ماجرای خودروهای دپو شده به دولت گذشته باز می‌گردد، زمانی که بیش از ۱۲ هزار خودرو به گمرک و بنادر رسیده بود اما در سال ۱۳۹۷ به دلایلی از جمله وضعیت ارز ، واردات خودرو ممنوع اعلام شد و صاحبان کالا که بخش عمده‌ای از آنها خودروها را با دریافت ثبت سفارش و مجوزهای قانونی وارد کرده بودند امکان تعیین تکلیف و ترخیص نداشتند.
بر این اساس، رایزنی‌های بسیاری از سوی صاحبان کالا و دستگاه‌های مربوطه جهت تعیین وضعیت این خودروها صورت گرفت تا این‌که در سال ۱۳۹۷ هیات وزیران طی بخشنامه‌ای شرایط تعیین تکلیف خودروها را اعلام کرد که با توجه به محدود بودن زمان بار دیگر این مهلت تا اوایل سال ۱۳۹۸ تمدید شد.
با توجه به این‌که همچنان تعداد زیادی خودرو در گمرک باقی مانده بود، در بهمن‌ماه سال ۱۳۹۸ مجددا مصوبه تمدید و این روند در خردادماه سال ۱۳۹۹ تا ۲۶ شهریورماه تکرار شد. اما بعد از آن دیگر هیچ تصمیمی در مورد خودروهای مانده در گمرک اتخاذ نشد و تاکنون دولت تصمیمی در رابطه با آن نگرفته است.
جزئیات مکاتبه گمرک با وزارت اقتصاد
این در حالی است که طبق تازه‌ترین گزارشی که معاون فنی گمرک ایران به وزارت اقتصاد در مورد خودروهای موجود در گمرک ارائه کرده نشان می‌دهد که اعداد و ارقام همچنان تغییری نداشته است؛ به طوری که مجموع خودروهای وارداتی ۱۲ هزار و ۲۶۱ دستگاه بوده که طی مصوبات صورت گرفته ۱۰ هزار و ۱۲ دستگاه ترخیص و ۲۲۴۹ دستگاه ترخیص نشده است.
طبق این گزارش، با مصوبه دی ماه سال ۱۳۹۷ هیات وزیران ۶۶۵۳ دستگاه به همراه ۵۰۰ دستگاه آمبولانس ترخیص شده است.
همچنین براساس مصوبه بهمن‌ماه سال ۱۳۹۸، ۲۸۵۹ خودرو ترخیص شده بود که وضعیت آن حاکی از آن است که از این میزان ۱۰۰۰ دستگاه برای شرکت کرمان موتور، ۱۷۰ دستگاه اظهار و ترخیص، ۱۴۵ دستگاه خودروهای اروندی، چهار دستگاه سهمیه جانبازان، ۱۲۰۰ دستگاه با دستور مرجع قضایی و ۳۴۰ دستگاه مربوط به سایر اشخاص و اظهارات قبلی بوده است.
اما از خودروهای باقی‌مانده می‌توان به ۵۱ دستگاه خودروی زیر ۲۵۰۰ سی سی که اظهار شده اما تا پایان مصوبه بهمن‌ماه سال ۱۳۹۸ پروانه نشده است اشاره کرد. همچنین ۸۲ دستگاه در گمرک خرمشهر که ۷۳ مورد سفارش آمریکا و ۹ دستگاه بالای ۲۵۰۰ سی سی است.
۱۰۰ خودرو نیز بالای ۲۵۰۰ سی سی در گمرک وجود دارد و ۱۰۸۹ خودرو در مراجع قضایی در حال پیگیری است که البته در مورد برخی متهمان دادنامه مبنی بر ترخیص خودرو صادر شده است.
در رابطه با ۹۲۷ دستگاه نیز که زیر ۲۵۰۰ سی سی هستند مشکل ثبت سفارش وجود دارد و این خودروها فاقد ثبت سفارش هستند.
معاون فنی گمرک در این مکاتبه به وزارت اقتصاد اعلام کرده که با توجه به پایان مهلت ماندگاری این خودروها برای اکثر آنها اظهارنامه متروکه تنظیم و در اختیار سازمان اموال تملیکی قرار گرفته است، از سویی دیگر به جریان خودروهای فاقد ثبت سفارش اشاره و اعلام کرده است که با توجه به مصوبه هیات وزیران در سال ۱۳۹۸ و استنباط وزارت صنعت، معدن و تجارت از مصوبه صادره، ثبت سفارش برای خودروهایی که قبل از ممنوعیت وارد شده بودند صادر نشده است.
براین اساس، امکان اظهار انجام تشریفات گمرکی و ترخیص خودروها وجود ندارد.
پیشنهادات قبلی به جایی نرسید
جریان خودروهای دپو شده در حالی از دولت گذشته به این دولت منتقل می‌شود که اما و اگرهای بسیاری در موزد تعیین وضعیت آنها وجود داشت و سالها این خودروها در وضعیت نامطلوب هوایی در بنادر قرار داشتند، البته در پایان دولت دوازدهم پیشنهاداتی مبنی بر تعیین تکلیف این خودروها وجود داشت ؛ به طوری که در مقطعی سازمان اموال تملیکی پیشنهاد واگذاری ۱۵۰۰ دستگاه را به مناطق آزاد مطرح کرد اما در جریان بررسی در کمیسیون اقتصادی دولت اینگونه پیشنهاد شد که تمامی خودروها تعیین تکلیف شوند؛ به طوری که خودروهای زیر ۲۵۰۰ سی سی به شرط فروش در داخل کشور واگذار شوند ،همچنین خودروهای لوکس و بالای ۲۵۰۰ سی سی با توجه به عدم امکان ورود به داخل کشور به مناطق آزاد وارد و تردد کنند و در رابطه با خودروهای آمریکایی نیز که نمایندگی ندارند امحای فنی مطرح بود.
با این وجود دولت به پایان رسید و هیچ تصمیم درباره وضعیت خودروها اتخاذ نشد و اکنون با گذشت چند ماه از ورود دولت جدید نیز هنوز اقدامی صورت نگرفته است.
