درحالی‌که موج پنجم شیوع ویروس کرونا در کشور آغازشده، تعداد شهرهای قرمز رشد داشته و مسافرت مردم برای تزریق واکسن به کشورهایی مانند ارمنستان افزایش‌یافته اما چشم‌انداز واکسیناسیون سراسری به‌وسیله واکسن داخلی کاملا مشخص نیست یا دستکم از اظهارات متفاوت و وعده های پی در پی مدیران تولید کننده واکسن کووایران چنین به نظر می رسد. امری بسیار مهم که چندان به سود اعتماد عمومی و متناسب با احساس افتخار ناشی از موفقیت علمی در زمینه تولید واکسن نیست .
در آخرین خبر حسن جلیلی، مدیر تولید واکسن کوو ایران برکت روز بیستم تیرماه گفت: امروز سیصد هزار دوز جدید از واکسن کرونا را جهت تزریق عمومی تحویل وزارت بهداشت دادیم. در هفته‌های گذشته نیز چهارصد هزار دوز واکسن کوو ایران برکت تحویل وزارت بهداشت شده بود و به‌این‌ترتیب تعداد واکسن‌های تحویل داده‌شده به هفتصد هزار دوز رسید. مدیرعامل کارخانه شفافارمد خاطرنشان کرد: طبق برنامه تا پایان شهریور حداقل پنجاه میلیون دوز از این واکسن را تولید خواهیم کرد.
باوجود این سخنان اما نگاهی به موضع‌گیری‌های گذشته نشان می‌دهد فرایند ساخت واکسن کوو ایران برکت و دیگر واکسن‌ها (که قطعاً اگر در زمان مناسب به سرانجام برسد و منجر به واکسیناسیون شود در این شرایط تحریمی غرورانگیز است) مطابق برنامه و وعده‌های داده‌شده پیش نرفته است. در ادامه برخی از اظهارات مسئولان دراین‌باره آمده است:
– محمد مخبر، رئیس ستاد اجرایی فرمان امام روز سه‌شنبه چهاردهم بهمن‌ماه سال گذشته در حاشیه نمایشگاه دستاوردهای اجتماعی ستاد اجرایی حضرت امام (ره) در جمع خبرنگاران افزود: بسیار امیدواریم تا اواخر فروردین سال آینده بتوانیم طرح واکسیناسیون علیه کرونا را از واکسن ایرانی در کشور شروع کنیم.
– محمد مخبر، روز سه‌شنبه بیست و یکم بهمن‌ماه گفت: فاز اول تولید واکسن که بین دو تا سه میلیون دوز واکسن است تا پایان سال اتفاق خواهد افتاد. فاز دوم که دوازده تا چهارده میلیون است حتماً در بهار اتفاق خواهد افتاد و فاز بعدی هم بعداً اعلام خواهد شد و اعلام می‌کنم در بحث تولید انواع واکسن خودکفا خواهیم شد.
– محمد مخبر، روز يکشنبه پنجم اردیبهشت‌ماه امسال نیز در مراسم آغاز فاز سه مطالعات بالینی اولین واکسن کووایران برکت گفت: تا پایان اردیبهشت‌ماه یک‌میلیون دوز واکسن تا پایان خرداد سه تا سه و نیم میلیون دوز تا پایان تیرماه 10 تا دوازده میلیون دوز و تا پایان مردادماه دوازده تا پانزده میلیون دوز واکسن تولید می‌شود.
وی افزود: تا پایان مردادماه بین بیست تا بیست و پنج میلیون دوز واکسن ایرانی کرونا تولید و تقدیم وزارت بهداشت خواهد شد. رئیس ستاد اجرایی فرمان امام (ره) تأکید کرد: برنامه‌ریزی ما این است که در شهریورماه تولید واکسن را به بیست میلیون دوز در ماه برسانیم.
– محمد مخبر، رئیس ستاد اجرایی فرمان امام روز سه‌شنبه بیست و یکم اردیبهشت‌ماه در مراسم رونمایی از نخستین محصول تولیدشده واکسن کوو ایران برکت اظهار کرد: در اردیبهشت‌ماه یک‌میلیون واکسن تولیدشده را تحویل وزارت بهداشت خواهیم داد.
وی ادامه داد: در خردادماه با استفاده از ظرفیت خط یک تولید واکسن، سه تا چهار میلیون دوز واکسن کرونا تولید خواهیم کرد؛ در تیرماه خط دوم واکسن کرونا با ظرفیت تولید ماهانه 10 تا دوازده میلیون دوز واکسن راه‌اندازی و واکسن‌های تولیدشده تحویل وزارت بهداشت خواهد شد. رئیس ستاد اجرایی فرمان امام تصریح کرد: در مردادماه بیست میلیون دوز واکسن کرونا تولید می‌شود و در شهریورماه حداقل بیست و پنج تا سی میلیون دوز واکسن کرونا تحویل وزارت بهداشت خواهد شد.
– محمد مخبر، رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) سه‌شنبه بیست و هشتم ارديبهشت در جمع خبرنگاران با بیان اینکه واکسن کوو ایران برکت به تولید انبوه رسیده گفت: هفته گذشته سیصد هزار دوز واکسن آماده‌شده است.
وی آماده‌سازی یک‌میلیون دوز واکسن تا پایان اردیبهشت را مورداشاره قرار داد و گفت: در خردادماه این عدد به سه تا سه‌ونیم میلیون دوز خواهد رسید. مخبر با بیان اینکه در تیرماه امسال دوازده میلیون دوز واکسن تولید و تحویل خواهد شد افزود: در مرداد نیز بیست میلیون دوز را تحویل خواهیم داد و در شهریور به بیست و پنج میلیون دوز خواهیم رسید.
رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) تصریح کرد: تا پایان شهریورماه در کشور دغدغه‌ای به نام واکسن نخواهیم داشت.
– حسن جلیلی، مدیر گروه تحقیقات تولید واکسن کووایران برکت روز یکشنبه نهم خردادماه در نشست خبری مرحله سوم تست انسانی واکسن کوو ایران برکت گفت: تولید این واکسن در خردادماه به سه میلیون دوز می‌رسد و در تیرماه ماه با راه‌اندازی خطوط تولید، این میزان ظرفیت هم افزایش می‌یابد. مدیر گروه تحقیقات تولید واکسن کووایران برکت ادامه داد: در شهریورماه امسال هم ظرفیت تولید این واکسن به هیجده میلیون دوز خواهد رسید.
هم‌زمان برخی موضع‌گیری‌های مبهم نیز موجب افزایش حرف‌وحدیث‌ها شد. به‌عنوان‌مثال حجت نیکی‌ملکی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی ستاد اجرایی فرمان امام که چند روز قبل در شبکه اجتماعی توییتر از تولید 2 میلیون دوز واکسن برکت خبر داده بود اما با واکنش یکی از کاربران مواجه شد که «مگر 20 روز پیش نگفته بودید 4 میلیون دوز تولیدشده؟» در پاسخ دیگری عنوان داشت «20 روز قبل نگفتم 4 میلیون تولیدشده؛ گفتم نزدیک به 4 میلیون. اینکه بعد از تولید در مرحله پر کردن ویال‌ها مشکلی پیش بیاید و یک بچ کامل به تعداد بیش از 1 میلیون و 200 هزار از چرخه خارج شود اتفاقی هست که با توجه به جدید بودن خط تولید ممکن است رخ بدهد».
در کنار تغییر مداوم زمان عملیاتی شدن وعده‌ها، اوضاع و شرایط به‌قدری نامناسب شده که هرازگاهی اخبار و حاشیه‌هایی از رقابت نه‌چندان معقول بین شرکت‌ها و نهادهای مختلف در زمینه تولید واکسن نیز منتشر می‌شود. به‌گونه‌ای که دکتر مینو محرز که هفته گذشته سخنانش درباره اتمام نافرجام پروژه مشترک ایران و کوبا برای تولید و تزریق واکسن کرونا جنجال‌آفرین شده بود و با تکذیب مقامات وزارت بهداشت و انستیتو پاستور ایران همراه شد اذعان می‌کند «این بداخلاقی‌ها چیست که همه در حال خراب کردن همدیگر هستند؟!».
دراین‌بین اشاره به نتایج گزارش نظرسنجی دیدگاه مردم در خصوص کرونا (مطالعه کشوری) که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اردیبهشت‌ماه 1400 اجرایی شده حاوی نکات مهمی است که ضرورت دارد تصمیم گیران حوزه‌های مختلف به آن توجه کنند. مطابق این نظرسنجی 73.7 درصد از پاسخگویان تمایل به تزریق واکسن کرونا دارند. 29.9 درصد افراد پاسخگو ترجیح می‌دهند از واکسن ایرانی استفاده کنند. در مقابل 24.1 درصد افراد تمایل به استفاده از واکسن ساخت خارج از کشور را داشته‌اند. هم‌زمان 32.7 درصد واردکردن واکسن خارجی با سرعت بیشتر را، اقدامی مؤثر برای کاهش شیوع کرونا می‌دانند. درحالی‌که 29.5 درصد پاسخگویان براین باورند باید تلاش بیشتری برای به بهره‌برداری رسیدن واکسن داخلی صورت پذیرد.
بدون شک اگر اطلاع‌رسانی صحیح و منطقی در ارتباط با زمان به نتیجه رسیدن واکسن داخلی و تزریق آن در پیش‌گرفته نشود و هم‌وغم‌ها صرفاً به دعواهای داخلی و نفع سازمانی اختصاص داده شود احتمال اینکه مردم از واکسن داخلی ناامید شوند افزایش می‌یابد.
