معاون حزب رفاه جدید ترکیه معتقد است که آمریکا همانند اسرائیل نقش مهمی در نقض حقوق مردم فلسطین داشته است و در نتیجه همکاری ایران و ترکیه در موضوع قدس ضرورت بیشتری دارد.
پیروزی انقلاب اسلامی تحول عمدهای در ساختار و هدفگذاری گروههای مقاومت در سراسر منطقه به وجود آمد. بسیاری از گروههایی که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در فلسطین و دیگر نقاط منطقه فعالیت میکردند، بر «قومیتگرایی عربی» تکیه داشتند و آن را پشتوانهای برای فعالیتهای مبارزاتی خود قلمداد میکردند.
در واقع، این احساس در میان گروههای مقاومت وجود داشت که آنها با تکیه بر عنصر مشترک «قومیتگرایی عربی» میتوانند میان ملتها و ارتشهای عربی نوعی انسجام، هماهنگی و همگرایی ایجاد کنند. ازهمین روی، این موضوع خود به تنهایی به چالش بزرگی در مسیر مقاومت تبدیل شده بود. زیرا چنین نگرشی موجب شد تا موضوع و مسأله «نزاع صهیونیسم اسلام» به مسأله «نزاع عربی اسرائیلی» تقلیل داده شود. از سوی دیگر، پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، ایالات متحده آمریکا بر روی اعتبار زدایی از «قدس اشغالی» به عنوان یک هویت اسلامی متمرکز شد.
با این حال، پس از رقم خوردن پیروزی انقلاب اسلامی وضعیت مقاومت در منطقه به طور کامل دستخوش تغییر و تحولات بسیار مهمی شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی «گفتمان مقاومت اسلامی» شکل گرفت. پس از آن، امام خمینی (ره) با نامگذاری آخرین جمعه از ماه مبارک رمضان به عنوان «روز قدس»، یک مناسبت ملی اسلامی در مسأله فلسطین متبلور شد. امام (ره) با این اقدام خود، این پیام را به ملتهای منطقه و جهان مخابره کردند که قدس، متعلق به تمام جهان اسلام است و نه جهان عرب.
خبرنگار مهر، به مناسبت روز قدس گفتگویی را با «دوغان بکین» معاون حزب رفاه جدید ترکیه انجام داده است که در ادامه از نظر میگذرد:
*تا چه اندازه معتقدید که سازمانهای بینالمللی توانستهاند درباره وضعیت حقوق بشر فلسطین موفق باشند؟ اگر موفق بودهاند چرا تاکنون رفتارهای ضد حقوق بشری اسرائیل ادامه دارد؟
تمام نهادهای بینالمللی از کارنامه نامطلوب اسرائیل در موضوع حقوق بشر آگاه هستند، با این حال اقدامات اسرائیل را نادیده گرفته و سعی میکنند به رفتارهای ضد انسانی او مشروعیت ببخشند. به عنوان مثال شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد از زمان تأسیس یعنی از سال ۲۰۰۶ اسرائیل را در ۴۵ تصمیم محکوم کرده است. همچنین، مجمع عمومی سازمان ملل متحد مجموعهای از تصمیمات را در مورد اجرای سیاستهای تهاجمی و توسعهطلبانه اسرائیل در سرزمینهای اشغالی فلسطین اتخاذ کرده است.
شورای امنیت سازمان ملل نیز حدود ۲۲۶ قطعنامه علیه اسرائیل صادر کرده است، با همه اینها سیاستهای ضد حقوق بشری اسرائیل همچنان ادامه دارد. ضمن اینکه دیدهبان حقوق بشر گزارشی ۱۲۳ صفحهای در مورد اسرائیل با محوریت «آپارتاید و آزار و اذیت» منتشر کرده است. حتی «کنت روث» مدیر اجرایی دیدهبان حقوق بشر، اعلام کرد که مردم فلسطین صرفاً به خاطر اینکه یهودی نیستند از ابتداییترین حقوق شهروندی محروم هستند. مقامات آمریکا نیز اعلام کردند که در موضوع آپارتاید با دیدهبان حقوق بشر هم فکر نیستند و اینگونه سربسته حمایت خود را از اسرائیل اعلام کردند.
متأسفانه با وجود همه این گزارشها اسرائیل که از حمایت آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل متحد برخوردار است و حق وتو ایالات متحده آمریکا برایش قدرت ایجاد کرده است، با نادیده گرفتن این تصمیمات بینالمللی (در مجامع جهانی) سیاستهای خود را علیه مردم فلسطین ادامه میدهد. البته نباید حمایت لابی یهودی را که سرمایهای مهم برای اسرائیل محسوب میشود را نادیده گرفت!
*چرا بیشتر قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل علیه اسرائیل از سوی آمریکا وتو میشوند؟
آمریکا، اسرائیل را قابل اعتمادترین اهرم برای اجرای سیاستهای خود در خاورمیانه میداند برای همین امنیت خود را در گرو امنیت اسرائیل میبیند. همچنین آمریکا در منطقه غرب آسیا از سیاستهایی که علیه قدرت منطقهای ترکیه، ایران و مصر به کار گرفته میشود حمایت میکند.
جای سوال است رفتار کشوری که از اشغالگری رژیم صهیونیستی در بلندیهای جولان که جزو خاک سوریه است حمایت میکند و حتی ارتفاعات جولان را متعلق به اسرائیل اعلام میکند در کدام مفاد حقوق بینالملل جای دارد.
*شما معتقدید کدام دولتها بیشترین سهم را در نقض حقوق فلسطینیها ایفا میکنند؟
ما معتقدیم ایالات متحده آمریکا، همچون اسرائیل در نقض حقوق فلسطین نقش دارد. به طوری که در سال ۱۹۸۰ در نشست ۲۲۴۵ شورای امنیت سازمان ملل، تصمیم اسرائیل در خصوص اعلام قدس به عنوان پایتخت خود، محکوم شد و حتی مطابق با تصمیم اتخاذ شده به صراحت بیان شد که شورای امنیت این قانون اسرائیل را به رسمیت نمیشناسد و حتی از کشورهای عضو سازمان ملل متحد خواست تا با تصمیم شورای امنیت همراه باشند. نکته جالب این است که ایالات متحده آمریکا با شرکت نکردن در این جلسه و وتو نکردن این تصمیم نگذاشت تا به کنجکاوی آن دوره و روابطش با کشورهای مسلمان آسیب برسد. دلیل این امر نگرانی آمریکا از سیاستهای مخالفش در منطقه بود.
آمریکا در آن دوره سعی کرد اسرائیل را به صورت غیر مستقیم زیر چتر حمایتی خود قرار دهد. در نتیجه در یک زمان بندی مناسب بدون توجه به بحران یمن، موضوع سوریه، مساله لیبی و مصر، قدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و اینگونه مسیر را برای انتقال سفارتش به بیتالمقدس هموار کرد.
*به نظر شما کشور ترکیه و ایران در خصوص احقاق حق مردم فلسطین باید چه اقداماتی همسو با هم انجام دهند؟
این یک واقعیت است که نمیتوان در مورد حمایت از فلسطین به غیر از ایران و ترکیه، از کشور دیگری صحبت کرد. نتیجه اقدامات دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا در پی طرح معامله قرن و عادی سازی روابط با اسرائیل در راستای منزوی کردن فلسطین و قدس اشغالی بود. برای همین اسرائیل با ایجاد موانع امنیتی در مقابل دروازه دمشق (باب العامود) سعی کرد کنترل بیتالمقدس را در دست گیرد اما این بار با مقاومت جوانان فلسطینی مواجه شد و در نتیجه مجبور شد عقب نشینی کند. همانطور که امام خمینی (ره) نیز از اسلام آمریکایی سخن گفته بودند، باید گفت که برخی از حاکمان کشورهای حاشیه خلیج فارس در حال حمایت از اسلام آمریکایی هستند و مهمترین تهدید برای این حاکمان رو به رو شدن با اسلام ناب محمدی است زیرا بسیاری از این کشورها به نام اسلام در حال حمایت از منافع اسرائیل در منطقه هستند و برای آنها آینده مردم فلسطین اهمیتی ندارد.
به همین دلیل اگر ترکیه و ایران برای محافظت از بیتالمقدس و مردم فلسطین و دفاع از حقوق آنها با هم همکاری کنند، رژیم صهیونیستی دیگر توان نقض حقوق بینالمللی را نخواهد داشت.
آنکارا و تهران باید برای همبستگی بیشتر گروههای مقاومت فلسطین همکاری و همفکری کنند. همچنین میتوانند در چارچوب بینالمللی علیه اقدامات ظالمانه و آپارتایدی اسرائیل در قدس، کرانه باختری و غزه متحد شوند. هر دو کشور باید در موضوع دی هشت (گروه هشت کشور اسلامی)، فعالتر شوند. اجلاسهای دی هشت میتواند نقطه پایانی به رفتارهای غیر قانونی اسرائیل باشد.
*چرا در طرحهای صلح موجود منطقهای که بیشتر هم منافع اسرائیل را برآورده میکند پیشرفتی حاصل نشده است؟
با وجود قدرتهای منطقهای مانند ایران و یا ترکیه شرایطی برای موفقیت اسرائیل در عملی کردن برنامههایش وجود ندارد. کشورهایی هم که در حال عادی سازی روابطشان با اسرائیل هستند بیشتر به خاطر محافظت از سیاستهای خود در عرصه بینالملل دست به چنین کاری میزنند. برای همین، اینگونه طرحهای صلح در کشورهای خودشان اجرا نخواهد شد!
منبع: مهر