عدم توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی، موجب ایجاد مشکلات فراوان برای شهروندان شده به همین دلیل اصلی ترین مطالبه مردم تهران از مدیران شهری جدید، رسیدگی جدی به این امر خواهد بود.
توسعه حمل و نقل عمومی یکی از شاخصهای مهم ارائه خدمات شهری به شهروندان محسوب میشود. نوسازی ناوگان اتوبوسرانی، تاکسیهای فرسوده، افزایش خطوط مترو، نوسازی قطارها و افزایش تعداد ایستگاههای مترو همگی مفهوم توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی را در بر میگیرد. امری که مدیریت شهری پنجم به دلایل متعدد موفقیت چندانی در آن نداشت و حال ناوگان عمومی شهر تهران با مشکلات متعددی روبرو است.
بر اساس آمارها در حال حاضر شهر تهران برای نوسازی اتوبوسهای درون شهری به ۳ هزار و ۵۰۰ عدد اتوبوس نیاز دارد. بعلاوه به گفته مسئولان شهری توسعه خطوط مترو نیز به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیازمند است.
از سوی دیگر افزایش تعداد تاکسیهای فرسوده در سطح شهر نیز و همچنین آلودگی ناشی از آنها، ضرورت نوسازی این ناوگان را بیش از پیش میکند. بر اساس قوانین کشور دولت و شهرداری هر کدام سهم مشخصی در توسعه ناوگان عمومی دارند. هر چند که در این دوره مدیریت شهری بدهیهای دولت به شهرداری به ویژه در حوزه حمل و نقل و عدم پرداخت سهم دولت برای خرید اتوبوس و سهم مربوط به بلیط اتوبوس و مترو، شهرداری و شورای شهر پنجم را با بن بستهای فراوانی برای نوسازی این ناوگان روبهرو کرد.
به طوری که در ۴ سال گذشته اهداف برنامه پنجم توسعه برای افزایش تعداد ناوگان اتوبوسرانی، نوسازی تاکسیها و قطارهای مترو محقق نشد.
هر چند که نمیتوان نقش کمبود اعتبارات و عدم حمایتهای دولت در زمینه توسعه ناوگان عمومی را نادیده گرفت اما در کنار این امر، قطعاً کم کاری و تعلل مدیران شهری و مسئول در حوزه حمل و نقل عمومی نیز شرایط نابسامان ناوگان حمل و نقل عمومی پایتخت را رقم زده است.
به علاوه موضوعی که در این دوره انتظارات از مدیریت شهری را بیش از ادوار گذشته میکرد، هم سویی دولت و مدیریت شهری بود و این هم سویی سیاسی میتوانست منجر به همکاری بیشتر شهرداری و دولت، پرداخت بدهیهای شهری و در نهایت بهبود وضعیت پایتخت شود.
اما متأسفانه هیچکدام از این مسائل رخ نداد و با شروع کرونا نیز کمبود قطارهای مترو و تعداد اتوبوسهای درون شهری بیش از پیش خودنمایی کرد. به طوری که کمبود ناوگان عمومی منجر به تجمع مردم در وسایل حمل و نقل عمومی شد بهطوریکه به گفته محسن هاشمی رئیس شورای اسلامی شهر تهران، ناوگان عمومی پایتخت به یکی از مهمترین مراکز تشدید شیوع کرونا تبدیل شد.
گلایه رئیس کمیسیون حمل و نقل شورا از کم کاری مسئولان در حوزه حمل و نقل
در همین خصوص محمد علیخانی رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر، پیشتر در گفت و گو با خبرنگار مهر، در خصوص بدهیهای دولت به شهرداری و وضعیت ناوگان حملونقل عمومی گفت: دولت در زمینه مطالبات شهری کلاه گشادی را بر سر شهرداری گذاشته و علیرغم مشخص بودن رقم مطالبات، هیچ توجهی به پرداخت آنها نمیکند.
علیخانی تاکید کرد: عدم پرداخت سهم دولت در حمل و نقل عمومی موجب ایجاد مشکل در روند توسعه این ناوگان شده است.
وی با بیان اینکه مدیریت شهری طی سالهای اخیر فرصتهای زیادی را از دست داده است، خاطرنشان کرد: متأسفانه تا مدتی پیش نیز در شهرداری و این معاونت اتفاق خاصی نمیافتاد و غیر از تنش موضوع دیگری وجود نداشت. به علاوه عملکردی که از شهرداری انتظار میرفت نیز انجام نشد یا شهرداری با تکالیفی که شورا بر عهدهاش میگذاشت، مقابله میکرد.
رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر اظهار داشت: جای تأسف است اما ما سه سال گذشته را از دست دادهایم و این مدت باقی مانده نباید با تنش پیش برود. چراکه ادامه روند ارتباط دولت و شهرداری آن هم همراه با تنش، شهرداری را به حقوق مالی خود نخواهد رساند.
به حداقل ۹ هزار اتوبوس برقی نیازمندیم
حتی هاشمی رئیس شورای شهر نیز در حاشیه جلسه اخیر شورا و در جمع خبرنگاران، با اشاره بر مهمترین موضوعی که شورای بعدی باید پیگیری کند و در این شورا محقق نشد، تصریح کرد: موضوع آلودگی هوا و حمل و نقل عمومی باید جدی تر از همیشه پیگیری شود و تهران باید به حداقل ۹ هزار اتوبوس برقی، ۱۲ خط مترو و ۲۵۰ ایستگاه برسد و در حال حاضر حداقل هزار واگن داشته باشد.
حمل و نقل همگانی؛ مهمترین اولویت شورای ششم
در همین خصوص نیز مهدی بابایی منتخب شورای ششم نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره مهمترین الویتهای شورای بعدی گفت: یکی از مطالبات قطعی و جدی شورای ششم از شهرداری؛ توسعه حمل و نقل عمومی، حمل و نقل پاک و پیگیری مطالبات و بدهیهای مالی دولت به شهرداری خواهد. بود.
وی افزود: چرا که در حال حاضر وضعیت ناوگان عمومی شهر تهران به دلیل فرسودگی متعدد نیاز به نوسازی جدی دارد و با توجه به شیوع کرونا و استفاده روزانه شمار زیادی از شهروندان از ناوگان حمل و نقل عمومی، باید برای کاهش شیوع این ویروس اقدام کرد.
بابایی تاکید کرد: به همین دلیل شورای ششم از جمله مهمترین مسائلی که در ابتدای کار خود پیگیری خواهد کرد، راهکارهای توسعه حمل و نقل عمومی و تلاش برای دریافت سهم قانونی دولت در این امر است.
منتخب شورای شهر بیان کرد: در زمینه دریافت این مطالبات نیز رابطه و تعامل شهردار پایتخت با دولت بسیار اهمیت دارد و قطعاً در انتخاب شهردار تهران این شاخصه را مورد توجه قرار خواهیم داد.
فرسودگی و کمبود تعداد اتوبوسها و قطارهای مترو طی چند سال گذشته مشکلات فراوانی را برای شهروندان به وجود آورده است. به علاوه شیوع کرونا نیز این امر را تشدید کرده و حالا توسعه حمل و نقل عمومی به یکی از مطالبات اصلی شهروندان تبدیل شده است.
بنابراین قطعاً یکی از انتظارات اصلی مردم تهران از مدیریت شهری ششم توجه به توسعه این ناوگان و اقدام جدی برای آن است.
حال باید دید که شورا و شهرداری در دوره جدید چه میزان برای این مطالبه عمومی تلاش خواهند کرد.