوری شناخته می‌شود که هم کنوانسیون ژنو را امضا کرده و هم اتحادیه اروپا اجازه دارد با بازرسی از صنایع شیمیایی آن کشور مانع از تولید سلاح‌های شیمیایی به وسیله آلمان شود.
نخشی پور با بیان اینکه در آخرین وضعیت ساماندهی مردم ۱۳ هزار نفر از مردم سردشت برای کمیسیون‌های پزشکی ثبت نام کرده‌اند، افزود: در حال حاضر یک هزار و ۵۱ نفر از جانبازان شیمیایی سردشت تحت پوشش خدمات بنیاد شهید و امور ایثارگران قرار دارد و خدمات مناسبی به آنها ارائه می‌شود.
فرماندار سردشت در خصوص هشت هزار مدعی جانبازی شیمیایی در این شهر نیز افزود: مردمی که مدعی مصدومیت شیمیایی هستند به کمیسیون معرفی شده و معاینه می‌شوند اگر از نظر پزشکی احراز شوند به بنیاد شهید و امور ایثارگران معرفی می‌شوند تاکنون توانسته‌ایم دو هزار جمعیت از مصدومان را شناسایی کنیم.
۴ پارک و فضای سبز در سردشت ایجاد شده است
نخشی پور در خصوص ایجاد زیرساخت‌های مناسب شهری برای مردم سردشت گفت: پروژه‌های عمرانی خوبی در دست اجراست در خصوص بهسازی محیطی شهر رینگ دور شهر زده‌ایم، بسیاری از خیابان‌های شهر آسفالت شده‌اند و سه الی چهار پارک ایجاد شده است.
وی از احداث یادمان و سالن کنفرانس ۵۵۰ نفری برای مردم شهر خبر داد و عنوان کرد: با گذشت زمان نیازهای مردم نیز افزایش می‌یابد هر چقدر خدمات ارائه دهیم باز کم است و مردم مطالبات زیادی دارند.
فرماندار سردشت در خصوص کلینیک مصدومان شیمایی سردشت نیز گفت: کمبود پزشک متخصص نداریم پزشکان به صورت دوره‌ای در مرکز حضور دارند اما برای پاسخ به نیاز مردم باید پزشکان در کلینیک مستقر شوند که در این خصوص رایزنی و اقدامات خوبی انجام شده است.
وی با بیان اینکه کمبود دارو و داروخانه در شهر نداریم گفت: تا کنون تجهیزات مناسبی از جمله دستگاه‌های سی تی اسکن، ماموگرافی و رادیولوژی در بیمارستان سردشت نصب شده و تلاش‌ها برای رفع نیازهای درمانی مردم ادامه دارد.
فرماندار سردشت ایجاد زیرساخت‌ها در بازارچه مرزی کیله سردشت، مرمت و ساماندهی راه‌های مواصلاتی به خصوص راه مواصلاتی به بازارچه مرزی، نبود جاده‌های استاندارد و پرپیچ و خم، حل مشکلات کشاورزی و بیکاری در منطقه را مهمترین مطالبات مردم این شهرستان عنوان کرد.
بیمارستان جدید داخل شهر در سردشت آینده نزدیک احداث می‌شود
نخشی پور در خصوص گلایه مردم به دلیل دور بودن تنها بیمارستان سردشت از داخل شهر گفت: تنها بیمارستان سردشت از امکانات و تجهیزات درمانی خوبی برخورداراست اما مردم انتظار دارند بیمارستان در داخل شهر باشد به دلیل جانمایی نامناسب آن زمان بیمارستان در خارج از شهر احداث شده که تلاش داریم بیمارستان جدیدی را در آینده نزدیک در داخل شهر سردشت احداث کنیم که نیازمند تأمین اعتبار و توجه مسئولان است.
وی توسعه تنها کلینیک مصدومان شیمیایی سردشت را مورد اشاره قرار داد و گفت: باید کلینیک ساماندهی و توسعه یابد که در کنار آن کلینیک تأمین اجتماعی با ۴ هزار مترمربع در حال احداث مراحل نهایی را طی می‌کند ۸۵ درصد پیشرفت دارد امیدواریم تا دهه فجر این کلینیک به بهره برداری برسد.
فرماندار سردشت با اشاره به سکوت مدعیان حقوق بشر بعد از ۳۴ سال از جنایت انسانی در سردشت گفت: بمباران شیمیایی سردشت یک فاجعه انسانی بود که توسط استکبار جهانی انجام شد در واقع سردشت سند حقانیت جمهوری اسلامی، سند پایدار صبر و بردباری اهالی سردشت است اما متأسفانه سکوت مدعیان حقوق بشر همچنان در برابر این فاجعه ادامه دارد.
مشکلات مردم سردشت تمامی ندارد اما یکی از مهمترین مطالبات مردم ماندگاری گاز خردل و تلاش‌ها برای اثبات این موضوع است گروهی از کارشناسان اعلام کرده‌اند که گاز خردل در صورت شرایط پایداری می‌تواند تا ۴۰۰ سال آلودگی داشته باشد و گروهی می‌گویند دیگر اثری از گاز خردل نیست. با این حال اهالی سردشت می‌گویند وقتی خانه‌های قدیمی را خراب می‌کنیم همان بوی زمان بمباران شیمیایی به مشام می‌رسد. عده‌ای خارش دست می‌گیرند و عده‌ای هم جوش‌های ریزی می‌زنند. تاکنون هیچ کارشناسی برای پایش آلودگی زمین به سردشت اعزام نشده است.
کمبود امکانات درمانی مناسب، دوری تنها بیمارستان سردشت از شهر، محرومیت و فراهم نبودن زیرساخت‌های توسعه به خصوص در بخش عمران شهری در کنار نارضایتی‌ها از تشکیل کمیسیون‌های پزشکی برای تعیین میزان جانبازی مصدومان و مدعیان شیمیایی بخشی از مشکلات مردمی است که نه تنها در دفاع مقدس بلکه هر روز جان و مال خویش را در نقطه صفر مرزی برای امنیت پایدار کشور فدا می‌کنند.
احداث شعبه بیمارستان ساسان در سردشت، ایجاد امکانات رفاهی، ورزشی و درمانی در سردشت، پیگیری حق و حقوق مدعیان شیمیایی از مجامع بین المللی، آخرین نتیجه تخلیه کلینیک مصدومان شیمیایی سردشت بخشی از وعده‌های مسئولان برای مردم این شهرستان است که هنوز رنگ واقعیت به خود نگرفته است.
سردشت هفتم تیرماه سال ۶۶ در اوج جنگ ایران و عراق بمباران شیمیایی شد اما با گذشت سه دهه از این فاجعه مردم این دیار با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند و همچنان از عوارض آن رنج می‌برند.
هر چند در اثر چهار بار بمباران هوایی رژیم بعث عراق در سال ۶۶، درجه رفیع شهادت به بیش از ۱۱۰ نفر از مردم بی گناه و مظلوم این شهر رسید اما هزاران نفر نیز به دلیل آثار زیانبار گاز خردل با گذشت ۳۴ سال هنوز تاوان این جنایت انسانی را پس می‌دهد.
نزدیک چهار دهه از سند توحش غرب و مدعیان حقوق بشر در سردشت می‌گذرد اما هنوز تاول‌های چرکی و سرفه‌های خشک مردم این دیار پایانی ندارد هنوز هم که هنوز است خردل و تاول جزئی از زندگی روزمره مردم مرزی این دیار است.
