خانه خاطرات پدری

خانۀ پدری جلال آل احمد، در حدود صد سال گذشته تا همین یک دهه قبل؛ محل رفت‌وآمد روحانیان بود و جلال آل احمد نویسندۀ به نام کشور دوران کودکی خود را آن‌جا گذراند، در محلۀ قدیمی پاچنار و بافت تاریخی تهران. این خانه بیشترین آسیب‌ها و تخریب‌ها را در طول یک دهه گذشته به چشم دید، از وقتی میراث فرهنگی آن را در اختیار گرفت و در لیست مزایدۀ صندوق حفظ و احیای بناهای تاریخی قرار داد، که چشم انتظاری برای انتخاب خانه از سوی یک سرمایه‌گذار باعث شد تا حضور معتادان و بی‌توجهی‌ها باعث شد خانه تلخ‌ترین روزهای بیش از صد سال گذشته خود را به تن لمس کند.

  • ۲۵ آذر سال ۱۳۹۱ و در یازدهمین گردهمایی سالانه‌ی باستان‌شناسان ایران، رییس وقت سازمان میراث فرهنگی کشور، قول ایجاد خانه باستان‌شناسان ایرانی را به باستان‌شناسان داد. خانه پدری جلال آل‌احمد در محله پاچنار تهران، قربانی این تصمیم شد و قرارها تبدیل این خانه به مرکزی امن برای باستان‌شناسان عملی شدند، اما فقط برای شش ماه!
  • خانه خاطرات کودکی و نوجوانی جلال آل احمد را حدود۱۰ سال قبل، ورثه خانه با اینفکر که قرار است آن به نهادی فرهنگی و عام‌المنفعه تبدیل شود به میراث فرهنگی دادند، اما در طول این مدت آن‌ها هر بار نسبت به بی توجهی‌ها و استفاده‌های نادرست از این بنای تاریخی هشدار داده‌اند
  • خانۀ پدری جلال آل احمد، در اواخر دوره احمدشاه قاجار ساخته شد و چند سال بعد سید احمد طالقانی، پدر جلال در این خانه مستقر شد، از همان روزهای اول هر بخش از خانه کاربری خاص خود را گرفت. 
بزرگترین اتاق خانه برای برگزاری مراسم‌های هفتگی روضه انتخاب و به «اتاق روضه» معروف شد.سیداحمد طالقانی هر سه‌شنبه مراسم روضه را در این اتاق برگزار می‌‌کرد.مردها از حیاط بیرونی وارد می‌شدند و زن‌ها برای شرکت در مراسم روضه از دالانی که از ورودی خانه راه جداگانه‌ای داشت به حیاط اندورنی و اتاق پشتی و گوشواره‌ای خانه می‌رفتند
  • زندگی چند ماهه معتادان و بی‌خانمان‌ها در این خانۀ تاریخی که به نوعی می‌توان آن را یک مکان رویداد تاریخی در دوره معاصر کشور دانست؛ باعث شد تا بخش‌های زیادی از خانه با آسیب و تخریب مواجه شوند
  • ثبت ملی خانۀ پدری جلال در فهرست آثار ملی هم نتوانست جلوی صدور مجوزهای بی‌رویه ساخت‌وساز در بافت تاریخی تهران را بگیرد
  • خانه خاطرات کودکی و نوجوانی جلال به واسطۀ قرار گرفتن در کوچه پس کوچه‌های بافت تاریخی تهران قدیم مانند تعداد زیادی از دیگر خانه‌های قدیمی در این منطقه، از گزند آسیب‌ها در امان نماند، هر چند این خانه به واسطۀ کاربری شش ماهه‌ای که ۹ سال قبل به آن داده شد، قدری سرپاتر باقی ماند
  • اتاق آب‌انباری درسمت راست تصویر  که معمولا دورهمی‌های خانواده و خوردن صبحانه و ناهار و شام در آن برگزار می‌شد، همچنین اتاق تابستانه و زمستانه مادر جلال در سمت چپ تصویر قرار دارد
  • اتاق خاله جلال آل احمد در طبقه دوم خانه در حیات اندرونی که در زمان حضور معتادان در خانه آتش گرفته و آسیب دیده است
  • آسیب‌های وارد شده به اتاق‌‌های مختلف خانه خاطرات کودکی و نوجوانی جلال در طول سال‌های مختلف و به خصوص در زمان حضور معتادان و قاچاقچیان آسیب‌‌های جدی دید
  • حوض حیات بیرونی خانه خاطرات کودکی و نوجوانی جلال و در مقابل اتاق حاج سید احمد طالقانی
  • سرمایه‌گذار کنونی خانه قرار است در حدود ۱۵ سال حضور در این بنای تاریخی، این خانه را به مرکز فرهنگی هنری و آیینی و پذیرایی تبدیل کند
  • گذر قلی در محله پاچنار تهران که امروزه به پاتوقی برای تعمیر دوچرخه‌سواران و کارگاه‌های تولید کفش تبدیل شده است
  • سرمایه‌گذار کنونی خانه پدری جلال، می‌گوید: در زمان تحویل خانه، با خانه و اتاق‌هایی روبه‌رو شده که بعضا تا سقف پر از زباله بوده‌اند و هنوز برخی از وسایل معتادان در خانه وجود دارد
  • محمدحسین دانایی، خواهر زاده جلال آل احمد، این حوض را یکی از نقاط مورد علاقه سید احمد طالقانی پدر جلال می‌داند که فقط یک نفر یعنی شوهر خاله جلال؛ اجازه تمیز کردن آن را داشته است
  • حضور معتادان و قاچاقچی‌های مواد مخدر در خانه‌ای که چند دهه روحانیون و مبارزان انقلاب در آن رفت‌وآمد داشتند، یکی از هشدارهایی است که تا کمتر از یک سال قبل به طور دائم توسط همسایگان این خانه تاریخی و بازماندگان خاندان جلال مطرح می‌شد، تا سرانجام با برنده شدن این خانه در مزایدۀ صندوق احیا، سرمایه‌گذار موفق به بیرون کردن آن‌ها از خانه شد
  • آب انبار خانه پدری جلال آل احمد که ورودی آن از حیاط اندرونی خانه است، در کنار این آب‌انبار، در زمان دستور کشف حجاب در کشور، حمامی برای زنان خانواده ساخته می‌شود تا مجبور به بیرون رفتن از خانه نباشند
  • قرنیزها و کاشی‌های باقی‌مانده بر جدارۀ داخلی خانه پدری جلال را می‌توان از معدود تزیینات باقی ماندۀ این خانۀ تاریخی به حساب آورد
  • ورودی دومین حمام در خانه کودکی و نوجوانی جلال، که بعد از باب شدن ساختِ حمام در خانه‌های شهر، این خانه نیز از این اتفاق مستثنی نبود و در نتیجه نخستین حمام که بعد از لغو دستور ممنوعیت حجاب، به مرور کاربری خود را از دست داده بود، به طور کامل از عناصر خانه حذف شد
  • نمای خانه به اتاق جلال و برادر وی شمس؛ که در حیاط بیرونی خانه قرار دارد
  • نمای اتاق روضه از حیاط اندرونی خانه پدری جلال که بخش زیادی از پنجره‌ها و کاشی‌های کف اتاق در طول چند سال گذشته به مرور از بین رفته‌اند
  • بخش‌های مختلف خانه آسیب‌های زیادی را با همه وجود لمس کرده‌اند، آسیب‌هایی که مشخص نیست چند درصد از آن‌ها را می‌توان جبران کرد
  • حیاط بیرونی خانۀ خاطرات کودکی و نوجوانی جلال آل احمد که این روزها منتظر قدم‌های جدیدی است تا شاید این‌بار شانس بهتری برای زندگی داشته باشد
  • حیاط بیرونی خانه خاطرات کودکی و نوجوانی جلال، یاداور اتفاقات مهمی در تاریخ تهران در دوره پهلوی است. ایوان منتهی به این حیاط محل بحث‌ و درس و جلسات مختلف مذهبی سیداحمد طالقانی پدر جلال بوده است
  • تزئینات باقی مانده از خانه خاطرات کودکی و نوجوانی جلال در حیاط اندرونی خانه
  • ساخت‌وسازهای بی‌رویه در حریم خانۀ پدری جلال در محله پاچنار تهران که ۲۵  مهرماه ۱۳۸۳ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید، حریم منظری این بنای تاریخی را مخدوش کرد، اما هیچ کدام از متولیان شهری و میراثی تا کنون توجهی به این موضوع نداشته‌اند
ممکن است شما هم بپسندید
پاسخ دهید

ایمیل شما منتشر نمیشود